14-20 Mart Tuza Dikkat Haftası dolayısıyla açıklamada bulunan, Memorial Kayseri Hastanesi Endokrinoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Selim Kurtoğlu, çok sayıda sağlık sorununu beraberinde getiren iyot eksikliği konusunda dikkatli olunması gerektiği uyarısında bulundu.
Günlük tuz tüketiminin 5-6 gramı aşmaması, erişkinlerin de günlük 150 mikrogram iyot alması gerektiğini belirten Prof. Dr. Kurtoğlu, “İyot eksikliği, anne karnından itibaren kişinin tüm hayatı boyunca pek çok sağlık sorunu yaşamasına neden olabiliyor. İyot yalnızca tuzda değil pek çok besinde bulunuyor. Bu nedenle iyottan zengin bir beslenme alışkanlığı kazanılması gerekiyor” dedi.
Erişkinler günlük 150 mikrogram iyot alınmalı
0-5 yaş arasındaki çocukların günlük 90 mikrogram, 6-12 yaş arasındakilerin 120 mikrogram ve erişkinlerin de günlük 150 mikrogram iyot alması gerektiğini belirten Prof. Dr. Kurtoğlu, iyot gereksinimin yüzde 90’ının gıdalardan, yüzde 10’unun da sudan karşılandığını dile getirdi. İyottan zengin gıdalar arasında balığın başı çektiğini ifade eden Prof. Dr. Kurtoğlu, “Süt, yoğurt, yumurta, et, hindi eti,ıspanak, soya fasulyesi, pazı, kabak, kuru fasulye, sarımsak, çilek ve kızılcık bulunmaktadır. Ancak bu ürünlerin yetiştiği bölgelerin toprak ve suyundaki iyot düzeyi de yeterli olmalıdır” diye konuştu.
İyot eksikliğine bağlı sorunlar anne karnından başlıyor
Prof. Dr. Kurtoğlu, iyot eksikliğinin zararlarına dair şunları söyledi:
“Çocuklarda iyot eksikliği ileriki yaşlarda otizme, dikkat eksikliğine ve hiperaktivite problemlerinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Ayrıca ergenlik döneminde okul başarısının düşmesinde etkili olan iyot eksikliği, çocuklarda guatr nedenidir. Doğurganlık çağındaki kadınlarda kısırlığa neden olan iyot eksikliği, gebelikte hipertansiyona ve gebelik zehirlenmesi ile düşüklere zemin hazırlamaktadır. Gebelik ve emzirme döneminde bebeğin gereksinimlerinin karşılanması için anne adayanının günlük en az 250 mikrogram iyot alması önerilmelidir.İyot eksikliği bulunan anneden doğan bebeklerde; hipotiroidi, guatr, ani bebek ölümleri, enfeksiyonlara yatkınlık oluşmaktadır.”
Günlük tuz tüketimi 5-6 gramı geçmemeli
İyot eksikliğinin karşılanması için gereğinden fazla tuz kullanımının da başka türlü zararlara yol açacağını kaydeden Prof. Dr. Kurtoğlu, “Günlük iyot alımının yeterli olması için iyotlu tuz kullanılması gereklidir. Ancak günlük tuz tüketiminin erişkinlerde 5-6 gramı aşmamasına da dikkat edilmelidir. Türkiye, yüksek oranda tuz tüketen ülkeler arasında yer almaktadır. Aşırı tuz alımı; peynir, zeytin, hazır gıdalar ve en önemlisi ekmek kaynaklıdır. Buna, yemek ve salatalarda kullanılan tuz da eklenince, oran daha da yükselmektedir. Günlük tüketilen tuzun yüzde34’ü ekmekten alınmaktadır. Bu seviyenin korunmasına yönelik tuz farkındalığı konusunda toplumun bilinçlendirilmesi çok önemlidir” şeklinde konuştu.
İyotlu tuz yemek piştikten sonra konulmalı
İyotlu tuzun saklanma ve kullanım şartlarına da dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Kurtoğlu, “İyotlu tuz ışık geçirmeyen paketlerde satılmalıdır. Evde saklanırken de yine ışık geçirmez kaplar, ağzı kapalı olarak kullanılmalıdır. Salatalara normal dozda iyotlu tuzun yeteri miktarda kullanılmasında sakınca yoktur. Ancak tuz, yemek pişerken atılırsa içindeki iyot buharlaşarak kaybolur. Bu nedenle tuzun içindeki iyottan yararlanabilmek için yemek piştikten sonra tuzun konulması gerekir” ifadelerini kullandı.
