EKONOMİ - 14 Mayıs 2021 Cuma 11:05

WhatsApp dayatması süreci bugün başlıyor!

A
A
A
WhatsApp dayatması süreci bugün başlıyor!

Facebook’un bünyesinde bulunan sohbet uygulaması WhatsApp’ın kişisel verileri ihlal ettiği gerekçesiyle tepki toplayan güncelleme süreci bugün başlıyor. Ocak ayından bu yana tartışma konusu olan dayatma, kullanıcıları alternatif uygulamalara yöneltti. Türkiye’den de Turkcell’in BiP uygulaması alternatifler arasında tüm dünyada dikkat çekenlerin arasına girdi.

Facebook’un bünyesinde bulunan sohbet uygulaması WhatsApp’ın kişisel verileri ihlal ettiği gerekçesiyle tepki toplayan güncelleme süreci bugün başlıyor. Uygulamayı kullanmak isteyenler için zorunlu olan güncellemeyi kabul etmediklerinde yavaş yavaş uygulamanın bazı alanlarını kullanamayacak ve sürecin sonunda uygulamayı hiç kullanamayacak. Daha önce son tarih olarak duyurulan 8 Şubat gelen tepkilerin ardından 15 Mayıs’a uzatılmıştı. Söz konusu güncellemenin Avrupa ülkelerinde zorunlu olmaması tepkileri daha da arttırmıştı. Rekabet Kurulu ve Kişisel Verileri Koruma Kurulu, Facebook ve WhatsApp hakkında re’sen soruşturma başlatmış, #WhatsappıSiliyoruz hashtag’li tepki kampanyaları sosyal medyada trend olmuştu.

Süreç nasıl işleyecek

2 milyara yakın kullanıcısı bulunan WhatsApp’tan yapılan açıklamaya göre, gizlilik ilkelerini 15 Mayıs 2021 tarihinden sonra hala kabul etmeyen kullanıcılara ne olacağıyla ilgili son günün 15 Mayıs olduğu ve bu tarihten sonra hala sözleşmeyi kabul etmeyenlerin yavaş yavaş sınırlandırılacağı belirtildi. İlk olarak kullanıcılar, sözleşmeyi kabul etmeleri gerektiğini belirten bir bildirim alacak ve bir süre sonra bu bildirim kalıcı hale gelecek. Daha sonra kullanıcılar aramaları cevaplandırabilecek ancak sohbet listelerine erişemeyecek. Bir sonraki adımda kullanıcılar bu özellikten de mahrum kalacak.

En çok korktuğumuz kişisel verilerimiz

Kişisel verilerin güvenliği tartışılırken dijital deneyim tasarım stüdyosu SHERPA’nın yaptığı kişisel verilerin güvenliği ve onun kullanıcı deneyimi üzerindeki etkisini araştırması da açıklandı. Buna göre kullanıcılar en çok kameraya erişilmesinden korkuyor. Araştırmaya katılanlardan lokasyon, rehber, fotoğraf, mikrofon, lokal ağ, depolama, sağlık bilgileri, kamera, arka planda uygulama yenileme erişimi taleplerinde ne derece endişe sahibi olduklarını 1 ile 5 arasında puanlamaları istendi. Verilen yanıtlar doğrultusunda kişilerin bu bilgileri paylaşırken büyük oranda endişe duydukları sonucu ortaya çıktı. Sonuçlarda en yüksek endişelenilen konular ise “kameralara ve fotoğraflara erişim izinleri, mikrofona, lokasyona ve lokal ağ bağlantısına erişim” olarak sıralanırken, en az endişe uyandıran bilgiler, arka planda uygulama yenileme ve sağlık bilgilerine erişim olarak araştırmaya yansıdı. Araştırmada 1-5 aralığındaki puanlama sırasına göre ortaya çıkan sonuçlar şöyle oluştu; Kameraya erişim 4,5, Fotoğraflara erişim 4,4, Mikrofona erişim 4,4, Rehbere erişim 4, Depolama erişimi 4, Lokasyona erişim 3,7, Lokal ağa erişim 3,7, Sağlık bilgilerine erişim 3,6, Arka planda uygulama yenileme 3,2.

Yerli uygulama tüm dünyada alternatif oldu

Ocak ayından beri kullanıcılar verilerinin üçüncü taraflarla paylaşılmasını dayatması ve kişisel verilerin güvenliği endişesi alternatif ve daha güvenli platform arayışına sürükledi. Platformlar arasındaki Turkcell BiP uygulaması sadece Türkiye’de değil dünyanın bir çok ülkesinde dikkatleri üzerine çekti. BiP; şeffaf gizlilik politikası, güvenli teknolojisi, rekabette öne çıkan üstün özellikleri ve sunduğu deneyim ile bu süreçte hem Türkiye’de hem yurtdışından büyük bir talep gördü. Böylece en çok yeni kullanıcı kazanan uygulamalardan biri de BiP oldu. Türk mühendislerinin geliştirdiği BiP, dünyada da adından söz ettiriyor. Dünyanın 192 ülkesinde kullanılan BiP, bugün yaklaşık 80 milyon indirme sayısına ulaştı.

Diğer uygulamalar

Alternatifler arasında dikkat çeken Telegram, üçüncü şahıslar ve hükümetlerle herhangi bir veri paylaşmadığını açıkladı. Fakat uçtan uca şifreleme özelliği varsayılan olarak kapalı geliyor. Ayrıca Gizli Sohbet özelliğini başlatmak için görüşeceğiniz kişinin profiline girip “Gizli Sohbet Başlat” seçeneğine tıklamak gerekiyor. Şifreleme protokolü olarak da MTProto kullanılıyor ama açık kaynak kodlu değil.

Signal ise çok kaynaklı Signal Protokolü’nü kullanıyor ve uçtan uca şifrelemeye sahip. Meta verilerini de şifreleyen Signal, kişiler arasında güvenli iletişim için de Sealed Sender özelliğini kullanıyor. Mesajlaşmanın kimler arasında olduğunun bilinememesinin yanı sıra ekran görüntülerini engelleme seçeceği de öne çıkan güvenlik özelliklerinden biri.

Dijital göç

Yaşanan gelişmelerle birlikte BiP, Ocak-Şubat aylarında toplam 12 ülkede 1. sıraya yerleşti ve 19 ülkede ilk 3 arasında yer aldı. Kişisel veri hassasiyeti sebebiyle rakip uygulamalardan gerçekleşen dijital göçün başladığı 9 Ocak’tan itibaren BiP’in kazandığı yeni kullanıcı sayısı 33,2 milyonu aştı. Bunun yarısından fazlasını ise Türkiye dışındaki kullanıcılar oluşturdu. Özellikle Endonezya, Bangladeş, Hindistan, Pakistan, Malezya başta olmak üzere yurtdışında 16,4 milyon üzerinde yeni kullanıcıya ulaştı. BiP’in aktif kullanıcısı aylık ortalama 30,4 milyonu aştı. Sesli görüşme sayısı yaklaşık 4 kat artarken, grup görüntülü görüşme süresi ise 7 katın üzerinde artış gösterdi. BiP, Web de kullanıcılarımız tarafından tercih edildi ve buradaki kullanıcı sayımızda da 16 kat büyüme kaydetti. BiP, Ocak ve Şubat aylarında Google Play’de en çok indirilen uygulama olurken, AppStore’daki 4.6 ve Google Play’deki 4.5 memnuniyet puanı ile rakiplerinden açık ara önde yer alarak kullanıcılardan da tam puan aldı.

Grup taşıma geçişi kolaylaştıracak

BiP’in fark oluşturan yetenekleri arasında 106 dilde anlık çeviri, uygulama içinde para transferi, acil durum butonu, HD kalitesiyle 10 kişiye kadar sesli ve görüntülü grup görüşme gibi gelişmiş özellikler yer alıyor. Geçtiğimiz günlerde sunulan ‘Grup Taşıma’ özelliği kullanıcılara mevcut mesajlaşma uygulamasındaki grup ve sohbet geçmişlerini hızlı ve kolay bir şekilde uygulamaya taşıma imkanı sağlıyor. Diğer mesajlaşma uygulamalarından farklı olarak kullanıcılar uygulamaya mevcut sohbet gruplarını aktarırken, uygulamayı yüklemiş olan kullanıcıları tek tek seçmek zorunda kalmıyor ve uygulamaya otomatik olarak taşıyabiliyor.

Vatandaş alternatiflere yönelecek

WhatsApp dayatması ile ilgili görüşlerini dile getiren vatandaşların büyük kısmı güncellemeyi kabul etmeyeceklerini belirterek alternatiflere yöneleceklerini söylediler. Uzun zamandır WhatsApp kullandığını belirten Davut Çabuk isimli vatandaş, “Eskiden WhatsApp daha güzeldi. Gizlilik sözleşmesinden sonra biraz tedirgin olmaya başladım. Gizlilik sözleşmesinin kabul etmeyeceğim. Telegram ve BiP alternatif uygulamalar arasında yer alıyor” dedi.

WhatsApp’ı ilk çıktığı günden beri kullandığını belirten Serdar Karaca ise, “Uygulamayı kullanmayı devam etmeyi düşünüyorum. Zaten gizli bir şeylerimin olduğunu düşünmüyorum” ifadelerini kullandı.
WhatsApp’ı yıllardır kullandığını ifade den Serhat Ulusoy, “WhatsApp’a alternatif olarak Telegram, Signal gibi uygulamalar bulunuyor. Bu uygulamalara yönelim oldu. Herkes başka uygulamalara yönelince WhatsApp geri adım atmıştı” diye konuştu.

Gözde Özkocaman da, WhatsApp’ı beş yıldır kullandığını söyleyerek, “Gizlilik sözleşmesini kabul etmeyeceğim. WhatsApp’a alternatif birçok uygulama bulunuyor. Bende farklı uygulamalara yöneleceğim” dedi.

"Türkiye’nin verisi Türkiye’de kalmalı"

Dünyanın geleceğine yön veren ’veri’nin bugün petrol ya da altın kadar değerli bir varlık haline geldiğini belirten Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Yıllardır ‘Türkiye’nin verisi Türkiye’de kalmalı’ prensibiyle hareket ediyor, sunduğumuz ürün ve hizmetleri bu prensip doğrultusunda geliştiriyoruz. Bu teknolojilerden elde edilen verileri de Türkiye’nin dört bir yanında kurduğumuz, modern donanımlı ve üstün güvenlikli veri merkezlerinde koruyoruz. Küresel teknoloji firmalarının topladıkları büyük veriyi; bireyleri, toplulukları ve hatta devletleri etki altında bırakmak için kullanabildiği bir gerçek. Risk analizi ve yönetimi açısından bu tarz potansiyel tehditlere karşı ülkemizin siber sınırlarının korunmasının hepimizin görevi olduğunu düşünüyorum. Ülkemizin mühendisleri tarafından geliştirilen yerli ve milli uygulama BiP; yazılımıyla, altyapısıyla, sunduğu ek özellikleriyle ve en önemlisi kişisel verilerin korunmasına yönelik hassasiyetiyle tümüyle Türkiye’ye ait bir platform. BiP’teki tüm veriler güvende olup hiçbir şekilde üçüncü şirket veya kişilerle paylaşılmıyor. Herhangi bir üçüncü şahsın buradaki verilere erişmesi de mümkün değil. Küresel tehdit ve risklere karşı siber vatanımızın sınırlarını korumak adına var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.”

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Hatay Depremde tamamen yıkılan Emek Mahallesi, inşa çalışmalarıyla yeniden ışıl ışıl Hatay’ın Antakya ilçesinde bulunan ve depremde yaşanan yıkımlarla yerle bir olan Emek Mahallesi, enkazın kaldırılmasıyla boş araziye dönmüştü. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın çalışmalarıyla Emek Mahallesi, binalarla doldu ve ışıl ışıl çehreye kavuştu. Kahramanmaraş merkezli depremde en çok yıkımın olduğu Hatay’da binlerce bina yerle bir olurken yaklaşık 25 bin insan hayatını kaybetti. Asrın felaketinin en çok hasara uğrayan ilçesi olan Antakya kent merkezi, depremden sonra enkazın kalkmasıyla bomboş araziye dönmüştü. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kısa sürede çalışmalara başlamıştı. Depremzede vatandaşların yuvalarına kavuşmaları için gece gündüz emek veren ekiplerin çalışmalarıyla Antakya kent merkezi adeta yeni baştan inşa edildi. Depremden önce gecekondu ve harabe evlerin olduğu Emek Mahallesi’nde; asrın inşasının ardından modern, estetik ve sağlam görünümlü yeni konutlar yapıldı. Depremin ardından enkazın kalkmasıyla çorak araziye dönen mahalle, inşa çalışmalarının ardından afetzede vatandaşlarını bekleyen sıcak yuvalara dönüştü. "Enkazın kalkmasıyla bomboş araziye dönmüştü, devletimiz gücünü burada göstererek evlerimizde ışıklar yanmaya başladı" Depremle birlikte boş araziye dönen mahallesinin yeniden inşa edildiğini söyleyen Emek Mahallesi Muhtarı Celal Sarı, "Cumhuriyet Caddesi üzerindeyiz ve arkamda bulunan yerde Emek Mahallesi. Deprem olduktan sonra bu mahallede hiçbir şey kalmamıştı. Binalarımızın çoğu ağır hasarlı veya yıkılmıştı. Mahallemde de birçok can kaybı da oldu. Mahallemizde birçok yerde sadece ağaçlarımız kalmıştı. Depremden sonra mahallemiz enkazla doluydu ve sonra enkaz kaldırılmıştı. Enkazın kalkmasıyla bomboş araziye dönmüştü. Sadece sağlam kalan ağaçlarımızdı. Devletimizin gücünü burada görülmektedir. Evlerimizin ışıkları yanmaya başladı. Allah da en kısa zamanda mahalle sakinlerimizle birlikte oturmamızı nasip etsin. İnşallah böyle acılarda yaşamayız. Bu mahalleyi deprem dümdüz boş araziye çevirdi. Devletimizin gücü o kadar güzel ki burada yapılan işler anlatmakla bitmez. Sadece görmeleri gerekiyor. Emek Mahallesi’ne gelin bakın neler yapıldığını görün. Sayın Cumhurbaşkanıma teşekkür ederim. Depremden önce burası gecekondu ve harabe evler vardı, şimdi ise her şey yapıldı ve dört dörtlük oldu" ifadelerini kullandı.
Kocaeli YEDEP 2026 proje teklif çağrısı yayımlandı: Başvurular 1-31 ocak tarihleri arasında alınacak Kocaeli’de Yerel Destek Programı kapsamında 2026 Yılı Proje Teklif Çağrısı ilan edildi. Sivil toplumun güçlendirilmesi ve katılımcı yerel yönetim anlayışının yaygınlaştırılmasını hedefleyen program için STK’lara yönelik bilgilendirme ve eğitim süreci başlarken, başvurular 1 Ocak’ta başlayacak ve 31 Ocak’ta sona erecek. Yerel Destek Programı (YEDEP) 2026 çağrısı, önceki yıllarda olduğu gibi kentlilik bilincinin artırılması ve katılımcılığın güçlendirilmesi ana temasıyla hayata geçirilecek. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kocaeli Kent Konseyi ve sivil toplum kuruluşlarının iş birliğiyle sürdürülen program kapsamında; gönüllülüğün teşvik edilmesi, toplumsal dayanışmanın güçlendirilmesi, yerel değerlerin korunması ve tanıtılması, sürdürülebilir kalkınma ve kapsayıcılığın desteklenmesi öncelikli alanlar arasında yer alıyor. 2022 yılından bu yana kesintisiz devam eden YEDEP ile kentte daha bilinçli, katma değeri yüksek ve iş birliğine dayalı projelerin hayata geçirilmesi amaçlanıyor. STK’lara yönelik bilgilendirme ve eğitimler düzenlenecek Proje teklif çağrısının ilan edilmesiyle birlikte, Kocaeli genelinde faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarına yönelik bilgilendirme ve eğitim toplantıları düzenlenecek. Toplantılarda programın kapsamı, hedefleri ve başvuru süreçleri detaylı şekilde anlatılacak, katılımcılara rehberlik sağlanacak. Eğitimlerin yer ve tarihleri, STK’lara SMS ve e-posta yoluyla duyurulacak. YEDEP 2026 için son başvuru tarihi 31 Ocak 2026 olarak belirlendi. Sivil toplum kuruluşları proje başvurularını, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren online olarak yapabilecek. Kimler başvurabilir? YEDEP 2026’ya başvuracak kuruluşların; kar amacı gütmeyen tüzel kişiliğe sahip STK (dernek, vakıf, federasyon veya konfederasyon) olması, Kocaeli’de faaliyette bulunması, son yıla ait beyannamesini vermiş olması, Sivil Dünya Kocaeli platformuna kayıtlı bulunması gerekiyor. Program kapsamında küçük, orta ve büyük ölçekli olmak üzere üç ayrı destek alanı bulunuyor. Küçük ölçekli projeler için STK’nın 2026 yılı veya öncesinde kurulmuş olması, orta ölçekli projeler için STK’nın 2024 yılı veya öncesinde kurulmuş ve mali, proje ile idari kapasite açısından deneyimli olması, büyük ölçekli projeler için ise STK’nın 2023 yılı veya öncesinde kurulmuş ve yeterli deneyime sahip olması şartı aranıyor.