Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, bir süredir üzerinde çalışılan ve son şekli verilen “Yeni Konut Finansman Modeliyle Yeni Evim Kampanyası"nın detaylarını Ankara’da bir otelde düzenlen toplantıda açıkladı. Bakan Nebati, Türk kültüründe evin barınmadan ziyade sevgi ve huzurun başlangıç noktası olduğunu belirterek, “Yeni Evim Programı'nı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız ile eşgüdüm içerisinde işte bu farkındalıkla hazırladık. Malumunuz, 2016 yılında ilk kez konut sahibi olacak vatandaşlarımıza kolaylık sağlayan Konut Hesabı’nı uygulamaya aldık. Bu uygulamayla en az 3 yıl sistemde kalan katılımcılara devlet katkısı sağlıyoruz. Vatandaşlarımızı konut piyasasındaki dalgalanmaların olumsuz etkilerinden korumak amacıyla geçtiğimiz mayıs ayında Konut Finansman Projesi’ni hayata geçirdik” dedi.
Cumhuriyet tarihinin en geniş çerçeveli sosyal konut projesi “İlk Evim İlk İşyerim Projesi” ile 5 yıllık dönemde 500 bin sosyal konut yapmayı, 1 milyon konut amaçlı arsa sunmayı ve 50 bin iş yerini tamamlamayı hedeflediklerini aktaran Nebati, söz konusu proje ile dar gelirli vatandaşların konuta erişimini kolaylaştırdıklarını söyledi. Vatandaşların barınma ihtiyacını uygun koşullarda uygun maliyetlerle karşılamasını önemsediklerine ve bu doğrultuda sahip oldukları kaynakları etkin bir şekilde kullandıklarına dikkati çeken Nebati, “Bugün de özellikle orta gelirli vatandaşlarımıza yönelik uzun süreli devam edecek yepyeni bir projeyi hayata geçiriyoruz” diye konuştu.
Bakan Nebati, orta gelirli vatandaşlar için piyasa koşullarına göre daha avantajlı faiz ve vade yapısı, ilk 3 yıl bakanlık katkısıyla ödeme kolaylığı ve kredi vadesi boyunca hane halkının geliriyle uyumlu bir ödeme planı sundukları Yeni Evim Programı’nı hazırladıkları bilgisini paylaştı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile gelir düzeyi ve konut fiyatlarının genel seyri açısından Türkiye’yi üç bölgeye ayırdıklarını kaydeden Nebati, “Programımız kapsamında İstanbul 1. bölge; Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin ve Muğla 2. bölge, diğer tüm illerimiz de 3. bölge olarak belirlenmiştir. Programımız çerçevesinde bankalarımız ve katılım finans kurumlarımız tarafından sağlanacak finansman tutarları, 1. bölge olan İstanbul’da en çok 5 milyon lira, 2. bölgedeki illerimizde en çok 3 milyon lira, 3. bölgedeki illerimiz için ise en çok 2 milyon liradır” dedi.
“Alınan konutlar 5 yıl boyunca satılamayacaktır”
Programla sağlayacakları finansmanın sıfır konutlara yönelik olduğunu ifade eden Nebati, “Programdan yararlanabilmek için hane halkı toplam gelirini dikkate almaktayız. Programdan yararlanacak kişilerin halihazırda bir konutunun olmaması ve son 1 yıl içinde konut alacağı ilde konut satışı yapmamış olması gerekmektedir. Ayrıca 1. bölge ve 2. bölgelerdeki illerimizde konut almak isteyen vatandaşımızın son bir yılda bu illerde ikamet etmiş olması şartı aranacaktır. 3. bölgedeki illerimizdeyse ikamet şartı aranmayacaktır. Alınan konutlar 5 yıl boyunca satılamayacaktır” diye konuştu.
“Sağlanacak finansmanlarda faiz/kar payı oranları yüzde 0,69’dan başlayan oranlarla uygulanacaktır”
Tüm bölgelerde asgari peşinat oranının yüzde 10 olarak belirlendiğini dile getiren Nebati, “Azami 15 sene vade ile bir mortgage’ye (ipotek) girmiş olduk. Sağlanacak finansmanlarda faiz/kar payı oranları yüzde 0,69’dan başlayan oranlarla uygulanacaktır. Vatandaşlarımızın ilk üç yılda ödeyecekleri aylık taksit tutarının belirli bir kısmını, kredinin toplam vadesi bitmeden geri ödenmek şartıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı olarak biz üstleneceğiz. Sağlayacağımız bu katkı ile ilk üç sene için taksit tutarlarını önemli şekilde aşağıya çekecek ve böylece vatandaşlarımız konutlarının tamamlanmasını beklerken yüklerini ciddi bir şekilde hafifletmiş olacağız” ifadelerini kullandı.
“İnşaatın temeli atılmadan konut kredisi kullanma imkanı oluşacaktır”
Nebati, program çerçevesinde vatandaşların üç farklı aşamadaki konutlar için kredi kullanabileceğini bilgisini vererek, o aşamaları şöyle anlattı:
“Birincisi, tamamlanmış konutlar. İkincisi, belirli bir oranda tamamlanmış ve bankaların kredi verme kriterlerine uygun konutlar. Üçüncüsü ise yapımına başlanacak olan konutlar. İlk iki durumda, konuta ve başvuru sahibine dair şartların ilgili banka tarafından kredilendirme için uygun olarak değerlendirilmesi halinde, Program kapsamında finansman imkanı ve bakanlığımız katkısı sağlanacaktır. Yeni başlayacak projeleri kapsayan üçüncü durumda ise konutun bir parçası olduğu konut projesinin bankalarımız tarafından kredilendirme için uygun olarak değerlendirmesi ana kıstas olacaktır. Bu durumda projenin bu program kapsamına alınması için bankanın müteahhitle proje bazında garantörlük anlaşması imzalaması gerekecektir. Bu sayede inşaatın temeli atılmadan konut kredisi kullanma imkanı oluşacaktır.”
Bankalarla garantörlük anlaşmaları yapan ve programa dahil olarak konut üretme taahhüdü veren müteahhitler için Hazine destekli KGF kefaletiyle başlangıçta 25 milyar liralık finansmana erişim imkanı sunacaklarına vurgu yapan Nebati, “Program kapsamında diğer önemli bir hedefimiz de konut arzının dengeli ve sürdürülebilir bir şekilde artırılmasıdır. Böylece, konut fiyatlarında ortaya çıkan dönemsel hızlı yükselişleri de orta vadede en az seviyeye indirmektir” dedi.
“Enflasyonla mücadele kapsamında haksız fiyat artışı gerçekleştirenler özelinde tespitler yapılmakta ve ilgili birimlerle paylaşım sağlanmaktadır”
Konut fiyatlarını bakanlık olarak uzun zamandan bu yana yakından izlemeye ve değerlendirmeye devam ettiklerinin altını çizen Bakan Nebati, “Bakanlığımız tarafından gayrimenkul sektörüne yönelik mali, finansal, tapu ve emlak ilan site verileri kullanılarak analiz ve değerlendirme çalışmaları detaylı şekilde yürütülmektedir. Ayrıca enflasyonla mücadele kapsamında haksız fiyat artışı gerçekleştirenler özelinde de tespitler yapılmakta ve ilgili birimlerle paylaşım sağlanmaktadır” diye konuştu.
“Haksız fiyat artışı gerçekleştirdiği tespit edilen kişiler, gereği yapılmak üzere ilgili birimlerle paylaşılacaktır”
Gayrimenkul sektörüne yönelik fiyat artışlarının takip edilerek arz-talep dengesini olumsuz etkileyen kişilerin ve bu kişilere aracılık edenler özelinde değerlendirmelere itinalı bir şekilde devam edileceğini aktaran Nebati, “Haksız fiyat artışı gerçekleştirdiği tespit edilen kişiler, gereği yapılmak üzere ilgili birimlerle paylaşılacaktır” ifadelerine yer verdi.
“Piyasa gerçekleri dışındaki fiyatlamalara müsamaha göstermeyeceğiz”
Nebati, konuşmasına şöyle devam etti:
“Vatandaşlarımızın refahını artırmak için enflasyonla amansız bir mücadele verdiğimiz şu dönemde çok net ve altını çizerek vurgulamak isterim ki piyasa gerçekleri dışındaki fiyatlamalara müsamaha göstermeyeceğiz. Mayıs ayında açıkladığımız konut finansmanı sonrasında yaşadıklarımızın tekrar yaşanmaması için ve toplumun büyük bir kısmını ilgilendiren böylesine önemli bir adımda tüm verilerimizi hazır bir şekilde elimizin altında tutuyoruz. Kesinlikle müsamaha göstermeyeceğimiz konusunun altını tekraren çiziyorum.” Toplantı, Bakan Nebati ve Bakan Kurum’un konuşmasının ardından soru-cevap bölümü ile devam etti.
Mustafa Cenik - Huzeyfe Tarık Yaman - Gürkan Sayın - İbrahim Çakmak
