Fizyomer Terapia Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Tıp Merkezi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. N.İrfan Ünver, kemik erimesi (osteoporoz) hakkında bilgi verdi.
Halk arasında “kemik erimesi” olarak bilinen “osteoporoz” hakkında konuşan Ünver, “Osteoropoz, kemik iskelet sistemindeki kemik dokusunun zayıflaması sonucu, kemiklerin hafif bir zorlanma veya olağan bir hareket sırasında kırılmasına yol açan bir hastalıktır. Hastanın yaşam kalitesine olumsuz etkilerinin yanı sıra oluşan kemik kırılmaları nedeniyle ölüm risk faktörü taşıyan, hastayı yatağa bağlayabilen, ekonomik maliyeti yüksek bir hastalıktır” dedi.
Osteoporozda en çok omurga, kalça ve el bilek kemiklerinde kırıklar görüldüğünü belirten Ünver, şunları söyledi:
“Omurga kemiklerindeki kırıklar nedeniyle hastanın boyu kısalır ve öne doğru kamburlaşır. Bundan sonrada sırt bel ve kalça bölgelerinde ağrılara neden olur. En ciddi kırıklar, kalça eklem kırıklarıdır. Ameliyatı ve endo protez takmayı gerektirebilir. Ameliyat sırasında emboli sonucu hastanın kaybedilme riski vardır. Cerrahinin başarılı olduğu durumlarda hastanın uzun süre veya kalıcı sakatlığı veya yatağa bağlı kalması söz konusu olabilir. El bileği kırıklarında da ağrı dışında eli kullanamamanın verdiği sorunlar ortaya çıkar. Bunlar dışında oluşan kırıklarda da kırığın yerine ve durumuna göre sorunlara neden olur.”
Kemik erimesi nasıl teşhis edilir ?
Kemik yoğunluğu DEXA yöntemiyle, kalça ve bel omurlarından ölçülür. Direk film çekimi gibidir fakat ondan daha az radyasyon verir, ağrısız, hızlı bir ölçümdür. Ölçülen kemik yoğunluğunuz olması gereken genç - erişkin yaş grubu ile karşılaştırılarak sonuç belirlenir. 40 ila 50’ li yaşlarda kemik yoğunluğunun düzeyinin bilinmesi önemlidir. Kemik erimesi olan hastaların her yıl kemik ölçümünü tekrar yaptırmaları uygundur.
Kemik erimesi olan hasta nelere dikkat etmeli?
Kemik erimesinden korunmak için beslenmenin önemine dikkat çeken Ünver, “Yeterli miktarda kalsiyum ve D vitamini alınmalıdır. Yazın güneşten yeterince yararlanılmalıdır. Süt ve süt ürünleri, bol meyve ve sebzeli gıdalar, yumurta, kuru baklagiller, et, sardalya ve somon balığı tüketilmelidir. Orta yaş üstünde osteoporoz riski taşıyan kişiler protein ve tuz kısıtlaması yapmalıdır. Sigara, alkol, kahve, gazlı içecekten uzak durulmalıdır” diye konuştu.
Hastalara öneriler
Hastalara yönelik önerilerini sürdüren Ünver, şöyle konuştu:
“Osteoporoz gelişmekte olan ve gelişmiş olan hastalarda kırık oluşmaması için düşmelerin engellenmesi ayrı bir koruyucu tedbirdir. Düşme riski yaratan hastalar, hareket halinde baston, yürüteç, korse gibi yardımcı elemanlar kullanmalıdırlar. Rahat hareketleri engellemeyen giysiler, alçak topuklu, geniş ve yumuşak tabanlı ve kaymayan ayakkabılar kullanılmalıdır. Kişinin yaşadığı ortamdaki odalarda, banyo ve tuvaletlerde takılıp düşmeye neden olmayacak, rahat hareket edilebilen ortamlar oluşturulmalıdır.”
Fizik tedavi önemli
Tedavide fizik tedavi ve rehabilitasyonun rolü hakkında konuşan Ünver, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kemik kitlesini arttırmak, düzgün vücut duruşunu sağlamak, kas gücünü denge ve koordinasyonu geliştirmek, düşme ve kırıklardan korumak, tüm ağrılarını kontrol altına almak gereklidir. Egzersizlerde amaç, kas gücünü ve kitlesini arttırmak, hızlı kemik kaybını yavaşlatmak, hatta durdurmak, hastanın denge ve kondisyonunu arttırmak, duruş ve vücut şekil bozukluklarına engel olmak, eklem hareketlerini doğal sınırlarda tutmak, hastanın kendine güvenini arttırmaya yöneliktir. Egzersizler fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanınca hastanın yaşına, sosyo ekonomik, kültürel ve klinik seyrine göre düzenlenmelidir. Genel olarak yürüme, yüzme, bisiklet veya sabit bisiklet en ideal egzersizlerdir. Bunlar haftada 3 gün 30-40 dakika uygun hava koşullarında yapılmalıdır.”
