CMK'da yapılan değişiklikle uzlaştırma kapsamı genişletilirken, soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan suçların yanı sıra şikayete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın uzlaştırma yoluna gidilebilecek suçların sayısı da attırıldı. Tehdit ve dolandırıcılık gibi suçlarda uzlaştırma kapsamına alındı. Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olmayan suçlar ile cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar uzlaştırma kapsamında olmayacak.
Uzlaştırmacılar taraflarla irtibata geçerek uzlaştırma teklifi ve işlemlerini gerçekleştirecek
Kamu davası açılması için yeterli şüphenin bulunması halinde dosya, Cumhuriyet savcısı tarafından Cumhuriyet Başsavcılıkları bünyesinde kurulan uzlaştırma bürosuna gönderilecek, büro tarafından görevlendirilen eğitimli uzlaştırmacılar taraflarla irtibata geçerek uzlaştırma teklifi ve işlemlerini gerçekleştirecek, uzlaştırma sonucu düzenleyeceği uzlaştırma raporunu büroya iletecek. Uzlaştırma süreci sonunda soruşturma dosyaları uzlaştırma bürosunda görevli Cumhuriyet savcısı tarafından sonuçlandırılacak. Yeni düzenlemeye göre Cumhuriyet savcısı ile kolluk görevlisi uzlaşma teklifinde bulunmayacak, uzlaşma teklifini de uzlaştırma büroları tarafından görevlendirilen uzman uzlaştırmacılar yapacak. Kamu davası açıldıktan sonra da kovuşturma konusu suçun uzlaştırma kapsamında olduğunun anlaşılması halinde mahkemeler tarafından uzlaştırma işlemlerinin yerine getirilmesi için dosya uzlaştırma bürosuna gönderilecek.
Uzlaştırmacılar sadece avukatlardan seçilmeyecek
Ceza Muhakemesi Kanunun 253. maddesinde yapılan değişiklikle uzlaştırmacılar sadece avukatlardan seçilmeyecek. Hukuk öğrenimi görmüş olan, İİBF, Siyasal Bilgiler Fakültesi, İktisat,İşletme ve Maliye bölümleri mezunları da uzlaştırmacı olarak görev yapabilecek.
Birçok suçta olay mahkeme taşınmadan uzlaşma ile sonuçlandırıldı
Uzlaştırmanın kapsamı genişletilmeden önce birçok suçta olay mahkeme taşınmadan uzlaşma ile sonuçlandırıldı. İzmir'de eşine hakaret eden bir kişi hakkında hakaret suçundan yürütülen soruşturmada şüpheli ile müşteki, şüphelinin eşinden özür dilemesi ve Öfke Kontrol Rehberi isimli kitabı okuyup özetini müştekiye okuyup dosyaya sunması kaydıyla uzlaştı. Taksirle yaralama suçundan yürütülen bir soruşturmada şüpheli ile müşteki, müştekiye 300 Türk lirası ödenmesi ve bir ilköğretim okuluna 1000 adet mont bağışlanması karşılığında uzlaştı.Taksirle yaralama suçundan yürütülen bir soruşturmada şüphelinin Mehmetçik Vakfına 2.000 Türk lirası bağış yapması karşılığında müşteki ile uzlaştı. Denizli'de evini ve çocuklarını terk eden ve apartta yaşayan şüpheli, eşine çiçek almak ve özür dilemek suretiyle mağdur eşiyle uzlaştı.
350- 400 bin civarında bir dosyanın uzlaştırma bürolarına gelmesi bekleniyor
Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü yetkilileri 2016 yılı verilerine göre mevcut olan uzlaştırmacı sayısının 5 bin 757 olduğunu açıklarken, kapsamın genişlemesi ile birlikte uzlaştırmacı sayısının daha da artması bekleniyor. Kanun değişikliği sonrası yaklaşık yılda 350 - 400 bin civarında bir dosyanın uzlaştırma bürolarına gelmesi bekleniyor.
Pelin Üzek
