İç Hastalıkları, Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü, yaşam kaynağı olan suyun doğru ve yeterli tüketiminin önemine dikkati çekerken, kişinin günlük su ihtiyacının, yaşam biçimine, bulunduğu coğrafyaya, kilosuna ve cinsiyetine göre değişiklik gösterdiği uyarısında bulundu.
Doğru miktarlarda su tüketmenin vücuda onlarca faydası olduğu gibi fazla tüketiminin de ciddi zararlar oluşturduğunu belirten Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü, "Vücuda alınan suyun 2.5-3 litrelik kısmı; terleme, solunum, idrar ve benzeri aktivitelerle kaybedilir. Normal koşullarda günde ortalama 2-2.5 litre yani 10-12 bardak su ile tüketilen sıvının yeri doldurulur. Normal koşulların dışı, yani kişinin fazla kilosu olması, günlük aktiviteleri gibi durumlar su tüketimini arttırabilir. Basit bir hesaplama yapacak olursak, normal kilonun üzerine çıkılan her 10 kilo için ekstra 1 bardak su tüketilmesi gerekir" dedi.
"Gereğinden fazla su içmek metabolik dengeyi bozar’’
Gereğinden fazla su tüketmenin de az tüketmek kadar tehlikeli olduğunu dile getiren Prof. Dr. Gümürdülü, suyun dengeli tüketilmesi konusunda uyarılarda bulundu. Gereğinden fazla su içmenin metabolik dengeyi bozduğunu söyleyen Gümürdülü şunları kaydetti:
"Besinlerin sindirimi, dokulara taşınması ve hücrelerde kullanılması sonucu oluşan zararlı atıkların atılması ve vücut ısısının düzenlenmesi için su gereklidir. Vücutta yeterince su bulunması yaşam için zorunludur. Böbreklerin su atma kapasitesinin üzerinde su alınması ise fazla çalışmasına neden olur. Böbreklerin fazla çalışması, işlev kaybına yol açar. Bu durumda vücuttan atılamayan su, kanda birikerek sodyum, potasyum ve birçok mineral dengesinin bozulmasına neden olur. Bunlara bağlı olarak vücuttaki tüm işlevsel faaliyetler olumsuz bir şekilde etkilenir."
Böbreklerin dakikada ortalama 125 ml kanı süzgeçten geçirebildiklerini ifade eden Gümürdülü, "Aşırı su tüketimi ’hiponatremi’ye neden olur. Kanın sodyum düzeyindeki düşmeye bağlı gelişen beyin ödemi, bulantı, kusma, halsizlik, bilinç değişiklikleri, kasılma nöbetleri, koma ve hatta ölüme neden olabilir" şeklinde konuştu.
Böbrek hastaları dikkat
Prof. Dr. Gümürdülü, özellikle böbrek yetmezliği çeken hastaların yanlış yönlendirmelerle, "Üremiz düşsün, kanımız temizlensin" diyerek 3 litre, 5 litre su içtiklerini, bunun sonucunda da zehirlenme olaylarının yaşandığına dikkati çekti. Gümürdülü, böbrek yetmezliği çeken hastaların aşırı su içiminden kaçınmaları gerektiğini bildirdi.
Vücudun suya olan ihtiyacının, bağırsak enfeksiyonları, besin zehirlenmeleri, ishal ve kusma gibi durumlarda arttığını ifade eden Gümürdülü, bu tip rahatsızlıklarda aşırı sıvı kaybı yaşandığını kaydetti.
Bu kayıpları karşılamak için sıvı tüketiminin daha da artırılması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü şöyle devam etti:
"Sıcak havalar ve fiziksel aktivitenin fazla olması da ter yolu ile sıvı kaybına neden olur ve su tüketimini artırmak gerekir. Bu durumlarda tuzlu ayran veya sodanın da tüketilmesi kaybedilen suyun daha hızlı geri gelmesini sağlar. Fakat koşulların normal olduğu durumlarda su yerine sürekli soda tercih edilmesi kötü sonuçlar doğurabilir. Suyun tadını sevmeyenler ya da mide bulantısı yaşayanlar; dilimlenmiş meyve dilimleri veya havuz, kereviz gibi sebzelerde suyu tatlandırabilirler. Çay, kahve gibi içecekler vücuttan su atımını artırdığı için suyun yerine konmamalıdır."
Kişiye göre tüketim
Günde 8-9 bardak veya 2-2,5 litre su tüketmenin vücudun su ihtiyacını karşıladığının bilindiğini ancak, bu ihtiyacın kişinin kilosuna ve fiziksel aktivitesi ile mevsim koşullarına göre değişkenlik gösterebileceğini vurgulayan Prof. Dr. Gümürdülü,
“İdeal su tüketimi vücut ağırlığının 0.033 ile çarpımı ile bulunur. Örnek vermek gerekirse; 50 kg x 0.033 = 1,6 litredir” dedi.
Kalorisi ve kafeini olmayan tek içeceğin su olduğunun altını çizen Prof. Dr. Gümürdülü, soda ve ayranın dışında çay, kahve ve meyve suyu gibi içeceklerin de gün içerisinde alınması gereken sıvı miktarının bir kısmını oluşturduğunu fakat yine de bu tarz sıvıların tüketiminin sudan fazla olmaması gerektiği uyarısında bulundu.
