AK Parti Adana İl Başkanı Fikret Yeni, toplamda 378 sulama birliği içinde az sayıda birliğin kötü yönetiliyor olmasından dolayı, sulama birliklerinin tamamının haksızlığa uğradığını düşündüğünü söyledi. Başkan Yeni, birliklerin belediyelere devredilmesi alternatifi ile ilgili beklenen açıklamasında iyi yönetilen sulama birliklerine sahip çıkarak, “Sulama birlikleri sulama işinin içinde olmalı” dedi.
AK Parti İl Başkanı Yeni, Güney Yüreğir Sulama Birliği’ni (GYSB) ziyaret ederek, Başkan İhsan Oğuz Beyarslan’ ın ev sahipliğinde sulama birliği temsilcileriyle görüşerek, sorunlarını ve beklentilerini dinledi.
Birlik başkanlarının sunumları sırasında notlar alan AK Parti İl Başkanı Fikret Yeni, Adana’da tarımın iyileştirilmesi halinde genel huzurun da çok daha rahat yakalanacağını söyledi. 1800’lü yıllarda dünyada ‘kömür’ üzerinden, 1900’lü yıllarda sanayi devrimiyle birlikte ‘petrol’ üzerinden haritaların çizildiğine dikkat çeken Yeni, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Şu anda petrol biraz geriye düştü. Kaya gazı kaynaklı yeni enerji öne çıktı. Doğal olarak arazide daha farklı bir arayış başladı. Bu da ‘güvenli tarımın’ yapılabileceği arazilerin teminidir. Suriye’de terör örgütlerinin işgal ettiği yerlere bakıldığında tarım yapılacak arazilerin peşinden koştukları görülür. Yakın gelecekte dünyanın ön önemli meselesi ‘güvenli tarım ve gıda’ olacaktır. Özellikle dünyada tohum genetiğiyle oynanmasından dolayı artık ülkeler, gıda üzerinden güvenilir gıda savaşları yapmaya başladılar. Onun için ‘tarım’ artık her devletin stratejik öneme sahip değeri anlamına geldi.”
En fazla Çukurova zarar görür
Tarımla ilgilenen üreticiye destek verme mükellefiyetlerinin bulunduğunu belirten Yeni, “Bir araştırma yaptım; gerçekten Sulama Birlikleriyle ilgili tasarruf ve hukuki altyapı oluşması halinde bundan en çok zarar görecek olan bölge Çukurova’dır. Bu konuyla ilgili detaylı bir çalışma yaptık. Bu çalışmayı ve bilgileri Orman ve Su İşleri Bakan’ımız Veysel Eroğlu ile paylaştım. Özellikle birliklere ilişkin hazırladığımız bu çalışmalarla ilgili bilgileri, Cumhurbaşkanımıza İl Başkanları toplantısında arz etmeyi planlıyorum” diye konuştu.
Totalde ‘kötü’ görünen az sayıda sulama birliğinin olduğunu anımsatan Fikret Yeni, “Burada önemli olan şudur: Bir işin ıslahı mı, kurutulması mı iyidir? Bence burada ıslahı daha iyidir. Dünyanın geleceği olan tarımda eğer bizler sağlıklı adım atmak istiyorsak; tarımın yerelde gelir seviyesini ve ürün kalitesi ile miktarını artıracak kararlara çok dikkat etmemiz gerekiyor” şeklinde konuştu.
Sulama birliği temsilcilerine “içiniz rahat olsun” diyen Başkan Fikret Yeni, “Cumhurbaşkanımız hakikaten çok duyarlı. İnşallah biz detaylı anlamda kendilerini bilgilendireceğiz. Siyaseten bu işin takipçisiyiz. Tüm birlik başkanlarımla aynı düşünüyorum. Sulama Birliklerinin bu işin içinde olması gerekir. 16 yıldır ciddi anlamda başkalarının hayal dahi edemeyeceği hizmetleri milletimiz için ortaya koyan AK Parti olarak bu olaya duyarsız kalmayız” ifadelerini kullandı.
Beyarslan’dan çarpıcı istatistikler
Güney Yüreğir Sulama Birliği Başkanı İhsan Oğuz Beyarslan, dünyada 930 milyon insanın açlık çektiğini söyledi. 2025-2050 yılları arasında “su, petrol ve güvenilir gıda” kavramlarının daha da önemli hale geleceğini belirten Beyarslan, “Dünyada su kaynakları azalıyor, kirleniyor; buna karşılık nüfus artıyor. Dünya nüfusu 2050’de 9,5 milyar olacağı öngörülüyor. Toprak kaynaklarının azaldığını gösteren en belirgin yer ise Çukurova’dır. 2016 yılı sonu itibariyle Türkiye’nin tarım ihracatı 18 milyar dolar iken Hollanda’nın 84 milyar dolar. 2017’de tarım ihracatımız 21 milyar dolar; Hollanda ihracatı ise 91 milyar 700 milyon Euro ya yükselmiş. Adana’nın 2016 tarım geliri 7,5 milyar, Konya’nın ki 10,5 milyar TL. Önümüzdeki dönemde güvenilir gıda’ meselesini halleden ülkeler rahat edecek; etmeyenler çok kötü duruma düşecektir” diye konuştu.
“Köylerdeki hizmetler üzerimize kaldı”
Bilim insanlarının 2023’ten itibaren 8, 10 yıl süre ile Akdeniz havzasında kuraklık öngörüsünde bulunduğunu açıklayan Beyarslan, şöyle devam etti:
“2023’ten önce modern kapalı basınçlı sulama sistemini tamamlayıp, dünyanın en iyi ovası olan Çukurova’ mızı en iyi bir şekilde kullanmamız lazım. DSİ’nin, işletmeciliği zamanında bir yılda topladığı para yüzde 8’i bulmaktaydı. Ancak biz bu yıl devletin aldığı bir karar doğrultusunda yüzde 85’leri aşan bir tahsilat gerçekleştirdik. Çiftçi hizmeti gördüğü için gönül rahatlığıyla parasını veriyor. Siyaset birliklere girmediği için popülist davranışlardan kaçmaktadır. Eskiden Köy Hizmetleri, DSİ, İl Özel İdareleri gibi kurumlar eliyle köylere bir takım hizmetler gidiyordu. Maalesef şimdi ‘mezar kazma da’ dahil köylerdeki bütün hizmetler üzerimize kaldı. Çünkü sahada Sulama Birlikleri’nden başka kimse kalmadı. Bu hizmetler dolayısı ile borcu olmayan birliklere karşı yüzde 92’lik bir memnuniyet söz konusudur. Bilimsel veriler de katılımcı sulama sisteminin dünyanın en iyi modeli olduğunu bize gösteriyor.”
“Genel bütçeden pay almadan hizmet veriyoruz”
Çukurova Sulama Birliği Başkanı (ÇUSUDER) Faruk Yaşar Umar ise Türkiye’deki 378 Sulama Birliği’nin genel bütçeden bir pay almadan hizmetlerine devam ettiğini kaydetti.
6. Bölgeye bağlı 54 birliğin bulunduğunu dile getiren Umar, şunları söyledi:
“378 Sulama Birliği’nin yüzde 20’si pompajlı birlik. Bunların hiç biri genel bütçeden pay almamaktadır. Buna rağmen sulama hizmetini başarıyla yürütmektedir. DSİ’ nin 2016’da hazırladığı rapora göre ‘fesih aşamasında 8, çok kötü 17, öncelikli kapasite geliştirmeye 112, kapasite geliştirse de, geliştirmese de olur 113, başarılı 109, çok başarılı 19 sulama birliği var. Bu tabloda ‘çok kötü’ olarak değerlendirilebilecek birlik sayısı azdır. Bunlarda da asıl sorun yönetim zafiyetinden değil; enerji harcamalarından kaynaklanıyor. Pompaların çoğu eski sistem. Terfi ve iki kademeyle yukarıya çıkartılan su açık sistemle dağıtılınca birlikler işin içinde çıkamaz hale geliyor. Kamuoyunda birliklerle ilgili oluşturulan negatif algının sebebi budur.” diyerek aslında şu anda DSİ’nin hazırlamış olduğu raporda Türkiye’ deki sulama birliklerinin yüzde 64’ ünün başarılı, yüzde 36’ sının ise az başarılı ve başarısız olduğu görülmektedir. Bu iyi hizmet vermeyen birliklerinde ıslah edilerek düzeltilebileceklerini söyledi.
“Yanlışın yanında yer almadık”
Çukurova’nın Türkiye’nin en önemli tarımsal alanı olduğunu hatırlatan Faruk Yaşar Umar, hiçbir zaman yanlışın yanında yer almadıklarını vurguladı.
Bundan sonra da aynı tavırlarını sürdüreceklerinin altını çizen Umar, “Kötü olan birliklerle ilgili DSİ’nin tasarrufunun olması doğaldır. Ama burada olabilecek en kötü seçenek birliklerin belediyelere devri olacaktır. Genel bütçeden pay almamamıza rağmen sulama hizmetini başarılı bir şekilde yerine getiriyoruz. İyi giden birliklerin belediyeye devri demek bu kurumların siyasete bulaşması anlamına gelir” dedi.
