Rusya'nın Ukrayna'daki savaşında aktif rol üstlenen Rus paralı asker grubu Wagner’in lideri Evgeny Prigojin’in dün akşam Rus ordusuna karşı başlattığı isyanın ardından başlayan kriz sürüyor. Wagner savaşçılarının Rusya’nın güneyinde bulunan Ukrayna sınırındaki Rostov'a girmesiyle başkent Moskova’da güvenlik önlemleri en üst seviyeye çıkarıldı. Terörle mücadele tedbirlerinin alındığı Moskova'da toplu etkinlikler yasaklandı. Kremlin Sarayı çevresinde ise durumun sakin olduğu görüldü.
Rusya'da Wagner krizi nasıl başladı?
Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşında cephede aktif rol alan paralı askerler grubu Wagner'in lideri Yevgeniy Prigojin, Rus ordusunun Wagner kamplarına saldırı düzenlediğini belirterek isyan başlattı. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Rusya Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov'un, Wagner askerlerini yok etmek için operasyonlar düzenlediğini iddia eden Prigojin, "Rus Silahlı Kuvvetleri, Wagner kamplarına füze saldırısı düzenledi. Çok sayıda yoldaşımız öldü, bu savaşa nasıl yanıt vereceğimize biz karar vereceğiz" dedi. Şoygu ve Gerasimov'un cezalandırılması gerektiğini söyleyen Prigojin, "Ülkenin askeri liderliğinin getirdiği kötülük durdurulmalı. Askerlerin hayatlarını ihmal ediyorlar. Onlar adalet kelimesini unuttular, biz adaleti geri getireceğiz. Binlerce Rus askerinin hayatını mahveden ve adamlarımızı yok edenler cezalandırılacak. Bize karşı koymaya çalışan herkesi tehlike olarak değerlendirip yolumuz üzerindeki kontrol noktaları da dahil olmak üzere anında yok edeceğiz. Başladığımız işi bitirdikten sonra vatanımızı korumak için cepheye döneceğiz. Orduda adalet yeniden sağlanacak. Bundan sonra da tüm Rusya için adalet gelecek" ifadelerini kullandı.
Rusya Savunma Bakanlığı saldırı iddiasını reddetti
Wagner liderinin saldırı iddiasına Rusya Savunma Bakanlığından yanıt gecikmedi. Yapılan açıklamada, Prigojin’in Rus askerlerine yönelttiği suçlamaların doğru olmadığı ifade edilerek tüm açıklamaların ve videoların provokasyon olduğu belirtildi. Rus ordusunun yöneticilerini ve Kremlin’i hedef alarak kendi savaşçılarını ve Rus halkını sokağa çıkma çağıran Prigojin’in hamlesi “silahlı isyan “olarak nitelendirildi. Gece saatlerinde başta Moskova olmak üzere Rusya’nın kritik kentlerinde zırhlı araçlar sokaklarda görülmeye başlandı. Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), Prigojin’e karşı önlem alınması talimatı verildiğini duyurdu. FSB Halkla İlişkiler Servisi’nden yapılan açıklamada, “Prigojin’in açıklamaları ve eylemleri Rusya topraklarında bir iç savaş başlatma çağrısıdır ve faşizm destekçisi Ukrayna güçlerine karşı savaşan Rusya askerlerinin sırttan bıçaklanmasıdır. Durumun ciddiyeti ve Rusya Federasyonu’nda çatışmanın tırmanması tehlikesi nedeniyle FSB, Prigojin hakkında silahlı isyana çağrı maddesi üstünden ceza davası açmıştır. Wagner savaşçılarına telafisi olmayan hatalara düşmeme Rusya halkına karşı güç içeren tüm eylemlere son verme ve Prigojin’in suça teşkil eden haince emirlerini yerine getirmeyip onun gözaltına alınmasına ilişkin tedbirleri alma çağrısını yapıyoruz” denildi.
“Şoygu ve Gerasimov’u istiyoruz. Gelmezlerse Moskova’ya gideceğiz”
Prigojin ise sabah saatlerinde savaşçılarıyla birlikte Ukrayna sınırında bulunan Rostov bölgesindeki Rostov-on-Don kentine girdi. Rus Güney Askeri Bölge Karargah binasını kuşatan Wagner liderli Progojin, Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Yunus-Bek Yevkurov ve Genelkurmay Başkan Yardımcısı Vladimir Alekseev ile görüştü. Prigojin, “Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov ve Rusya Savunma Bakanı Şoygu'yu buraya istiyoruz. Gelmezlerse burada olacağız. Rostov’u ablukaya alıp Moskova'ya doğru yola çıkacağız” dedi.
Rusya Savunma Bakanlığı'ndan Wagner'e "silah bırakın" çağrısı
Rusya Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise Wagner savaşçılarına silah bırakma çağrısında bulunuldu. Açıklamada, "İhtiyatlı olmanızı ve mümkün olan en kısa sürede Rusya Savunma Bakanlığı veya kolluk kuvvetlerinin temsilcileriyle iletişime geçmenizi istiyoruz. Herkesin güvenliğini garanti ediyoruz" denildi.
Putin, isyanın ardından ulusa seslendi: “Bugün yaşanan tam olarak hainliktir”
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Wagner’in Rostov-on-Don’daki askeri binalarda kontrol sağlamasının ardından kamera karşısına geçti. Putin, “Rusya halkına, askerlerine, güvenlik güçlerine, yalan ve tehditlerle silahlı isyan yoluna itilenlere sesleniyorum. Rusya geleceği için ağır mücadele veriyor. Rusya’ya karşı Batı’nın tüm askeri ve enformasyon araçları kullanılıyor. Anayasal düzeni, vatandaşların yaşam ve özgürlüklerini korumak için her şeyi yapacağım. Vatandaşlarına silah çekenler Rusya'ya ihanet etmişlerdir ve bunun hesabını vereceklerdir. Biz devletimizi korumaya her türlü hazırız. Bugün yaşanan tam olarak hainliktir. Şu an kendi çıkarlarını düşünen insanlara karşıyız. Ordumuzu destekliyoruz. Wagner güçleri de Rusya için canlarını feda ediyordu. Ancak şu an onların içinde hainler var. Şu an onların içinde silahlı ayaklanma başlatanlar var. Bu isyanın ülkemize bir faydası olmayacaktır. Hainler en ağır şekilde cezalandırılacaktır. Suçlu olan bu kişiler yanıtımızın sert olacağını bilsinler. Onlar kanun ve halkımızın önünde cevap verecekler. Anayasal düzeni, vatandaşların yaşam ve özgürlüklerini korumak için her şeyi yapacağım” ifadelerini kullandı.
"Bu, halkımızın sırtına bıçak saplamaktır"
Rostov-on-Don'daki duruma değinen Putin, “Rostov-on-Don şehrindeki durum karmaşık. Devlet kurumlarının faaliyeti engellenmiştir. Ama istikrar yönünde adımlar atılacak. Birliğimizi bölen eylemler aslında halkımıza, şu anda cephede savaşan silah arkadaşlarımıza karşı ihanettir. Bu, halkımızın sırtına bıçak saplamaktır. Halkımızın geleceğinin belirlendiği bu savaş, tüm güçlerin birleşmesini gerektiriyor. Birlik, konsolidasyon ve sorumluluk gerektiriyor. Bizi zayıflatan her şey, dış düşmanlarımızın bizi içimizden bozmak için yararlanabileceği veya hatta şimdiden yararlandığı tüm kavgalar bir kenara atılmalı” şeklinde konuştu.
Erhan Altıparmak
