Belçika’nın başkenti Brüksel’de Avrupa Birliği üye ülkelerinin Dışişleri Bakanları gayrı resmi toplantı için bir araya geldi. Dışişleri Bakanlığı Egmont Sarayı’nda, Belçika Dönem Başkanlığı’nda yapılan toplantıda Afrika, Gazze, Ukrayna, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’na (UNRWA) sağlanan destek ve Türkiye ile ilişkiler ele alındı. Toplantının ardından Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile Belçika’nın Dışişleri Bakanı Hadja Lahbib ortak bir basın toplantısı düzenledi.
“Ukrayna’nın güvenliği kıtanın geri kalanının güvenliği önemlidir”
Toplantıda Afrika kıtasını jeopolitik özellikleri bakımından ele aldıklarını belirten Borrell, Afrikalı ortakların desteklenmesi için destek vereceklerini söyledi. Borrell, Afrika ile yakın işbirliği konusunda kararlı olduklarını söyledi.
Ukrayna konusunda da askeri yardım yapılması için birlik halinde olduklarını bildiren Borrell, “Ukrayna’nın güvenliği sadece kendisi için değil, kıtanın geri kalanının güvenliği ve istikrarı için önemlidir. Bu ülkeye destek kararımız önümüzdeki günlerde kesin karara bağlanacak” dedi.
AB, UNRWA’ya yardımları kesmeyecek
Gazze konusunda da hareketli bir görüşme yaşandığını belirten Borrell, AB ülkelerinin Gazze ve bölgedeki duruma ilişkin farklı tutumlar sergilediklerini ancak oradaki insani durumun felaket olduğunu söyledi. Borrell, “Buradaki insani durum felaketi bir doğal afete, depreme dayalı değil. Bilakis savaşın sonucu. Bu savaş binlerce insanı güneye sürükledi ama şimdi de güney bombalanıyor. Sahadaki insani durum trajik ama bu durum insan tarafından yapılıyor. UNRWA’nın bazı personeller hakkında soruşturma açmasını üye ülkeler memnuniyetle karşıladı. Soruşturmanın sonuçlanmasını bekliyoruz” diye konuştu.
Ajansın başkanı ile görüşeceğini kaydeden Borrell, "Kalkınma Konseyi’nde bu konu ele alınacak. Bir şeyi açıkça söylememe izin verin. AB ve AB Komisyonu bu ajansa destek ödemelerini kesmeyecek. Birkaç gündür ‘herkes yardımı kesecek’ tarzında haberler çıktı. Ama İspanya kesmedi. Fransa kesmedi. Bazı ülkeler kesti ama sayıları az. Bazıları tedbir aldı. Ama AB ödemelerini kesmedi” şeklinde konuştu.
“Sığınmacılara yardım ulaştıran çok önemli bir ajans”
Gelecek ödemenin ayın sonunda yapılacağını aktaran Borrell, “Bu ajans Filistinli sığınmacılara yardım ulaştıran çok önemli bir ajans. Sadece Gazze değil birçok yerde 2 milyon insanı doyuruyor, günlük 30 bin sağlık hizmeti, 400 bin çocuğa ise eğitim veriyor. Kim bu kurumun yerine geçebilir? Bazı ülkeler yardımları kesmek bir yana artırma kararı almaktadır. Filistin halkına destek devam etmek zorundadır. Milyonlarca insandan bahsediyoruz. Ajans başkanı Philippe Lazzarini ile görüşeceğim” ifadelerini kullandı.
“Türkiye ile ilişkilerimizi tekrar masaya yatırdık”
AB dışişleri bakanlarının Türkiye ile ilişkiler konusunu da ele aldıklarını söyleyen Borrell, “Uzun bir bekleyişin ardından Türkiye ile ilişkilerimizi tekrar masaya yatırdık. AB ve Türkiye ilişkilerinin daha da yakınlaşması çağrısı yapmamız gerektiğine inanıyorum. Her türlü karşı karşıya gelme halini aşmayı, işbirliğini canlandırmayı, bunun için Türkiye tarafına yönelmeyi, Kıbrıs konusunu konuşmayı, dış politika alanında işbirliğini geliştirmeyi, kısacası Türkiye ile ilişkileri iyileştirme yoluna girmeliyiz. Ortak çıkarlarımızın olduğu alanları geliştirmemiz ve ayrıştıran konuları azaltmamız gerekiyor” dedi.
Vize serbestisi hakkında bir gelişme olup olmadığının sorulması üzerine Borrell, bu tür detayların görüşülmediğini ancak bu konularda Türkiye'nin yaklaşımının belirleyici olacağını söyledi.
“Türkiye vazgeçilmez bir ortak”
AB Dönem Başkanı ve ev sahibi Belçika Dışişleri Bakanı Hadja Lahbib ise Belçika’nın İsrail ve Filistin konusunda iki devletli çözüme olan desteklerini yinelediklerini söyledi. AB üye ülkeleri arasında Gazze konusunda çok farklı görüşler olsa da farklı görüşlerin merkeze yaklaştığını ve insani durumun düzelmesi için bir anlaşmanın sağlanması gerektiğini söyledi. Ukrayna konusunda da Avrupa’nın desteğe devam edeceğini ve uzun vadede savunma sanayine ağırlık verilerek Avrupa güvenliğine önem verileceğini söyledi.
Toplantıda, Türkiye konusunu ele aldıklarını belirten Lahbib, “Türkiye giderek daha da vazgeçilmez bir ortak haline geldi. Karadeniz’de, tahıl anlaşmasında, Rusya ile aracılık gibi rollerde çok önemli katkıları var. Ancak hukuk devleti, demokrasi, yargı bağımsızlığı ve bazı AB üye ülkeleri ile yaşanan Kıbrıs konusu gibi sorunları da masaya yatırmak üzere çok yakın bir gelecekte toplantılar yapmak istiyoruz” şeklinde konuştu.
Mustafa Ulusoy
