Yaşlıların konakladığı alanlardaki aydınlatma ihtiyaçlarının doğru karşılanması onları çeşitli ev kazalarından da koruyor. 80 yaşındaki ortalama bir gözün, 20 yaşındaki sağlıklı bir göze oranla yaklaşık 3 katı aydınlık düzeyine ihtiyaç duyduğunu belirten Yaşar Üniversitesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Arzu Cılasun Kunduracı, yaşlılar için doğru aydınlatmanın önemine dikkat çekti.
Yüksek lisans ve doktora eğitimini aydınlatma üzerine tezler hazırlayarak tamamlayan, İzmir Büyükşehir Belediyesinin Kadifekale Tarihi Sarnıç projesinin aydınlatma danışmanlığını üstlenen, çeşitli firmalarda aydınlatma tasarımı ve danışmanlığı yapan, ayrıca aydınlatma tasarımı eğitimi veren Yrd. Doç. Dr. Arzu Cılasun Kunduracı, yaşlılar için hayati önem taşıyan doğru aydınlatma konusunda bilgiler verdi. Bilim alanında çalışan pek çok farklı ülkeden akademisyenleri buluşturan Dubai 23’üncü Bilim ve Teknoloji Araştırmaları Uluslararası Konferansında sunduğu ‘Yaşlılar İçin Aydınlatma’ başlıklı bildirimiyle en iyi sunum ödülünün de sahibi olan Yaşar Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Arzu Cılasun Kunduracı, “Aydınlatma mimarinin ayrılmaz bir parçasıdır. Mimari aydınlatma sayesinde kullanıcıların çevrelerini algılaması, yerine getireceği işlevleri herhangi bir görsel zorluk yaşamadan yerine getirebilmesi ve kendilerini güvende hissetmeleri gibi pek çok gereksinim karşılanabilir. Farklı işlevlerde gerekli olan aydınlatmanın nitelik ve niceliğine ilişkin öneri değerler standartlarda yer almaktadır. Bu öneriler dikkate alınarak yapılan tasarımlarda, sağlıklı gözler için görsel konfor sağlanabilir. Ancak bu hazırlanan standartlar, görme kaybı ya da zorluğu yaşayan bireyleri özellikle de yaşlıları temel alarak değil sağlıklı genç bir gözün görme kapasitesine göre hazırlanmıştır” dedi.
"3 katı aydınlık düzeyine ihtiyaç duyar"
Standartlara uyarak aydınlatılmış mekanlarda görme kaybı veya görme zorluğu yaşayan kişilerin en temel işlevleri dahi yerine getirmesinin zor olabileceğine dikkat çeken Kunduracı, “Örneğin 80 yaşındaki ortalama bir gözün, 20 yaşındaki sağlıklı bir göze oranla yaklaşık 3 katı aydınlık düzeyine ihtiyaç duyar. Bu nedenle 80 yaşındaki bir göz için standartlardaki aydınlık düzeyleri fazla loş olarak algılanabilir. Aydınlık düzeyine ek olarak yaşlı gözlerde kontrast daha az algılanır, göz adaptasyonu ve renk ayırımı zorlaşır. Özellikle de mavi ve maviye yakın renklere olan hassasiyet azalır. Yaşlılarda yoğun görünen göz rahatsızlığı kataraktlı gözler ise kısa dalga boylarındaki yani mavi ışıkları görmede zorluk yaşarken, bu gözler sarı ve turuncuları daha baskın olarak görür. Bu gibi durumlar dikkate alınarak, yaşlıların konakladığı alanlardaki aydınlatma gereksinimlerinin ne olduğu ve ne gibi önlemler alınması gerektiği bilinmeli” bilgisini verdi.
