BAKAN YAZICI, IRAK HEYETİNE "YAP-İŞLET-DEVRET"İ ANLATTI

Irak’tan gelen bir grup üst düzey yöneticiyle bir araya gelen Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, "Irak ile Türkiye arasındaki ticaretin gerçekleştirildiği en önemli kapı Habur Gümrük Kapısı’nda sorunlar yaşıyoruz. Bu önemli kapımızı daha işlevsel hale getirebilmek için sorunları çözmeliyiz" dedi.
"Yap-İşlet-Devret" modelini kendi ülkelerinde uygulamak isteyen Irak yönetimi, bu konuyu araştırmak ve eğitim almak amacıyla bakanlar kurulundan bir grup heyeti Türkiye’ye gönderdi. Iraklı heyete de ilk dersi Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı verdi.
İstanbul Ticaret Odası’ndaki programa Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, hava muhalefeti nedeniyle yaklaşık 2 saatlik bir gecikmeyle katıldı. Salona girer girmez kürsüye gelerek konuşma yapan Bakan Yazıcı, Türkiye ve Irak arasındaki ilişkilere değindi. Yazıcı, Irak ile Türkiye’nin komşu, kardeş ve dost iki ülke olduğunu belirterek, "Halklarımız kardeştir, akrabadır. Müşterek tarihimiz ve müşterek coğrafyayı paylaşıyoruz. Kültürel benzerliklerimiz var. Böylesine önemli komşu ve dost ülkenin 30 yıl
içerisinde tabii kaynakları, ekonomik potansiyeli zayi olmuş, kültürel mirası tahrip edilmiş ve binlerce insanı öldürülmüş, katledilmiş. Fakat Türkiye her süreçte dost ve kardeş olmanın gereğini yapmıştır" diye konuştu.
İki ülke arasındaki ticari ilişkilere de değinen Bakan Hayati Yazıcı, "2010 yılında ticaret hacmi bir önceki yıla oranla yüzde 18 artış gösterdi. Aynı yıl Irak’tan ithalat 1.5 milyar dolar, Irak’a ihracatın ise 6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Geçen yılın 10 ayında da Irak’a yapılan ihracat 8.4 milyar dolardır. Yıl sonunda da iki ülke arasındaki ticaret hacminin 10 milyar doları aşacağını, 11 milyar dolara yaklaştığını tahmin ediyorum" dedi.
Komşu ülke Irak’ın ekonomik ve sosyal olarak ortaya koyacağı sağlam temellerin Ortadoğu’nun istikrarı açısından önemli olduğunu vurgulayan Yazıcı, bütün deneyim ve tecrübeleri Irak ile her zaman paylaşmaya hazır olduklarını söyledi.
Iraklı heyete Türkiye’de uygulanan Yap-İşlet Devret modeline ilişkin bilgiler aktaran Bakan Yazıcı, bu model kapsamında en özgün uygulamalardan bir tanesini de gümrük kapılarının modernizasyonu çerçevesinde TOBB ile birlikte gerçekleştirdiklerini, Türkiye’nin, klasik kamu hizmetleri alanları dışında diğer bütün faaliyet alanlarında, ulaşım, altyapı, sağlık ve gümrük kapılarının yapımında bu uygulamadan büyük yararlar sağladığını kaydetti. Gümrük ve Ticaret Bakanı Yazıcı, Türkiye’de 2003-2008 yılları
arasında ulaşım ve haberleşmede 112 milyar TL değerinde yatırım yapıldığını, bu yatırımın 14 milyar TL’lik kısmının bu modelle yapıldığını aktardı. "Sonuçta herkes kazanıyor" diyen Yazıcı, Habur Gümrük Kapısı’nı bu şekilde yaptırdıklarını, yakın zamanda yaptırdıkları Kapıkule’nin ise son derece modern, çağdaş hizmet ürettiğini bildirdi.
Irak ile Türkiye arasındaki ticaretin gerçekleştirildiği en önemli kapının Habur Gümrük Kapısı olduğunu belirten Bakan Yazıcı, "Bu kapının işlemesinde de birtakım sorunlar yaşıyoruz. Türkiye üzerinden gerek transit gerekse doğrudan doğruya Irak’a ticari emtia taşıyan araçlar Zaho’da taşıdıkları yükü, Türk plakalı araçlar, Irak plakalı araçlara aktarmak zorunda kalıyorlar. Bunun en temel sebebi güvenlik sorunu. Güvenlik çok önemlidir. Bu alanda dostlarımızın bu sorunu çözme noktasında yardım anlamında
bizden talepleri olması halinde biz buna şimdiden açığız" ifadelerini kullandı.
Yazıcı, halen müzakeresini sürdürdükleri Habur Sınır Kapısı ile ilgili, oradaki birikimi önleme amaçlı bir hedeflerinin de mevcut köprülerin yanında ilave bir köprü yapımı olduğunu, bu köprünün yapımıyla alakalı tüm hazırlıkları tamamladıklarını, yapım ödeneğinin bütçeye konulmasını sağladıklarını sözlerine ekledi. Yazıcı, inşaat faaliyetine başlayabilmeleri için Irak hükümetinin, halkının hemen yapma noktasında üzerine düşenleri yerine getirmesi gerektiğini kaydetti.
Irak Bakanlar Kurulu Genel Sekreteri Dr. Ali Muhsin İsmail Allak ise, Irak’ın geçmişte yaşadığı birtakım olumsuzluklardan dolayı Türkiye ile yakın dostluk içerisinde olamadıklarını belirterek, bunu bir tarafa bırakıp ilişkilere devam etmek istediklerini, bu yakınlaşmanın da görüldüğünü ifade etti.
Allak, bütün göstergelerin bu ilişkilerin güçlenerek ve artarak devam edeceğini gösterdiğini kaydederken, "Irak’taki birçok alan ve sektör, Türkiye’den gelecek yatırımları, yapılacak olan yeni iş ve projeleri bekliyor. Bu yatırımlar ilk başta çok hafif bir şekilde kendisini hissettirdi. Şu anda derinleşti ve büyük yatırımlar başladı" dedi.
İstanbul Ticaret Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nazım Ekren de, Iraklı heyetin İstanbul’da kamu-özel sektör işbirliğiyle gerçekleştirilen projeleri yakından görme fırsatı elde edeceğini bildirdi.