Vatandaşların birçoğu tarafından kullanılan ancak bugüne kadar kanunda herhangi bir tanımlaması bulunmayan sosyal ağlar Türkiye’de temsilci bulundurmak zorunda kalacak. AK Parti tarafından bu hafta meclise sunulacak 11 maddelik sosyal medya düzenlemesi teklifiyle, sosyal ağlar ya tüzel kişilik kurup Türkiye’de temsilci bulundurabilecek yada isterlerse gerçek kişiyi temsilci olarak bulundurabilecek. Teklifle birlikte temsilci olacak kişinin Türk vatandaşı olma zorunluluğu da getiriliyor. Vatandaşların kişilik hakları ve özel hayata ilişkin başvurularını rahatlıkla yapabilmeleri adına temsilcinin iletişim bilgileri, kolaylıkla ulaşılabilecek şekilde sosyal ağın internet sitesinde yayınlanacak. Böylece vatandaşların muhatap bulma sorunları giderilecek.
Sosyal medya kapanmayacak
Meclise sunulacak teklifle sosyal ağlar herhangi bir kapanma süreci yaşamayacak ancak temsilci bulundurmama konusunda ısrar ederlerse, temsilci bulundurana kadar beş aşamalı bir formülle temsilci bulundurmaya zorlanacak. Bu kapsamda, ilk etapta verilen 30 günlük süre sonunda temsilci bulunmaması halinde 10 milyon lira, ikinci 30 günlük süre sonunda 30 milyon lira idari para cezası kesilmesi öngörülüyor. Üçüncü aşamada ise reklam yasağı getirilmesi, dördüncü aşamada yüzde 50 oranında internet trafiği bant genişliğinin daraltılması hususunda hakimlik kararı uygulanacak. Beşinci ve son aşamada ise sosyal ağın niteliği dikkate alınarak, yüzde 90 oranına kadar bant genişliğinin daraltılması hususunda hakim karar verecek. Sosyal ağlar temsilci bulundurdukları takdirde, 10 milyon lira idari para cezası tahsil edilecek ve sosyal ağa ilişkin daha önce verilmiş bütün kısıtlamalar ortadan kaldırılacak. Meclise sunulacak teklifle, sosyal ağların kapanması yerine temsilci bulundurmama konusunda ısrarları kırılmaya çalışılacak.
Postayla tebligata son
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından halen uygulanan yöntemle yasa dışı içerikler bildirim usulüyle elektronik ortamda iletilmekte iken, bu yöntem tebligat hususuna da uyarlandı. Buna göre, dijital ortamın doğasına uygun bir şekilde tebligat yöntemi geliştirilerek sosyal ağlara e-tebligat yapılabilecek. Meclise sunulacak teklifle hakimin, kişilik hakları ihlal edilen kişilere ilişkin vermiş olduğu kararlarda arama motorlarına da bildirim yapılarak ilgili içerikle kişilerin isimlerinin arama motorlarından çıkartılması sağlanacak. Halen hakimlik kararına konu edilip erişimi engellenen ve içerikten çıkartılan yayınlar, arama motorlarında arandıklarında içeriğe kısmen ulaşılabildiğinden, vatandaşların uğramış olduğu kişilik hakları ihlalleri tam olarak sona erdirilememiş iken bu düzenlemeyle tam bir hukuki koruma sağlanmış olacak.
Vatandaş talepleri 48 saat içerisinde karşılanacak
Vatandaşlar, kişilik haklarını ve itibarlarını hedef alan içeriklere ilişkin olarak doğrudan ilgili sosyal ağ sağlayıcısına başvurarak ihlalin giderilmesini isteyebilecekler. Sosyal ağ sağlayıcıları, vatandaşların ihbarlarını 48 saat içerisinde değerlendirmek ve gerekli tedbirleri almakla yükümlü olacak. Özellikle, sahte hesap kullanımının bu denli arttığı, kişilik şeref ve itibarını lekeleyecek paylaşımların çok kolay ve denetimden uzak bir şekilde yayılabildiği bir ortamda, yapılacak düzenlemeyle Türkiye’den milyarlarca dolar para kazanan sosyal ağ sağlayıcıları, kullanıcı haklarına karşı daha duyarlı olmak zorunda kalacak.
6 ayda bir raporlayacaklar
Sosyal medya şirketleri, Türk vatandaşlarının taleplerine ilişkin altı ayda bir raporlama yaparak, bu raporlamaları başvuruyu yapan vatandaşlarla kişisel olarak ilişkilendirilemeyecek şekilde BTK’ya sunacak. Yapılan teklifle, sosyal ağların Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de tutması hedeflenerek bu konuda gerekli tedbirleri almaları yükümlülüğü getiriliyor. Bu yükümlülüğün Türkiye’deki veri merkezi sektörünü hareketlendirmesi bekleniyor.
İfade ve haberleşme özgürlüğünü güçlendirmek için erişim engelleme yerine öncelikle içerik çıkarma geliyor
Söz konusu teklifle, 5651 sayılı Kanunda yapılan değişiklikle erişim engelleme ifadesinin yanına içerik çıkarma ifadeleri getirilerek tamamen erişim engelleme yerine öncelikle içerik çıkarma yükümlülüğü getiriliyor. Böylelikle internet sitelerinin içerisinde yer alan ve suç içermeyen diğer içeriklere erişilebilecek. Teklif Meclisten geçtiği takdirde, sosyal ağların 3 aylık hazırlık döneminden sonra gerekli yükümlülükleri yerine getirmesi bekleniyor. Kanunun uygulamasına ilişkin ayrıntılar, BTK tarafından çıkarılacak usul ve esaslarda belirtilecek.
Utku Şimşek
