Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin yasalaşmasının ardından ilk emekli maaşları ve bayram ikramiyeleri 14 Nisan'da ödenmeye başlandı. Düzenleme çerçevesinde yaklaşık 1 milyon 500 bini aşkın başvurudan işlemi tamamlanan yaklaşık 250 bin vatandaşın aylıkları hesaplarına yattı. Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, mart ayında başvuran EYT’liler arasında kimlerin daha erken maaşlarını alabileceği ve EYT işlemlerinin ne zaman biteceği hakkında açıklamalarda bulundu.
“1,5 milyon olan başvuru sayısının 1 milyon 200 bine kadar düşmesi söz konusu”
Karakaş, mart ayı içerisinde yaklaşık 1,5 milyon kişinin başvuru yaptığını ve bu sayıda mutlak bir düşüşün yaşanabileceğini belirterek “Şöyle ki e-Devlet üzerinden başvurulara baktığımız zaman aynı kişinin birçok kez başvuruda bulunduğu, bunlara ilave olarak da SGK’ya posta yoluyla veya elden başvuruda bulunduğunu görüyoruz. Buna çok somut örnekler de verebiliriz. Anadolu’da bazı şehirlerimizde bazı EYT’lilerin birden fazla başvuru yaptıkları görülmektedir. e-Devlet üzerinden tam 183 kez başvuruda bulunan EYT’li vatandaşımız var. Hatta 183 başvuru da yetmemiş, ayrıca gidip SGK’ya şahsen başvurmuş. Dolayısıyla bu kadar mükerrer başvuruyu göz önünde bulundurduğumuzda benim kendi yaptığım hesaplamalara göre bu 1,5 milyon başvurunun önemli ölçüde düşeceğini tahmin etmekteyim. En az yüzde 15 ila yüzde 20 oranında bir düşüş olabileceği muhtemeldir. Bu 1,5 milyon kişinin 1 milyon 200 bine kadar düşmesinin söz konusu olabileceğini söyleyebiliriz. Keza sadece mükerrer başvurularla sınırlı kalmıyor. Sistem ilk başta borçlu olanların da başvurusunu kabul ettiğinden dolayı bunlar da eleneceğinden sayı epeyce düşecektir. Çünkü hepimiz biliyoruz ki SGK uygulamasında borcu olanlar, özellikle Bağ-Kur borcu olanlar, borçlarını ödemediği müddetçe emekli olamıyor. Dolayısıyla bu borçluları da elediğimiz zaman sayı bir hayli düşüyor” açıklamasında bulundu.
“İşlemi tamamlananlar 14 Nisan’dan itibaren maaşlarını almaya başlayacaklar”
Burada mart ayında yapılan başvuruların önem taşıdığını sözlerine ekleyen Karakaş, “SGK öncelikle mart ayı içerisinde başvuru yapanların işlemlerini sonuçlandırmaya çalışıyor. Daha önce de belirttiğimiz gibi 3 Mart ile 31 Mart arasında başvuruda bulunan bütün EYT’liler nisan maaşını alabilecekler. Nisan ayında da başvurular oldu fakat nisanda başvuranların mayıstan önce maaş alamayacakları belliydi. Dolayısıyla biz burada mart ayında başvuruda bulunanları göz önünde bulunduracak olursak, işlemi tamamlananlar 14 Nisan’dan itibaren maaşlarını almaya başlayacaklar” diye konuştu.
Karakaş şöyle devam etti:
“EYT’lilerin büyük bir çoğunluğunu SSK’lılar oluşturmakta. Dolayısıyla ilk maaş alacak olanlar SSK’lılar. Tahsis numarasına göre 14 Nisan’da başlayacak, 15-16 Nisan itibarıyla da SSK’lılar hem emekli maaşlarını alacaklar hem de bayram ikramiyelerini alacaklar. SSK’lıların aylık ödeme işlemleri biter bitmez sıra Bağ- Kurlulara geliyor. Bağ-Kurlular da 17 Nisan ile 18 tarihleri arasında emekli maaşlarını ve ikramiyelerini almış olacaklar. En son da emekli sandığına tabii olanlar, memur emeklileri 19 Nisan günü itibarıyla emekli maaşlarını ve ikramiyelerini alacaklar.”
“Çalışmasının tamamı SSK kapsamında veya Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında olan vatandaşların işlemleri daha hızlı bir şekilde sonuçlanmakta”
Çok sayıda EYT’linin mart ayında başvurmalarına rağmen aylıklarının neden bağlanmadığı hakkında sorular yönelttiğini dile getiren Karakaş, “Her şeyden önce çalışmasının tamamı SSK kapsamında veya Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındaysa, farklı illerde de çalışması yoksa bu vatandaşların işlemleri daha hızlı bir şekilde sonuçlanmaktadır. Yine hem SSK kapsamında hem de Bağ-Kur kapsamında çalışması olan vatandaşın, çalışması da çakışmışsa onun emekli aylığı geç yatabilir. Bunların akabinde çalışma hizmetlerinde sorun varsa; örneğin işe başlaması ile prim ödemelerinde bir karmaşıklık varsa bunların da emeklilik maaşı daha geç bağlanmış olabiliyor. Farklı sigorta statülerinde çalışan EYT’lilerin çalışması varsa ve bu vatandaşlar zamanında hizmet birleştirmesi yapmamışsa bunların da emeklilik maaşları verilebilmektedir” açıklamasında bulundu.
Karakaş, hükümet tarafından EYT işlemlerinin eylül ayına kadar sarkabileceği açıklamasını hatırlatarak, iller bazında değerlendirme yapıldığı zaman bunun daha erken bitebileceğini dile getirdi. Bu çerçevede sigortalı sayısı az olan illerde mart ve nisan aylarında emeklilik işlemleri için başvuranların en geç mayıs ayı sonuna kadar bitmesinin imkan dahilinde olduğunu sözlerine ekleyen Karakaş, çok büyük olan ve sigortalı sayısının yüksek olduğu şehirlerde ise işlemlerin daha uzun olabileceğini ifade etti.
“Bir EYT’li toplam 9 ödeme alma imkanına sahip olacak”
EYT çerçevesinde nisan ayında emekli olmaya hak kazanan bir vatandaşın birden çok ödeme alabileceğini söyleyen Karakaş, “EYT’lilerin alacağı ödemelere baktığımız zaman bir SSK’lı EYT’li işten ayrıldığı zaman bir yıldan fazla çalışması varsa her şeyden önce kıdem tazminatını alacak, kullanmamış olduğu yıllık izni varsa onu alacak, tekrar çalışma hayatına girecek olursa hem iş yerinden maaşını alacak hem de SGK’dan emekli maaşını alacak, birikmiş aylığını alacak, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı ikramiyesi de alacaklar. Bunların dışında emeklilere promosyon ödeniyor. EYT’li bir vatandaş ilk maaşını aldıktan sonra banka değiştirebilecek ve emekli aylığından dolayı promosyonu alacak. Ayrıca kamu kurumları, birçok büyük firmalar çalışanların maaşları dolayısıyla promosyon almasına olanak tanımakta. Bu da mümkün olursa bir EYT’li toplam 9 ödeme alma imkanına sahip olacak” değerlendirmesinde bulundu.
Kemal Diri - İbrahim Çakmak
