Rönesans Holding’in Hollandalı şirket Port of Rotterdam ve Adana Sanayi Odası (ASO) işbirliğiyle yönetici şirketi olduğu Ceyhan Petrokimya Endüstri Bölgesi’nin tanıtımı; Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ve Rönesans Holding Başkanı Dr. Erman Ilıcak ‘ın da katıldığı toplantıyla Adana’da yapıldı.
Arz ve talep açısından bir kesişme noktası olan Adana Ceyhan’da 8 milyar dolar yatırımla kurulan Ceyhan Petrokimya Endüstri Bölgesi ile petrokimya ürünlerinde dışa bağımlılığın, dolayısıyla cari açığın azalmasına 2 milyar dolarlık katkı sağlayacak.
Cezayir’in milli enerji şirketi Sonatrach ve Güney Koreli GS E&C ile birlikte Ceyhan Petrokimya Endüstri Bölgesi’nin ilk yatırımına hazırlanan Rönesans Holding, aynı zamanda Hollandalı Port of Rotterdam ile bölgenin yönetim ve altyapı geliştirmesini üstlenirken, Ceyhan’a uluslararası yatırımcıların çekilmesinde de ön planda olacak.
2007 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile kurulması kararlaştırılan, Ceyhan Petrokimya Endüstri Bölgesi’nin tanıtım toplantısı, Adana’da gerçekleştirildi. Kentteki bir otelde düzenlenen toplantıda yatırım ortakları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı personelleri bir araya geldi.
Gelişmiş ülkelerin en önemli kalkınma kaynaklarından biri olan petrokimya endüstrisinin Türkiye’de gerçekleştirilecek ve Türkiye’yi petrokimyada global üretim üssü olarak konumlandıracak en büyük projesi olan Ceyhan Petrokimya Endüstri Bölgesi Projesi, Cumhurbaşkanlığı 2019-2021 orta vadeli ekonomik programı doğrultusunda, Rönesans Holding tarafından, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile birlikte Ceyhan Petrokimya Endüstri Bölgesi’nin yönetimi ve altyapısının geliştirilmesini, iş ortakları Port of Rotterdam ve Adana Sanayi Odası ile birlikte yürütecek.
"Artık vaatler bitti, uygulamaya geçiyoruz"
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, toplantıdaki konuşmasında, tesisin tamamlandığında hem Çukurova’nın, hem de Türkiye’nin petrokimya sektöründe söz sahibi olacağının altını çizerek, projenin ortaklık anlaşmasının da 2018 yılında tamamlandığını hatırlattı. Kurum, “Artık vaatler bitti, uygulamaya geçiyoruz. Bu proje Adana’da sanayi, istihdam ve kentin geleceği açısından çok önemli. İstihdam açısından bakıldığında 10 yılda sadece inşaat aşamasında 40 bin kardeşimiz iş sahibi olacak. Tesis hizmete girdiğinde de 10 bin kişi burada doğrudan çalışacak” dedi.
Yerli üretimi destekleyecek projelerle Türkiye’yi her alanda lider duruma getirmek için çaba gösterdiklerini kaydeden Bakan Kurum, Türkiye’ye ve bu ülke halkına büyük katkılar sağlayacak stratejileri uyguladıklarını anlattı. Kurum, “Bugüne anlamak, düne bakmakla mümkün. Son 16 yılda her alanda bağımsızlık mücadelesi verdik. Dünya 2008’de küresel bir kriz yaşadı. Hamdolsun o kriz döneminde yatırımlarımız hiç kesintiye uğramadı. Avrupa ve Amerika yerinde sayarken, o dönemde biz büyüme rekorları kırdık” diye konuştu.
“Kendi İHA’mızı üretmeseydik, Afrin’de başarılı olamazdık” diyen Bakan Kurum, savunma sanayisinde gerçekleştirdikleri yatırımlara da değinerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Savunma sanayinde bağımlı haldeydik ama bugün kendi İHA ve SİHA’larımızı üretiyoruz. İHA’ları üretmemiş olsaydık, Afrin’de ‘Fırat Kalkanı Harekatı’nı yapamaz, başarılı olamazdık. Ekonomide dışa bağımlıydık. Daha önce IMF’ye bağımlı olarak hareket ediyor, kendi kararlarımızı kendimiz alamıyorduk. 23.5 milyar dolar borç ödeyip, ekonomik bağımsızlığımızı kazandık. 236 milyar dolar olan milli gelirimizi 960 milyar dolara taşıdık. Yıllık 36 milyar dolar olan ihracatımızı 160 milyar dolara taşıdık. Eskiden darbe ve cuntalara teslim olana bir ülke vardı. Şimdi darbecileri karşısında aslanlar gibi dikilen, 16 saatte milletiyle birlikte tankların önüne geçip, ‘Dur’ diyen bir Türkiye var. Ağustos ayında tüm ekonomi temellerimizden bağımsız olarak, bir dış şokla karşılaştık. Ekonomik savaş başlattılar ama yerinde müdahalelerimiz sayesinde piyasalardaki dalgalanmaları bertaraf ettik. Ülkemize yatırımcıların gelip, yeni fabrikaların açıldığı çok önemli bir sürece şahit oluyoruz.”
Türkiye’nin, yıllık 2 milyar dolarlık cari açığını kapatacak
Ceyhan’da hayata geçirilecek olan ‘Polipropilen Üretim Tesisi’nde yıllık 450 bin ton üretim yapılacağını, bunun da Türkiye’nin yerli üretim yapıp, hammaddede dışa bağımlılığının da önüne geçeceğini kaydeden Bakan Kurum, tesisler tamamlandığında da Türkiye’nin, yıllık 2 milyar dolarlık bir cari açığı kapatıp, 4-5 milyar dolarlık bir gelir elde edeceğini vurgulayarak, “Dışa bağımlılığımızı azaltacak bu proje, ekonomimizi de her açıdan daha güçlü kılacak. İthal bağımlılığı, tüm sektörlerin direncini kırıyor. Artık bu firmalar, dövizdeki dalgalanmalara karşı dimdik durabilecek” dedi.
Emlak Katılım Bankası’nın, sektörel bazda da ithal bağımlılığı azaltacak ihtiyaç duyulan malların Türkiye’de üretilmesinde stratejik bir rol üstleneceğini belirten Bakan Kurum, “Sanayicimize bir tesis ya da fabrika kurarken, kullanılan malzemelerdeki ithal oranını düşüreceğiz. Bu oranı düşürmek için gerekirse sanayicilerimizle ortak fabrikalar açacağız. Gerekirse bu süreci teşvik etmek adına her türlü maddi ve teknik desteği de sunacağız. Emlak Katılım Bankası da ithal malların burada üretilmesi için önemli bir süreç yürütecek ve dev projelerle de milyarlarca lira tasarruf sağlanacak” dedi.
“10 bin vatandaşa istihdam sağlanacak”
Rönesans Holding Başkanı Dr. Erman Ilıcak ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2019 ile 2021 yıllarını kapsayan orta vadeli ekonomik programında, öncelikli proje olarak yer alan Ceyhan’da petrokimya endüstri bölgesi oluşturulması ve bu kapsamda amaçlanan her yıl yaklaşık 15 milyar dolar ödenerek ithal edilen başta polipropilen, polietilen ve PVC olmak üzere birçok petrokimya ürününün Adana’da üretilmesi ve en az 10 bin vatandaşa istihdam sağlanması hedeflerini ulaşmak için ilk adımı attıklarını söyledi.
Önceki yıllarda yapılan çalışmalara değinen Dr. Ilıcak, 2007 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla Ceyhan’da 14 milyon metrekarelik bir alanda, enerji ihtisas bölgesinin kurulmasının kararlaştırıldığını hatırlatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İçinde rafineri, petrokimya tesisleri, termik santraller, liman hatta tersaneler olan çok geniş kapsamlı bir projeydi. Başta Adana Sanayi Odası ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olmak üzere, birçok kurum bu projenin hayat bulması için emek verdi. Ama 2008 yılındaki global kriz, ardından petrol fiyatlarındaki düşüş, ilgili firma sayısını çok azalttı. Gelmek isteyenler de yıllarca süren kamulaştırma davaları, sonuçlanmayan imar çalışmaları ve başlayamayan, başta liman olmak üzere altyapı yatırımlarını bahane ederek maalesef gelmedi. Ankara’daki inşaat şirketinin Ceyhan’da Petrokimya işiyle ne alakası var diye düşünenler vardır doğal olarak. Biz 75 bin çalışanı, yaklaşık 10 milyar dolar aktif varlığıyla, Avrupa’nın 9. En büyük inşaat ve yatırım şirketiyiz.”
“2023’te kaliteli plastik ürünleri imal eden fabrikalar kümelenecek”
Önümüzdeki 5 yıl içerisinde yapmak istediklerini de anlatan Dr. Ilıcak, şunları söyledi:
“İlk aşamada bölgenin amacına uygun şekilde, altyapısının planlanması, imar ve parselasyon işlerinin tamamlanması ile başlayacağız. İkinci aşamada bölgede kurulacak ilk yatırım olacak. Yıllık 450 bin ton üretim kapasiteli, 1.3 milyar dolar yatırım tutarlı polipropilen fabrikasının ve bölgede hizmet verecek liman ile depolama tesisinin inşaatını başlatacağız. 1.3 milyar dolarlık bu yatırımı Sonatrach ile beraber Güney Kore’nin önde gelen mühendislik ve yatırım firması GS ile beraber yapacağız. Ve finansmanın tamamını yurtdışından temin edeceğiz. Polipropilen Fabrikası bölgemizin ilk kiracısı olacak. 3’üncü aşamada ise Rotterdam Limanı’nın değerli yöneticileri, Cumhurbaşkanımıza bağlı yatırım ofisi yetkilileri ve siz değerli sanayicilerimiz ile birlikte, ülkemizin her yıl 15 milyar dolar tutarında ithal ettiği etilen, polietilen, polipropilen ve PVC’yi üretecek yatırımcıları bulup, onların önünü açacağız. İlk başta da belirttiğim gibi, 10 milyar dolar yatırım çekmek 10 bin gencimize iş imkanı sağlamak ve dış ticaret açığımızı 4 milyar dolar azaltmak mecburiyetindeyiz. Projenin 4’üncü aşamasına gelince bugüne kadar beraber çalıştığımız, konuştuğumuz, Adana’ya getirdiğimiz her uzmanın aynı fikirde olduğu tek konu bu diyebilirim. Adana’da 2023 yılı itibarıyla devreye girecek polipropilen, ardından gelecek etilen, polietilen ve PVC’yi hammadde olarak kullanarak, yüksek kaliteli plastik ürünleri imal edecek fabrikalar kümelenecek. İmkan olursa hammadeyi üreten fabrikalara, boru hatlarıyla bağlanacak bir Plastik Organize Sanayinin, Adana Sanayi Odamız ve Valiliğimiz öncülüğünde kurulması.”
"Türkiye için oyun değiştirici bir hamle olacak"
Rotterdam Limanı’nın dünyanın en büyük limanı olduğunu ifade eden Port of Rotterdam Başkan Yardımcısı Rene van der Plas, coğrafi konumunun yanı sıra alt yapıya verdiği önemin, kendilerini bugünkü ölçeklerine ulaştırdığını söyledi. Ceyhan’da kurulacak petrokimya endüstri bölgesinin de büyük bir fırsat olduğunu dile getiren Plas, “Bu bölge Türkiye için oyun değiştirici bir hamle olacaktır. Yeni fırsatlar sunacak bir proje. Bu bölgede doğal gaz ve petrol boru hatları ile gerekli bağlantılar zaten var. Türkiye’nin Avrupa ile Asya arasında köprü görevi görmesi ve Ceyhan’ın Ortadoğu ile Afrika’ya rahatlıkla sevkiyat yapabilmesi, bence başarının anahtarlarından en önemlisidir. Bizim onlarca yıldır dünya genelinde nakliye konusundaki deneyimlerimizi burada değerlendirmeyi umuyoruz” diye konuştu.
“Türkiye de altyapı gelişimine önem veriyor”
GS E&C Başkan Yardımcısı Kim Yong-seon ise Ceyhan Petrokimya Endüstri Bölgesi Projesi’nin bir parçası olmaktan duyduğu mutluluğu ifade ederek, projenin Ceyhan’ın ekonomisine büyük katkı koyacağını söyledi. Bugün tanıtım toplantısında atılan ilk adımın ardından Ceyhan’ın bölgenin önemli petrokimya merkezlerinden biri olacağını düşündüğünü belirten Yong-seon, “Bizim tarihimizde pek çok önemli proje var ve Türkiye ile de çok işbirliğimiz oldu. Biz dünyada epc projelerinde lider firmalardan biriyiz. Türkiye’de deneyimi 2011’lere dayanan 2’si İzmir’de, bir tane İzmit’te ve bir tane de Kırıkkale’de olmak üzere projelerimiz hali hazırda devam ediyor” diye konuştu.
Farklı petrokimya projelerinde hem Güney Kore’de hem de uluslararası kapsamda deneyim ve yatırıma sahip olduklarını dile getiren Yong-seon, şirket olarak Ceyhan’daki projeden de başarılı olacaklarını belirterek, “Başarılarımızın Ceyhan’ın ve Türkiye’nin ekonomik kalkınmasına güç ve hız katacağını düşünüyoruz. Bildiğiniz gibi Güney Kore’de petrol ve doğalgaz gibi kaynaklar yok. Ancak ülkemizde doğal kaynakların olmamasına rağmen hükümetimiz 1970’lerden beri altyapı gelişimine büyük önem vermiştir. Türkiye de bu anlamda model bir ülke. Biz de bu bölgeye değer katacağımıza ve tatminkar düzeyde hizmet vereceğimize inanıyoruz” ifadelerini kullandı.
“Cezayir dışında yüksek kapasitede kurduğumuz ilk proje”
Sonatrach Başkan Yardımcısı Hakkar Toufik ise 2017 yılında Sonatrach ve Rönesans’ın Ceyhan’da bir petrokimya tesisi kurarak polipropilen üretmek amacıyla mutabakat imzaladığını hatırlatarak, bugün ise bu projeyi gerçekleştirmek adına ilk adımı attıklarını söyledi. Bu projenin stratejik olarak her iki şirket için de çok önemli olduğunu ifade ederek, “Bu proje Türkiye’nin ve dünyanın bu bölgesinde polipropilen hammaddelerinin üretimi başlayacak. Aynı zamanda Sonatrach pazarı olarak da 2 milyon tonun üzerinde talep gösteren bir pazardır. Sonatrach Cezayir’de bir kamu firmasıdır. Özel bir kuruluş olan Rönesans ile ortak olarak kamu-özel ortaklığı kuruyoruz. Bu proje Sonatrach için çok önemli. Çünkü bu proje, Cezayir dışında bu kadar yüksek kapasitede kurduğumuz ilk projemiz. Bizim için de yurtdışına açılma stratejisinin de bir parçası” diye konuştu.
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede ise Ceyhan’da gerçekleştirilecek yatırımın Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sistemi’nin bir başarısı olarak gördüklerini belirterek, “Bu projenin sonlanması için son bir yıl içerisinde tüm paydaşlar ekiplerini harekete geçirerek , çok özverili bir katkıda bulundular. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı personeli ile bakanlığımızda gece gündüz birlikte çalıştık. Ceyhan Petrokimya Endüstri Bölgesi’nin yönetici şirketlerine başarılar diliyorum” dedi.
Adana Sanayi Odası Başkanı Zeki Kıvanç ise bölginin yakın coğrafyasında yer alan 600 milyar dolarlık alana sunacağı ihracat ürünleriyle büyük bir potansiyele sahip olduğunu belirterek, yapılacak bu tip yatırımların, Türkiye’nin makro anlamdaki hedeflerine ulaşma noktasında önemli bir adım olacağını kaydetti.
Toplantıya yatırım ortaklarının yanı sıra AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Jülide Sarıeroğlu, milletvekilleri Abdullah Doğru, Tamer Dağlı, Mehmet Şükrü Erdinç, Ayşe Sibel Ersoy, Adana Valisi Mahmut Demirtaş, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü, Adana Sanayi Odası Başkanı Zeki Kıvanç, Adana Ticaret Odası Başkanı Atila Menevşe ve sektör temsilcileri katıldı.
