Esnaf ve sanatkarın hükumetten beklentileri olduğunu dile getiren TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, "Yaklaşık 2 milyon esnaf ve sanatkarımızın hükümetten olmazsa olmaz talepleri var. Esnaf ve sanatkarımız bu taleplerin karşılanmasını dört gözle bekliyor. Ekonominin barometresi olan esnafın taleplerinin yerine getirilmesi ekonomiye olumlu yönde yansır. Bu taleplerimizin kısa zamanda yerine getirilmesi için ilgili birimlere taleplerimizi ilettik" dedi.
Esnaf ve sanatkarın sesine kulak verilmesini isteyen Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, "2018 yılındaki ekonomik dalgalanma, başta esnaf ve sanatkarımız olmak üzere tüm kesimleri etkiledi. Dalgalanmanın etkisini ortadan kaldırmak için hükümet tarafından atılan dengelenme adımları kısa süre içinde piyasaları etkiler. Bu dengelenme sürecinde esnafımızın taleplerine kulak verilmesi, süreci pozitif yönde etkiler. Çünkü esnaf adeta ekonominin yapı taşıdır. Esnaf ve sanatkarın işi iyi olursa ekonomi de iyi olur. Ancak esnafımızın rahatlaması ve hamle yapabilmesi için öncelikle sırtındaki yüklerden kurtarılması gerek" diye konuştu.
"Esnaf Bağ-Kur primleri düşürülmeli"
Sosyal güvenlikteki sıkıntıların çözümü ile esnafın rahat nefes alacağını belirten Palandöken, "Asgari ücrete bağlı olarak esnafımızın ödediği sigorta primleri yükseldi. Geçen yıl en düşük 700 TL olan sigorta primi yüzde 26 artışla 882 TL oldu. Yıllık bazda hesaplanınca esnafımız neredeyse sermayesi kadar sigorta primi ödüyor. Esnaf yalnızca kendi sigorta primini değil yanında çalışan işçinin de sigorta primini ödemekle yükümlü. Kısa süre içinde esnaf ve sanatkarımız sigorta primlerinin altında ezilmekten kurtarılmalı" şeklinde konuştu.
"Esnafın prim gün sayısı 7 bin 200’e indirilmeli"
Sigorta primlerinin yanı sıra esnafın uzun prim gün sayısı altında da ezildiğini ifade eden Palandöken, "SSK’lı çalışanların emekliliği için 7 bin 200 prim gün sayısı yeterliyken esnaf ve sanatkarımız emeklilik için 9 bin günü doldurmak zorunda. Arada bin 800 prim günü, yani yaklaşık 5 yıllık fark var. Tüm kesimlerin eşit haklara sahip olması ve sosyal güvenlikte norm birliğinin sağlanması için prim gün sayısı eşitlenmeli. SSK’lı çalışanların iki katı kadar mesai yapan esnafın yıpranma payı düşünülerek, prim gün sayısı 7 bin 200’e indirilmeli" dedi.
"AVM ve zincir marketler karşısında esnafımız korunmalı"
Anayasada da belirtildiği gibi devletin esnaf ve sanatkarı korucuyu tedbirler almakla yükümlü olduğunu belirten Palandöken, "Ülke genelinde 30 bin 864’ü aşkın zincir market ve 448 AVM var. Bir cadde üzerinde bazen en az 3 tane zincir market yan yana çalışıyor. Bu zincir marketlerde ve AVM’lerde esnaf ve sanatkarımızın yaptığı tüm işler yapılıyor. Bakkalından kasabına, terzisinden kuaförüne kadar tüm meslek kolları bir AVM içerisinde faaliyet gösteriyor. AVM’lerde ve zincir marketlerde her meslekten esnafın işi yapılıyor. Bu haksız rekabetin önüne geçmek için zincir marketlerin ve AVM’lerin çalışma koşullarını düzenleyen Perakende Yasası günümüz şartlarına göre güncellenmeli" diye konuştu.
"Esnafın defter tutma hadleri yeniden belirlenmeli"
Zincir marketlere ve AVM’lere karşı ayakta kalma mücadelesi veren bakkal ve bayii esnafının gelirinin büyük bir kısmını ekmek, sigara ve gazete satışından elde ettiğinin altını çizen Bendevi Palandöken, "Bu malların kar hadleri son derece düşük olmasına rağmen esnafımız bilanço usulüne göre defter tutmak zorunda kalıyor. Nitekim Türkiye genelindeki bakkal ve bayilerin çok büyük bir kısmı sadece sigara satışından dolayı bilanço usulüne göre defter tutuyor. Sadece sigara satışından dolayı aylık 250 TL kar eden bir bakkal, büyük bir sanayi işletmesiyle aynı defteri tutmak zorunda kalıyor. Haksız rekabet ortamının önüne geçmek için esnafımızın defter tutma hadleri yeniden belirlenmeli" şeklinde konuştu.
"Esnafın sırtındaki stopaj vergisi yükü kaldırılmalı"
Rekabet gücü giderek zayıflayan esnaf ve sanatkarlar için, stopajdan doğan vergi yükünün her geçen gün daha da ağırlaştığının altını çizen Palandöken, "Bu da vergi tahsilatının giderek daha da düşmesine neden oluyor. İş yeri kiralamalarında gerek haksız vergi iadesinin önüne geçmek, gerekse vergi adaleti sağlanırken aynı zamanda tahsilat oranının artmasını sağlamak amacıyla stopaj uygulaması kaldırılmalı ya da en azından stopaj oranı yüzde 20’den yüzde 5’e düşürülmeli. Öte yandan yerel yönetimlere, vakıflara ya da devlete ait iş yerlerinde faaliyet gösteren esnafımızın kira artışlarında enflasyon oranı dikkate alınmalı" dedi.
