Mersin’in merkez Mezitli ilçesinde, tarihi M.Ö. 300 yılına uzanan Soli Pompeipolis Antik Kenti’nde kazı çalışmaları başladı. Bu yıl 30 kişilik bir ekibin çalıştığı kazılarda, 1700 yıllık portre büst bulundu. Kazı Başkanı Prof. Dr. Remzi Yağcı, "Bu portre büst dünya çapında bir büsttür. Bu büst içerik yönünden, kendi alanında çok ileri düzeyde bir işçilik gösteriyor" dedi.
İlki 1999 yılında başlayan ve bu yıl 19’uncusu gerçekleştirilen Soli Pompeipolis Antik Kenti kazı çalışmaları, bu yıl sütunlu cadde de yürütülüyor. Geçtiğimiz hafta başlayan çalışmalar sonucunda özellikle sütunlu cadde için bir restorasyon projesinin hazırlanması sağlanmaya çalışılacak. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Müzecilik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Remzi Yağcı’nın başkanlığında yürütülecek çalışmalar, titizlikle sürüyor. Aralarında arkeolog, harita mühendisi, restorator, öğrenci ve işçilerin olduğu 30 kişilik ekip, Soli Pompeipolis antik kentte yer alan sütunlu cadde, höyük alanı ve Roma villasında kazı çalışmaları yaparak, Soli’nin yeniden ayağa kaldırılmasını sağlamaya çalışacak.
"Buranın zengin bir mimarisi var"
Yaptıkları çalışmalarla ilgili İHA muhabirine açıklamalarda bulunan kazı Başkanı Remzi Yağcı, 1999 yılından bu yana Soli Pompeipolis’de kazıların aralıksız sürdüğünü söyledi. Bu yıl 19. yıla girdiklerini kaydeden Yağcı, "Soli Pompeipolis kazılarının temel amacı sütunlu caddeyi temizleyip, restore edilebilir hale getirmek. Yani olabildiği kadar ayağa kaldırmak. Soli Höyük’de de çalışmalarımız sürüyor. Orada da Soli Höyük vasıtasıyla Mersin’in dip tarihini araştırmak istiyoruz. Şu an Hitit tabakalarındayız. Tabi zaman ilerledikçe bu Mersin’in zengin kültür mirasını daha da belirgin hale getireceğiz. Şu anda 30 kişilik bir ekiple çalışıyoruz. Sütunla caddenin ortaları geçtik. Buranın zengin bir mimarisi var. Buna karşılık deprem nedeniyle veya dışarıdan etkenlerle çok tahrip olmuş bir mimarisi var. Fakat bu mimariler arasında gelen gömülmüş durumda" diye konuştu.
"Burayı halkın hizmetine açmak istiyoruz"
2 yıldır sanatsal nitelik yönünden çok üst düzeyde işçilik sergileyen heykellerin bulunduğunun altını çizen Yağcı, "Pompeipolis sütunlu cadde için konuşacak olursak bir Helenistik dönem ve onun üzerinde anıtsal bir Roma mimarisi var. Bu Roma mimarisi bilindiği gibi sütunlu cadde ve onun içinde çeşitli yerlerde farklı yapılardan oluşuyor. Bunların tabi işlevini anlamaya çalışıyoruz. Mesele kapı yapıları var. Bu heykeller kapı yapısının çevresinden çıkıyor. Mimari olarak analiz ediyoruz, araştırıyoruz, bu konuda çalışmalarımız sürüyor. Dolayısıyla sütunlu caddeyi anlamaya çalışıyoruz. Adı üstünde Viranşehir olduğu için bu yıkılmış sütunları bilgisayar ortamında tümlemeye çalışıyoruz. Bu konuda bazı yapıları tümledik ama daha çok çalışmaya ihtiyaç var. Höyükte bu yıl çalışmıyoruz ama höyüğün güneyinde bir Roma dönemi hamam yapısı var. O hamam yapısın da epey bir ilerledik. Orayı restore edilebilir hale getirmeye çalışıyoruz. Hedefimiz belli bir düzeyde özellikle Roma dönemini sütunlu caddede tamamen temizlemek ve güney ucunda yaptığımız gibi ayağa kaldırmak. Burayı gezilebilir ve anlaşılabilir bir hale getirmek istiyoruz. Burayı halkın hizmetine açmak istiyoruz. Eğer bura iyi bir iş gücüyle desteklenirse, iyi destekler alırsak burayı en fazla 5 yıl içinde bitirmeyi umuyoruz. Çünkü kazı bitmeden ne restorasyon nede açık hava müzesiyle ilgili projeler üretemiyoruz ama sütunlu caddenin kısmen teşhir edilmesi mümkün. Onunla ilgili ayrı bir çalışma yapmak lazım ama biz şu anda kazılar üzerine yoğunlaştığımız için sadece sütunlu caddenin dışında bir iki bilgi panoları kullandık. Burası bir açık hava müzesi olduğunda da o bilgi panolarını içeride de kullanacağız" şeklinde konuştu.
1700 yıllık portre büst bulundu
Bu yıl önemli bir heykel daha bulduklarını vurgulayan Yağcı, "Özellikle bu yıl ortaya çıkan portre büst sütunlu caddenin 2. Ve 3. yüzyılda heykeltıraşlar açısından çok üst düzey seviyesine gösteriyor. Severuslar döneminde bilindiği gibi M.S. 193 ile 213 arasında hüküm sürmüş bir imparator ve gerçekten Soli Pompeipolis’e çok büyük yatırımlar yapmış. Çünkü bulduğumuz heykeller hep onun dönemine tarihleniyor. Yaklaşık 20’in üzerindeki eseri müzeye teslim etmiş durumdayız. Bunların 10’u heykeldir. Ayrıca buradan gitmiş Adana müzesinde sergilenen eserlerde var. Onların da buraya gelmesiyle Pompeipolis’in heykel yönünden zengin bir koleksiyonu Mersin Müzesinde oluşacak. Bu portre büst dünya çapında bir büsttür. Bu büst işçilik yönünden, kendi alanında çok çok ileri düzeyde bir işçilik gösteriyor. Bunun kime ait olduğu yönünde çalışmalarımız sürüyor. Fakat şu an bir yönetici, bir üst sınıf kişi olduğunu söyleyebiliriz" ifadelerini kullandı.
