Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkuş, küresel iklim değişimine bağlı olarak, Van Gölü’nün yüzey suyu sıcaklıklarının arttığını belirtti.
Van Gölü, küresel ısınma ve iklim değişikliğinden nasibini aldı. 2000’li yıllardan günümüze kadar yıllık olarak Van Gölü’nün yüzey suyu sıcaklığını inceleyen Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkuş, gölün yüzey suyu ortalamasının aradan geçen zaman sürecinde yaklaşık 2,4 derece arttığını söyledi. İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabirine konuşan Van YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkuş, bölgede geçen yıla oranla yağışların yüzde 20’nin üzerinde azalması ve Van Gölü’nün yüzey suyu sıcaklıklarının artmasının inci kefali balıkçılığı için ciddi sorunlar oluşturacağını söyledi.
Bu yıl Van Gölü’nün yüzey suyu ortalamasının yaklaşık 2,4 derece artmasıyla, yüzey suyunun 5,8 dereceye ulaştığını bildiren Yrd. Doç. Dr. Akkuş, Van Gölü’nün son 20 yılın en sıcak senesini yaşadığını ifade etti. Akkuş, “Dünya genelinde küresel ısınmayla birlikte denizlerin sıcaklığı artmakta ve deniz sıcaklıkları da yükselmektedir. NASA’nın verilerine göre dünyada son 80 yılın en sıcak yılını yaşıyoruz. Bu sıcaklıkların etkisini Van Gölü Havzası’nda da görmekteyiz. Bilindiği gibi bu yıl bulunduğumuz bölgeye yok denilecek düzeyde kar yağışı düştü. Yıllardır Van Gölü sıcaklıklarını izleyen birisi olarak gölün geçmiş 20 yıllık sıcaklıklarını incelediğim zaman, Van Gölü son 20 yılın en sıcak senesini yaşıyor” dedi.
Van Gölü sıcaklık değişimlerine bağlı olarak yılda iki defa nefes aldığını, gölün nefes alabilmesi için de yüzey suyu sıcaklığının 4 derecenin altına düşmesi gerektiğini belirten Akkuş, “Normalde göl sıcaklığı bu mevsimlerde 4 derecenin altında olması lazım. Fakat şu an göl, 7,2 santigrat derecedir. Bu inanılmaz bir sıcaklıktır. Kar yağışı olmadı ve havalar sıcak gidiyor. Bunun etkisini esas yaz aylarında göreceğiz. Bölgemizde Haziran-Temmuz aylarında akarsuların debileri kendiliğinden düşmektedir. Bu duruma ek olarak kuraklık bir de aşırı sıcaklıklar eklendiğinde durum daha da vahim olacaktır.”
“İnci kefali balığı üremekte zorluk çekecektir”
Kış aylarında dağların tepelerine yağan karların yaz aylarındaki akarsuları beslediğini dile getiren Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkuş, bu sene kar yağışının yeteri kadar olmamasının, inci kefali balığının üreme göçünün yoğun olarak gerçekleştiği haziran ve temmuz aylarında akarsu debilerinde önemli düşüşlere neden olacağını aktardı. Şu andaki mevcut durumda önümüzdeki haziran ve temmuz ayında inci kefali balıkçılığı için ciddi sorunlar doğuracağını sözlerine ekleyen Akkuş, “Sıcaklıkların artması Van Gölü için ayrı bir tehlike oluşturuyor. 14 bin insanın geçimini sağladığı inci kefalinin göldeki devamlılığı yaz aylarında akarsulara yaptığı üreme göçüne bağlıdır. Yaz aylarına geldiğimiz zaman akarsuların debileri iyice düşecek ve inci kefali üremekte zorluk çekecektir. Çünkü yaz aylarında suyu tarlasına çekmek isteyen çiftçiler olacak, diğer tarafta da üremek isteyen balıklar olacaktır. Bu çok ciddi bir yönetim sorunudur. Dolayısıyla buna şimdiden bir tedbir almamız lazım. Şimdiden bu sorunu düşünmemiz lazım” diye konuştu.
2017-2018 yılı itibariyle Van Gölü’nün aralık ve ocak ayı sıcaklık ortalamaları 5,8 olarak gerçekleştiğini belirten Akkuş, 2000’li yıllardaki sıcaklık ortalamasına bakıldığı zaman bu değerin 3,8 derece olduğunu kaydetti.
