Kütahya’nın Emet ilçesin Milli Mücadele yıllarında batı cephesinde işgalci kuvvetlere karşı ilk direnişin yaşandığı Cevizdere zaferinin 95. yılı etkinlikleri gerçekleştirildi.
Milli Mücadele yıllarında batı cephesinde işgalci kuvvetlere karşı ilk direnişin yaşandığı ve direniş sebebiyle çatışmaların en şiddetli zamanında 4 tabur askerini Emet’e göndermek zorunda kalarak düşman kuvvetlerinin zayıflatılmasını sağlayan Cevizdere zaferinin 95. gurur yılı nedeniyle Emet Cevizdere şehitliğinde yapılan etkinliğe İlçe Kaymakamı Mahmuthan Arslan, Belediye başkanı Mustafa Koca, Garnizon Komutanı Resul Murat Kılıçaslan, Emniyet Müdür V.Gökhan Yıldırım, Dr.Fazıl Doğan’ın torunları Ömer Fazıl Doğan ve Hümeyra Gücük,daire müdürleri,oda ve dernek başkanları,gaziler ve Emet Meslek Yüksekokulu ve lise öğrencileri katıldı.
Cevizdere şehitliğine çelenk konulması ile başlayan program saygı duruşu ve İstiklal marşımızın okunması ile devam etti.
Emet Ecdad Derneği başkanı Ali Duyan tüm Emet çevresi işgal edildikten sonra Emet’te bulunan Emet müdafai vatan cemiyeti sebebiyle bir süre düşmanca işgal edilmediğini ve kontrolün anlaşılan eşkıyalara bırakıldığını belirtti. Duyan, eşkıyalar ile düşman birlikleri arasında itilafa düşüldükten sonra Emet’in işgal edildiğini ifade etti.
Değirmisaz olayı
Değirmisaz olayı ile ilgili açıklamalarda bulunan Duyan, “O yıllarda Değirmisaz köyü muhtar ve azalarına Emet hükümet konağında yapılan işkenceler ve Yunan komutanın kendisine ve askerlerine 20 bakire kız istemesi üzerine Emet’lilerin hükümeti baskını konularında bilgilendirdi. Dönemin Belediye Başkanı Terlemez Hasan Yunan komutanının talebi üzerine zaman kazanmak için bir eğlence tertiplenmesini ve isteklerin yerine getirileceğini ifade eder. Emet’li, Eğrigöz’lü ve Sülye balalı efeler ile 30-40 kişi hükümeti basacaktır. 24 Nisan 1922 tarihinde eğlenceyle askerlerin dikkatlerinin dağılması ve sızmaları beklenir. Daha sonra emme basma tulumba çalışmayınca ilçedeki Rum vatandaş Artin vasıtası ile gazlı bezler hükümete sokulur ve ateşe verilir. Çıkan çatışmalarda 40 düşman askeri öldürülürken o akşam hükümette bulunmayan Kuklasız Çavuş isimli düşman askeri Emet’in yerli kıyafetleri olan örtme ve peştamal ile ilçeden kaçarak durumu Tavşanlıdaki komutanlara bildirir”dedi.
"Cevizdere’de 200 kadar düşman askeri öldürüldü"
Cevizdere’de 200 kadar düşman askerinin öldürüldüğünü söyleyen Duyan, “2 tabur askerin Emet üzerine gönderildiğinin haber alınması ile Cevizdere mevkiinde düşmana pusu kurulmaya karar verilir, 26 Nisan 1922 gecesi düşmanın geçiş güzergahı olan Cevizdereye 50-60 kişilik efeler mevzilenir. Yüzbaşı Reşit ve Teğmen Şakir komutasındaki 10 kadar askerlerinde katıldığı pusu için düşman beklenir. 27 Nisan 1922 de öğleye doğru 350 kişilik Yunan birliği Cevizderede pusuya düşürülür.İlk kurşunu atan Porsuğun Ahmet ilk önce düşman kumandanın atını, ikinci atışında kumandanı vurur. Akşama kadar süren şiddetli çatışmalarda düşman birlikleri getirdikleri mitralyözü bile kurmaya vakit bulamazlar.200 kadar düşman askeri Cevizderede öldürülürken dağlara kaçanlarda köylerde imha edilmiştir. Cevizdere baskınını haber alan Yunanlılar iki alay Kütahya’dan, uçak takviyeli iki alay da İzmir’den olmak üzere toplam dört alaylık birliği Emet üzerine gönderir. Emet için acı ve hüzün dolu günler daha da artarak devam etmektedir. 1922 yılı Mayıs başında Emet bölgesine gelen dört alay Yunan birliği 24 Mayıs’a kadar Emet’le beraber 14 köyünü taş üstünde taş kalmayacak şekilde yakmışlardır. Cevzideresine katılanları isim isim tespit etmişler, başta Belediye Reisi Terlemez Hasan, Emet Müdafa-i Hukuk Cemiyeti Başkanı Hatipoğlu Mustafa olmak üzere tüm Cevizderesi muhariplerini teker teker aramaya başlamışlardır. Özellikle yakılan köyler Cevizderesi muharebesine katılanların köyleridir. Gittikleri her köyde çoluk çocuk, hamile yaşlı, kadın erkek ayırt etmeden önlerine geleni hunharca şehit etmişlerdir. Bu işgal Ramazan ayına rastlamış hatta Emet’in girişinde bulunan şehitliktekiler Ramazan Bayramı günü şehit edilmişlerdir. Cevizderesinde ele geçirilen mitralyöz de Yunanlılar tarafından Umutlu köyünde bulunmuş ve geri alınmıştır. Yaralı olan Porsuk Ahmet ve Belediye Reisi Terlemez Hasan ile birlikte 18 kişi Umutlu köyünden, 25 kişi Köprücek köyünden, Sülye, Eğrigöz, Küreci ve diğer köylerimizden daha birçok kişi esir alınmış, bir kısmı Simav ilçesinde hapsedilmiş, bir kısmı da Manisa’da Divan-ı Harbte yargılanarak Korfo Adasına ve Atina’ya esir olarak götürülmüşlerdir”diyekonuştu.
Temsili Şehitlikte şehitler için İlçe Müftüsü İsmail Temur tarafından dualar okunurken, lokma dağıtımı da yapıldı. Ayrıca Babuk Bey Çarşı Camiinde şehitler için mevlit okutuldu.(EFE)
