SAĞLIK - 15 Kasım 2017 Çarşamba 11:51

Prof. Dr. Çolak: "6 saniyede bir kişi diyabetten ölüyor"

A
A
A
Prof. Dr. Çolak: "6 saniyede bir kişi diyabetten ölüyor"

Dünyada her 6 saniyede bir kişinin diyabetten hayatını kaybettiğini belirten Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof.

Dünyada her 6 saniyede bir kişinin diyabetten hayatını kaybettiğini belirten Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ramis Çolak, Türkiye’de diyabetli sayısının 10 milyon civarında olduğunu söyledi.


Diyabet Haftası dolayısıyla OMÜ Tıp Fakültesi’nde düzenlenen diyabet farkındalık toplantısında konuşan Prof. Dr. Ramis Çolak, dünyada 400 milyona yakın diyabetli hastanın olduğunu ifade etti. 2015 yılı verilerine diyabet ölümlerinin yüzde 50’sini 60 yaşın altında olduğunu vurgulayan Çolak, artık genç yaş denilen ölümlerin de görüldüğünü kaydetti. Diyabetin önlenebilir bir hastalık olduğunu dile getiren Çolak, diyabet konusunda farkındalık oluşturulması gerektiğini dile getirdi.



"Hastaların yarısı diyabetli olduklarının farkında değil"


Diyabetin önemli sağlık sorunlarında birisi olduğunu belirten Prof. Dr. Ramis Çolak, "Diyabet artık bir salgın halinde. Dünyada bulaşıcı olmayan en yaygın hastalıklardan biri. Maalesef diyabetli hastaların yarısı diyabetli olduklarının farkında değil. Diyabet önlenebilir bir hastalık. Diyabet konusunda Dünya Sağlık Örgütü’nün 2025 için öngördüğü rakamlar, 2014 yılında aşılmış vaziyette. 2040 yılında 640 milyon insanın diyabetli olacağı tahmin ediliyor. 1985 yılında 30 milyon diyabetli vardı. 2025 için öngörülen rakam 380 milyondu. 2014 yılında 400 milyona yakın diyabetli olduğu ortaya çıktı. Dünyada her 6 saniyede bir kişi diyabetten hayatını kaybediyor. 2015 yılı verilerine göre 5 milyon kişi diyabet nedeniyle ölmüş. Bu ölümler de önemli bir nokta ölümlerin yüzde 50’sinin 60 yaşın altında olması. Artık genç yaş ölümler dediğimiz ölümler oluşturuyor. Küresel bazda sağlık harcamalarının yüzde 12’sini diyabete bağlı sağlık harcamaları oluşturuyor. Türkiye’deki diyabetli sayısı 10 milyon civarında. Diyabet konusunda farkındalık oluşturmak günümüzde sadece hekimlerin değil, toplumun tüm kesimlerinin sorumluluğunda olmalı. Günümüzde diyabet haftasıyla ilgili çeşitli etkinlikler yapılıyor. Diyabetin bu yıl ki teması ’diyabet ve kadın’. Eğer biz kadınlarımızı diyabet konusunda daha fazla bilinçlendirebilirsek gelecek nesillerimiz diyabet konusunda daha bilinçli olacaktır" dedi.

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Kayseri Bağırsaklardaki emilim bozukluğunun 4 belirtisi Memorial Kayseri Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Mustafa Kaplan, emilim bozukluğu ile ilgili bilgi verdi. Gıdaların içeriğindeki maddelerden birine karşı sindirim sisteminin verdiği reaksiyon veya bazı hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan iltihap nedeniyle gelişen malabsorbsiyon, sindirim sisteminin düzenli çalışmasını engelliyor. Emilim bozukluğu olarak bilinen malabsorbsiyon sendromu, bağırsakların besin bileşenlerini yeterince sindirememesine ya da emilmemesine neden oluyor. Malabsorbsiyon nedeniyle sindirimin bozulması ise daha birçok sorunu da beraberinde getiriyor. Memorial Kayseri Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Mustafa Kaplan, emilim bozukluğu ile ilgili bilgi verdi. Besinler tam olarak sindirilemiyor Malabsorbsiyon sendromu, alınan besinlerin vücutta etkili bir şekilde emilmesini engelleyen bir sindirim bozukluğudur. Bu bozukluk nedeniyle besin maddelerinin sindirimi ve emilimi tam olarak gerçekleşmez. İnce bağırsakta besinlerin, vitaminlerin ve eser elementlerin emiliminin bozulması sonucu ortaya çıkmaktadır. Birçok nedeni olan malabsorbsiyon sendromunda emiliminin fazlasının gerçekleştiği ince bağırsağın zarı yani mukozası zarar görür. Malabsorbsiyon, hazımsızlığa ve hatta yetersiz beslenmeye yol açabilmektedir. Yemek yedikten sonraki süreçte vücudun vitamin ve minerallerden fayda sağlaması beklenir. Ancak malabsorpsiyon sendromu varsa, sindirim sürecinin sonunda yenilen besinlerden fayda elde edilmez. Emilemeyen besinler dışkıyla atılır Sindirim sürecinde emilemeyen tüm besinler dışkı yoluyla atılacaktır. Malabsorpsiyon sendromu olanlarda genellikle yan etki olarak görülen ishal, tabloyu daha da kötüleştirmektedir. İshal nedeniyle besinler vücuttan çok kısa sürede dışkıyla atılmaktadır. Kısa vadede malabsorpsiyon nedeniyle belirli yiyeceklerin sindirilememesinden dolayı gastrointestinal rahatsızlıklara yani genelde ishal, gaz, şişkinliğe neden olacaktır. Zamanla, vücutta emilemeyen besinlerin eksikliği birçok soruna yol açacaktır. Makrobesinlerin (protein, yağlar veya karbonhidratlar) herhangi birinin eksikliği, kas kaybı ve bağışıklık sisteminin çökmesine sebep olur. Mikro besinleri (vitaminler ve mineraller) yeterli düzeyde alamamak ise göz, kemik, cilt ve saçları olumsuz etkilemektedir. Belirtiler dikkate alınmalı Malabsorpsiyon sendromu, hazımsızlığın yanı sıra birçok semptom ve şikayetle kendini belli etmektedir. Karın ağrısı. Karın bölgesinde şişkinlik ve aşırı gaz oluşumu. Mide bulantısı ve kusma. İshal ve yağlı dışkılama yani steatore. Belirtilerin ardından zamanla yetersiz beslenmenin bazı sonuçları ortaya çıkmaktadır. Aşırı kilo kaybı olması, kas erimesi, sık tekrarlanan enfeksiyon varlığı, vücutta kolayca oluşabilecek morarmalar, kuru cilt ve cilt lezyonları, saç dökülmesi, ödem yani şişlik, baş dönmesi, sinirlilik, ilgisizlik ve yorgunluk hali, Gece körlüğü (A vitamini eksikliği), Zayıf kemikler ve kemik ağrısı ve kemik kırığı (D vitamini eksikliği), Diş eti kanaması ve burun kanaması (K vitamini eksikliği), Unutkanlık, baş dönmesi, ağız çevresi yaralar (B12 vitamini eksikliği), Çocuklarda ise büyümenin gecikmesi Emilim bozukluğunun nedeni belirlenmeli Birçok hastalık malabsorbsiyon sendromuna yani emilim bozukluğuna neden olabilmektedir. Çölyak hastalığı, crohn hastalığı gibi iltihabi barsak hastalıkları, radyoterapi yani ışın tedavisine bağlı ortaya çıkan bağırsak hastalıkları, whipple hastalığı, kistik fibrozis, pankreas travması veya alkole bağlı pankreas yetmezliği, parazit ya da bağırsak kurdu enfeksiyonları. Kandaki mineral ve vitaminlere bakılmalı Tüm hastalarda tam kan sayımı ve biyokimya testlerinin ardından emilimi bozulan demir, vitamin B12, folik asit ve D vitamininin vücuttaki düzeyleri ölçülür. Yağ malabsorpsiyonu tanısı için dışkıda yağın varlığı aranır. Yine kanda çölyak için testlere bakılabilir. Dışkı incelemesinde pankreas enzim yetersizliği için fekal elastaz ve iltihabi bağırsak hastalığı için fekal kalptrotektin bakılabilir. Gerekirse hastalara endoskopi ve kolonoskopi yapılarak biyopsi de alınabilir. Tedaviye başlamadan emilim bozukluğuna neden olan asıl hastalığın bulunması gerekir. Örneğin bu duruma Crohn hastalığına sebep oluyorsa ve ilaçlarla Crohn hastalığı tedavisi edilirse emilim bozukluğu da düzelir. Benzer şekilde bu tabloya çölyak hastalığı sebep oluyorsa ve diyetten glüten çıkartılırsa sorun çözülür. Bu süreçte hastaya kalsiyum, D vitamini, demir, folik asit ve B12 gibi önemli vitamin ve mineral takviyeleri verilmektedir. Kilo kaybından dolayı hastaya yüksek kalorili diyetler uygulanabilir. Pankreas hasarı olan kişilerde ise pankreastan salgılanan enzimlerin yeterli düzeyde olmaması nedeniyle hastalara pankreas enzimi içeren ilaçlar verilmektedir. Tedavinin yetersiz olduğu durumlarda ise total parenteral nütrisyon (TPN) denilen damardan beslenme yöntemine başvurulmaktadır. Bu yöntem, hastaya damar yoluyla gerekli besinlerin verildiği bir uygulamayı içerir. Serumlar hastaya özel olarak hazırlanmaktadır. Gerekli olan kalori, vitamin ve mineraller hastanın ihtiyacına göre ayarlanmaktadır.
Muğla Muğla Büyükşehir, yol üstü otoparkı MUTTAŞ kanalıyla işletecek Muğla genelinde ilk uygulama başladığında tartışmalara neden olan yol üstü ücretli otopark uygulaması, ihaleyi alan firmanın sözleşmesinin bitmesinin ardından sözleşme yenilenmedi ve tekrar ihaleye çıkarılmadı. 31 Mart yerel seçimleri esnasında vatandaşlardan gelen talepler doğrultusunda yol üstü otopark ihalesini sözleşme tamamladıktan sonra tekrar firmalar ile sözleşme yenilemeyeceklerini açıklayan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, bu sözünü tutarak sözleşmesi sona eren yol üstü otopark uygulamasının yapıldığı tüm ilçelerde yeni bir ihale yapılmazken, firma ile de sözleşme yenilenmedi. Muğla Büyükşehir Belediyesi Mayıs ayı Belediye Meclis toplantısında yol üstü otopark işletmesi ile ilgili gündem maddesinde Muğla genelinde ana caddeler üzerinde uygulanan yol üstü ücretli otopark uygulamasında yetki Muğla Büyükşehir Belediyesi iktisadi işletmesi MUTTAŞ’a devredildi. Büyükşehir Belediye Meclis toplantısından sonra 13 İlçe Belediye Başkanı ile açıklama yapan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, “Daha önce yol üstü otoparklar ihale ile veriliyordu firmalara. Firmalar tarafından yol üstü otopark işletmesi sürdürülüyordu. Ancak seçim esnasında ve sonrasında vatandaşlarımız ile yaptığımız görüşmelerde halkımızın ve esnafımızın ekseriyet bölümünün bu uygulamadan rahatsız olduğunu tespit ettik. Şu anda firmaların ihale sözleşmeleri bitmişti. Onları yenilemedik ve yeniden ihaleye çıkmama kararı aldık. Bugün Muğla Büyükşehir Belediye Meclisimizin aldığı karar ile bu konunun Belediyemizin iştiraki MUTTAŞ tarafından yönetilmesi gerektiğini, yani Belediye tarafından bunun opere edilmesini kararlaştırdık. Bundan sonraki süreçte ilk planda belirlediğimiz belli noktalarda MUTTAŞ’ın istihdam edeceği personel ve makine araç gereç vasıtası ile vatandaşlarımızın kesinlikle rahatsız olmayacağı, belli bir sürenin ücret dışı bırakılacağı, aracı ile bankaya gelmiş, markete gelmiş o sürenin ücretsiz olarak değerlendirilmesi, o sürenin üzerinde o bölgedeki trafik güvenliğini, trafik düzenlemesini yapmak üzere belli bir oranda fiyatlandırılacağını buradan vatandaşlarımız ile paylaşmak istiyorum. Bu fiyatlandırma konusu da meclisimizin gündemine getirilecektir. Meclis üyelerimiz, Belediye başkanlarımız, bölgedeki esnaflarımız, esnaf odalarımız ve o bölgede yaşayan halkımızın da fikirlerini alacağız bu konuda. Şu anda yol üstü otopark işletmesi ile ilgili yetkiyi MUTTAŞ’a devrettik, ancak MUTTAŞ’ın bu yetkiyi kullanırken hangi yöntemi izleyeceği veya nasıl bir fiyatlandırma yapılacağı yine toplumsal mutabakat sağlanarak ortaya çıkacak. Ben vatandaşlarımızın bu konuda rahatsız olmayacağına eminim. Çünkü hem belediye istihdam oluşturacak burada, gençlerimize belli bir oranda istihdam sağlanacak hem de çok daha uygun fiyatlara hem trafik düzeni sağlanacak, hem de vatandaşlarımızın yararlanması sağlanacak” dedi.