ESKİ ESERLERİ SEVENLER SURLAR İÇİN TİTİZLİK İSTEDİ

Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin tarihi surları ayağa kaldırma çalışmaları devam ederken, sivil toplum kuruluşlarından yapıcı eleştiriler geliyor.
Üftade türbesi altında bulunan dış Yerkapı’nın inşaası için ilk harç konulurken, Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu, sur restorasyonları ile alakalı yaşanan sıkıntıları yazılı olarak kamuoyuna açıkladı. Mimar Zafer Ünver imzası ile yayınlanan bildiride, sur yüksekliklerinin eski fotoğrafların aksine 120 ile 150 santim fazla yükseltildiği belirtilerek, "İç duvarlarda moloz taştan imalatlar çabuk dökülebilir. Sur yerlerindeki araştırma kazılarında müzeden de yetkililer yer alarak kamuoyundaki tartışmalara son verilmelidir" dedi.
Bursa surlarının tamamının 3 bin 380 metre olduğunu ve kalenin 5 kapısı olduğunu belirten Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu (BEESK) Başkanı Mimar Zafer Ünver, milattan önce 180 ile 234 yılları arasında yapılan Bursa kalesinin Çelebi Mehmet zamanında İvaz Paşa tarafından ilavelerle güçlendirildiğini belirtti. Sur restorasyonu ile Bursa’nın Dünya Kaleli Kentler Birliği’ne üye olduğuna dikkat çeken Ünver, "Bu çalışmalar kuşkusuz iyi niyetli bir teşebbüs olsa da, dikkatli çalışmayı gerektiren,özen isteyen uygulamalardır. Sözü edilen rekonstrüksiyon çalışmalarını başarılı kılmak için bilinmesi gerekenler şunlardır: Tarihi çevreyi tahrip eden faktörlerden birisi yanlış restorasyonlardır. Çalışmalar için Koruma Kurulundan onaylı proje kadar arkeolojik bir alan söz konusu olduğundan, müze temsilcisine çalışmalar boyunca mahallinde ihtiyaç vardır. Ekonomik güçlükler, koruma maliyetini finanse edecek maddi güçten mahrum olunması, çalışmayı tamamlamak için acele edilmesi, araştırma ve belgelemeye dayanmayan uygulamalar zarar verir. Kişilerce konuya verilen önemin azlığı, halkta tarihi çevre şuurunun yetersizliği, korumanın bir eğitim konusu olduğunun bilinmemesi imalatları olumsuz etkileyebilir. Surların ve ikinci sur duvarlarının doğru yerlerini belirlemek için arkeolojik kazılarda olduğu gibi araştırma hafriyatına ihtiyaç vardır. Bu hafriyat iş makinaları ile yapılamaz. Surdışı alanların hangi kotlarda oluştuğu belirlenmelidir. Rahat çalışma için istimlakler yapılması gerekiyosa o da yapılmalıdır.Cephe kaplamalarında kesilmiş taşları yerine koyduktan sonra yüz açmak yanlıştır. Surların dış yüzü kadar iç yüzleri de kesme taş ile kaplanmalıdır. Duvarın iç yüzünü moloz (dere taşı ) ile doldurabilirsiniz, ama kaplama olmadan moloz taşdan duvar uzun ömürlü olmaz. Duvarlarda yeterince hatıl yapılmamıştır. Güvenlik amacıyla sur kapıları her akşam belli saatte kapatılır. Kanatları göz ardı etsek bile, geniş, yüksek ağır kanatların bazı kapılarda yer alması sağlanabilirdi. Bunun detayına ilişkin bilgilere ulaşmak mümkündür. Tarihi yapıların, özellikle anıt yapıların çevresi zamanla dolmuş alanlardır. Doğal afetlerden deprem,yangın, selden sonra uzaklaştırılması istenen yıkıntı malzemesi, moloz olduğu yere serilir. Giderek önemli dolgular oluşur. Yerkapı’nın kotu eski bir kartpostalın gösterdiği gibi 1.20 - 1.50 metre .kadar daha alçaktır. Sur yüksekliğine karar verilirken dolgu payı da dikkate alınmalıdır. Sonuç olarak ileride ’keşke oldukları gibi kalsaydılar’ dememek için bu çalışmaları başarılı kılmak mecburiyeti vardır. Onarım yapılırken yok edilen izler, yükseklikler konusundaki yanlışlıklar bizleri ve gelecek kuşakları bilgilenme yönünden yanıltacağı gibi uluslararası kuruluşlar tarafından eleştiriye açık hale getirecektir. Kaleli Kentleri Bursa’da buluşturmanın gerektirdiği özene ve ciddiyete ihtiyaç vardır" dedi.
Bu arada Üftade türbesi altında Yokuş Caddesi üzerinde yapılacak olan dış Yerkapı’nın Tahtakale’den Hisar içine araç trafiğini kapatmamasını isteyen Temiz Cadde ve Tahtakale esnafı, alış veriş konusunda ciddi sıkıntılar yaşadıklarını belirtiyor. Restorasyon çalışmaları sebebiyle Temiz Cadde’den yukarı çıkışın kapatılması ile müşteri sayısının yarıdan fazla azaldığını belirten esnaf, çalışmalardan sonra Yokuş Caddesi’nin araç trafiğine açık olarak planlanmasını istiyor.