Çocuk ve ergenlerdeki gizli tehlike: Çakmak gazı bağımlılığı

Adana Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği’ne bağlı Dr. Ekrem Tok Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Polikliniği’nde görevli Psikolog Gürdal Görhan, 9-10 yaşındaki çocuk ve ergenlerde dahi görülen, nörolojik ve fiziksel kayıplara yol açan çakmak gazı bağımlılığına karşı ailelere büyük sorumluluk düştüğünü söyledi.
Psikolog Görhan, çocuk ve ergenlerde bilgisayar bağımlılığı dışında en çok, çakmak gazının da içerisinde bulunduğu uçucu madde bağımlılığına rastlandığını söyledi.
Tiner, uhu, solvent içeren maddelerin yanı sıra her yerde ve birçok evde kolayca bulunabilen çakmak gazının da önemli bir bağımlılık sebebi olduğunu kaydeden Psikolog Görhan, bu maddenin pek çok ailenin aklına gelmediği için bağımlılıkların fark edilemediğini kaydetti.
"Arkadaş etkisiyle bulaşılan bağımlılıklar"
Madde kullanan insanların genellikle aileleriyle problemleri olduğunu veya davranışsal sıkıntılar yaşadıklarını belirten Görhan, "Çocuklar dışlanabiliyorlar, eleştirilebiliyorlar ve ilişkilerini çok dengeli tutamadıkları için dışarıda kendini ifade etmenin en güzel yolu madde olarak geliyor. Ailelerin bu konuda bilinçlenmelerini istiyoruz. Çocukların bu maddeleri kullandığını ve kullanabileceğini biliyoruz. Aynen yapıştırıcı maddelerde olduğu gibi. Çakmak gazında koku faktörü var. Aile kokusunu alabiliyor. Ailelere en büyük önerimiz, çocuklarının arkadaşlarını tanımaları. Arkadaş etkisiyle bulaşılan bağımlılıklar bunlar" şeklinde konuştu.
"Çoğu aile çocuktaki bağımlılığın farkında değil"
Çakmak gazı ve uçucu madde bağımlılığının 9-10 yaşlarındaki çocuklarda görüldüğünü ifade eden Psikolog Görhan, ailelere büyük sorumluluk düştüğünü kaydederek, "Ailesi tarafından yeterince ilgi gösterilmeyen çocuklar, dışarıda çok vakit geçirenler ya da sokakta kalan çocuklar, çocuk işçiler genelde bu maddeyle tanışıyor. Çocuğa sahip çıkmak, anlamaya çalışmak, dinlemek ve madde hakkında bilgi sahibi olmak önemli. Çünkü çoğu aile farkında değil. ’Çocuğum kesinlikle bulaşmaz’ diyorlar, yakıştıramıyorlar. Oysa herkes risk altında olabilir. Böyle bir durumda aile önce okuldaki danışmanlarına daha sonra hastanelerde psikologlara danışmalı. Eğer hastalık boyutundaysa, tedavi edilebilir bir durum" dedi.
"Çocuğun, deyim yerindeyse huyu değişiyor"
Adana Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği’ne bağlı Dr. Ekrem Tok Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Polikliniği’nde görevli Psikolog Gürdal Görhan, çakmak gazı bağımlılığının zararlarına, bağımlının üzerindeki etkilerine ve tedavisine yönelik şu açıklamaları yaptı:
"Çocuk veya ergen daha yumuşakken agresif oluyor. Normalden daha fazla yemek yiyor veya iştahlıyken iştahsızlaşıyor. Yaşayan, canlı bir ağaca asit dökmek gibi bir şey bu. Vücuda girmemesi gereken bir madde. Ve bu nörolojik etkilerle başlıyor daha sonra fiziksel kayıplara yol açıyor. Aileler çok fark etmediği ya da düşünmediği için tedavi geciktiriliyor. 9-10-12 yaşında gördüğümüz vakalar var. 6 aylık bağımlı çocuk 5 sene sonra fark edilebiliyor. Şüphelendiğinizde çocukla bunu konuşabilirsiniz. Ailenin güvendiği birisi, rehber öğretmen gibi kimselerin de baskı yapmadan, zorlamadan konuşmasında fayda var. Maddelerin tamamı ruhsal değişimlere, davranışsal problemlere neden oluyor. Çocuğun deyim yerindeyse huyu değişiyor. Aile çocuğu tanıyamaz hale geliyor. Orta ve uzun vadede bu maddelerin birçoğu çocuklarda öğrenme sıkıntısı, dikkat problemi gibi bilişsel faaliyetlerde problemlere yol açıyor. Dersleri çok iyidir ama maddeden sonra öğrenme kayıpları neden oluyor. Etki mekanizması, doğaldır ki beyinden başlıyor. İlerleyen yaşlarda fiziksel kayıplarla birlikte vücut artık reaksiyon gösteriyor. Sigara gibi düşünün. Çok ciddi bir bağımlılık ama yeni yeni tedavisi yapılıyor. İnsanlar uzun vadede kayıpları yeni görmeye başladı. Ailenin de bu sürece katılması lazım. Tek başına bunu tedavi etme şansımız yok."