En büyük D vitamini kaynağı olan güneşin eksikliğini hissedilen bu günlerde, kış hastalıkları yavaştan kendisini göstermeye başladı. Özellikle çocuklarda ve yaşlılarda görülen D vitamini eksiliği üzerine açıklamalarda bulunan Hisar Hospital Klinik Laboratuvarlar Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bekir Sami Uyanık, kemikleri ve iskelet sistemini güçlendirdiğini söyledi. D Vitamininin, vücutta kalsiyum ve fosfor minerallerinin metabolizması ile ilgili, kemik yapılanması ve gücünün artırılmasıyla birlikte, osteoporoz denilen kemik kaybının önlenmesinde önemli fonksiyonları olan, yağda eriyen bir vitamin olduğunu belirten Uyanık, “Besinle alınan kalsiyumun bağırsaktan emilmesini sağlayarak, kemiklere kazandırır. Ayrıca vücut için gerekli olan kalsiyumun idrarla böbrekten atılmasına engel olur. Kemiklerle birlikte kas kitlesini ve kasılma gücünü artırarak iskelet sistemini sağlamlaştırmaktadır. Kemik gelişimini sağladığı gibi, bebeklerde ve çocuklarda raşitizmi önlemekte, yetişkinlerde de osteoporoz riskini azaltmaktadır” dedi.
Prof. Dr. Bekir Sami Uyanık, kan basıncının (tansiyon) normal sınırlarda kalması gibi fonksiyonu dışında, enfeksiyon hastalıklarına karşı vücut direncini artırarak tedaviyi kolaylaştırdığını vurgulayarak, “Meme ve kalın bağırsak kanseri gibi bazı tümörlerin ortaya çıkışını önlediği, diyabet ve romatizmal hastalıkları engellediği ile ilgili araştırmalar bulunmaktadır. Hafıza kaybı, demans (bunama) ve felç gibi ileri yaşlarda olabilecek hastalıkları geciktirdiği ya da hafif geçmesini sağladığı bildirilmektedir" ifadelerini kullandı.
Besin kaynaklarıyla beraber vücut, asıl vitamini güneşten alıyor
Vücutta bulunan bir kolesterol bileşiğinden güneş ışığının etkisiyle, deride Vitamin D3 oluşturduğu ve daha sonra karaciğer ile böbrek tarafından aktif D vitaminine dönüştürülmekte olduğunu belirten Uyanık, "Bitkisel ve hayvansal D vitaminleri ince bağırsağın üst bölümünde, safra ile eriyerek emilmekte ve kana geçmektedir. Bu sebeple safra akışının bozulduğu karaciğer hastalıklarında D vitamini emilimi aksadığından D vitaminine daha çok ihtiyaç duyulur” dedi.
Prof. Dr. Bekir Sami Uyanık, özellikle yumurta sarısı, balık, balık yağı, tereyağı, karaciğer ve süt ürünleri gibi besin kaynakları yanında, güneş ışınlarından ultraviyole B (UVB) vücutta D vitaminin sentezlenmesi açısından vazgeçilemez bir ihtiyaç olduğunu söyleyerek, "Her gün en az yarım saat, özellikle öğle zamanında (saat 11.00- 14.00), giysi ve cam UVB geçirmediğinden, cildin direkt güneş görmesi gerekir. Cilt koruyucu kremler kullanılmamışsa, el ve yüzlerin güneş görmesi bile yeterli olabilmektedir" dedi.
D vitamini eksikliğinde ortaya çıkan belirtiler
Süt çocukluğu döneminden itibaren iştahsızlık, özellikle gece huzursuzluğu, terleme, soluk bir cildin belirtilerin D vitamini eksikliğinden kaynaklanabileceğini kaydeden Uyanık, "Teşhis gecikir, tedavi eksik olur veya yapılmazsa, kafatasında şekil bozukluğu, yumuşama, sırtta kamburluk, kaburgalarda küçük şişlikler, emekleme, oturma ve yürümede gecikme, bacaklarda eğrilik, boy kısalığı gibi belirti ve bulgularla karakterize raşitizm hastalığı ortaya çıkar” dedi.
Prof. Dr. Bekir Sami Uyanık, yetişkinlerde D vitamini eksikliği görüldüğünde ise "Kan kalsiyum seviyesinde azalma olduğundan, kemik ve kaslarda güçsüzlük, kasılmalar, kramplar başlar. Devamlı yorgunluk hali, depresyona eğilim, özellikle sırt, el ve bacaklar olmak üzere genel olarak uzun süren ağrılar görülür. Kemik erimesi hızlanır, ilerleyen dönemde ve yaşlılarda hareket kabiliyeti azalması ile yürüme zorlaşır, denge bozukluğu, düşmelerle kırıklar, enfeksiyonlar daha sık ortaya çıkar. Ayrıca unutkanlık, hafıza zorlukları ve kayıpları, hatta demansla karşılaşılabilmektedir" şeklinde konuştu.
