Uluslararası Medya Forumu’nda konuşan Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, referandum sonrası mali piyasaların normale döndüğünü söyledi.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Global Connection tarafından düzenlenen Uluslararası Medya Forumu’nun ikinci gününde dünya ve Türkiye ekonomisini anlatan bir sunum yaptı ve 50 ülkeden gelen medya mensuplarının sorularını yanıtladı. Konuşmasının ilk bölümünde dünya ekonomisine yer veren Şimşek, bir yandan küresel mali krizden sonra dünyada ciddi oranda bir büyüme gerçekleştiğine dikkat çekerken bir yandan da küresel risklerin de artmakta olduğuna vurgu yaptı.
İnsanların yüzde 82’sinin “Dünya giderek tehlikeli bir hal mi alıyor” yönündeki soruya “Evet” cevabını verdiğini belirten Şimşek, Türkiye’de bu oranın yüzde 87’yi bulduğunu kaydetti. Bir başka küresel riskin ise yaşlanmaktaki nüfus olduğunu, dünyadaki yaşlı nüfusun yüzde 5’lerden yüzde 16’lara ulaştığını belirten Şimşek, ortalama ömrün de arttığına vurgu yaptı. Küresel borç oranının gelişmekte olan ekonomilerde yükselmekte olduğunu belirten Şimşek, olgunlaşmış ekonomilerde bile bu oranın yüzde 280 olduğunu kaydetti.
"Dünyada gelir dağılımı bozuk"
Küresel ekonomik krizden sonra dünyada 1.400 koruma önlemi alındığını söyleyen Şimşek, verimlilik ve üretkenliğin ise düşüş trendine girdiğini belirtti. Dünyadaki gelir artışının yüzde 95’inin yüzde 1’lik nüfusa gittiğini, kalan yüzde 5’lik dilimin ise nüfusun yüzde 99’u tarafından paylaşıldığını anlatan Şimşek, şu anda ise dünyanın kısa vadede döngüsel bir toparlanmaya girdiğini sözlerine ekledi. Şimşek, “Gelir adaletinden söz etmek kolay ancak gerçekleştirmek söylendiği kadar kolay değil” dedi.
"Türkiye iyi bir performans sergiledi"
Ekonomi Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin desteği, Türk Hava Yolları, Maxx Royal, İHKİB ve Borsa İstanbul’un sponsorluğu ile gerçekleştirilen Uluslararası Medya Forumu’ndaki konuşmasının ikinci bölümünde Türkiye ekonomisine değinen Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, ekonomik olarak 2000 yılı 100 olarak baz alındığında Türkiye’nin 2016 yılında 215’e ulaştığını belirtti. Üstelik Türkiye’nin bu performansı 2001 yılında kendi içinde yaşadığı ekonomik kriz, 2008-2009 yılında dünyada yaşanan ekonomik kriz ve geçen yıl Ortadoğu’da yaşanan kaos ve Türkiye’de yaşanan terörist darbe girişimlerine rağmen sergilediğini söyledi. Şimşek, AB’de bu rakamın 126, gelişmekte olan ekonomilerde 193 ve dünya ortalamasının 181 olduğu gözönüne alındığında Türkiye’nin ciddi bir büyüme kaydettiğinin görüleceğini belirtti.
"Cari açık ve enflasyon en önemli sorun"
Türkiye’nin GSMH’sinin son 14 yılda 1,7 kat, kişi başına satın alma gücünün ise 2.7 kat arttığını belirten Şimşek, Türkiye ekonomisinin büyümesinin ivme kazandığını söyledi. Referandum sonrası mali piyasaların normale döndüğünü belirten Şimşek, piyasaların referandumdan evet sonucunu çıkmasını beklediği için bu durumun normal olarak algılandığını kaydetti. Türkiye’nin kredi risk priminin ciddi anlamda düştüğünü belirten Şimşek, TL/Dolar kurunda ise bir istikrar sağlandığını söyledi. Buna rağmen Türkiye’nin büyümesinin iç talepten kaynaklandığını belirten Şimşek, “Net ihracat doldurulması gereken bir alan. Biz ihracat yoluyla büyümenin önünü açmak için ihracata desteği artırdık. Hatta ihracatçılara özel pasaportlar çıkarttık” dedi.
Cari açık ve enflasyonun Türkiye ekonomisinin önünde duran en önemli sorunlar olduğunu belirten Şimşek, “Turizm konusunda geçen yıl ciddi sorunlar yaşamasaydı, cari açık bu kadar yükselmeyecekti. Ancak cari açıkta ivmenin aşağı doğru olacağını söyleyebilirim. Son iki yılda ise Türkiye büyük şok yaşadı. Bu da bize enflasyon olarak yansıdı. Biz enflasyonu tekrar tek haneye indirmeye çalışıyoruz” diye konuştu. Küresel mali krizden sonra Türkiye’de 7,3 milyon yeni istihdam yaratıldığını belirten Şimşek, “Hala işsizliği yüzde 10’da tutma konusunda ciddi zorluklar yaşıyoruz” dedi.
"Yüksek gelir grubuna terör engeli"
Türkiye’nin reformlar yaptığı zaman ilerlediğini belirten Şimşek, “Turgut Özal zamanında reformlar yapıldı, Türkiye orta gelirli ülkeler kategorisine yükseldi. 2003’ten itibaren yapılan reformlarla orta üst düzeye geldik. Dünya Bankası verilerine göre yüksek gelirli ülkeler kategorisine yükseliyorduk ki; terörist girişimlerle birlikte olamadık” dedi. Türkiye’nin mutlaka yapısal reformları gerçekleştirmesi gerektiğini belirten Şimşek, “Eğitim reformu önceliğimiz. Rekabetçilik ve yatırım ortamının düzenlenmesi yönünde reformlar yapacağız. Ar-Ge konusunda yapısal reformlar gerçekleştirilecek. İşgücü piyasasında ve kamu idaresinde reformlar yapılacak” dedi. Türkiye’nin küresel rekabette 138 ülke arasında 55’inci sıraya yükseldiğini belirten Şimşek, “Türkiye 2002 yılına kadar 15 milyar dolar yatırım çekmiş. Son 14 yılda 180 milyar dolar yatırım çekti. Demek ki; yatırım ortamını iyileştirdik, bir şeyleri doğru yaptık ki bu yatırım geldi ve biz rekabetçilikte yükseldik. Bunları sürdüreceğiz” diye konuştu.
“Bir tweet bile algı oluşturuyor”
Konuşmasının ardından soruları yanıtlayan Şimşek, Türkiye’deki gerçekliğin dünyada yaratılan Türkiye algısından daha iyi olduğunu ancak kendilerinin olmasını istediği kadar iyi olmadığını söyledi. “İlk olarak gerçekliği geliştirmemiz gerekiyor. AB’ye katılım yolunda devam etmemiz gerekiyor. Bunun için ilk olarak daha fazla yapısal reform yapmamız gerekiyor. İkincisi Türkiye’yi AB’ye bağlamak gerekiyor. Üçüncüsü ise daha iyi iletişim gerekiyor. Bunları yaparsak Türkiye’de neden OHAL olduğunu daha iyi anlatabiliriz. Biz yapmaya çalışıyoruz. Günümüz dünyasında bir tweet bile algı oluşturabiliyor. Herhangi bir algıyı değiştirmek zaman alıyor. Bu nedenle daha fazla reform yapmamız gerekiyor” dedi.
“Domatese takılıp kalmak istemiyoruz”
Şimşek, Rusya ile Türkiye arasında imzalanan anlaşmayı nasıl bulduğu yönündeki soruya da “Gerçek dünyada ödün verirsiniz. Bence yapılan anlaşma Türkiye ve Rusya’nın çıkarına. Neredeyse bütün sorunları çözdük. Kasım 2015 öncesine döndük diyebilirim. Rusya bizim çok önemli komşumuz ve ticari ortağımız. Diyaloğun devam etmesini istiyoruz. Bu durum iki ülkenin de çıkarına. Biz domatese katılıp kalmak istemiyoruz” yanıtını verdi.
“Suriye’de kalabalık tiyatro oyunu oynanıyor”
Şimşek bir başka soru üzerine “Suriye’de çok kalabalık bir tiyatro oyunu oynanıyor. Türkiye, İran, Rusya ve ABD; Suriye konusunda bir çözüm üzerinde uzlaşabilirsek bu kesinlikle işe yarar. İran, Türkiye, Rusya ve ABD burada kaldıraç etkisi olacaktır. Ortadoğu’daki çözüm sınırların değişmesi değil, daha fazla demokrasi, daha fazla insan hakları, eşit vatandaşlık şeklinde olmalı” dedi. Azerbaycan’la birlikte yapılan TANAP projesine yönelik bir soruya ise Şimşek, “Hem tüketici hem enerji koridoru olarak çok önemli bir proje. Azerbaycan ile kardeşlik bağlarını daha da güçlendirecek proje. Umarım önümüzdeki yıl devreye girer” yanıtını verdi. Şimşek, bir soru üzerine “ABD Başkanı Trump, önceki başkan Obama’dan farklı olarak işadamı bir başkan. Türkiye ile ABD’yi daha iyi ticaret ve yatırım olanaklarına kavuşturacaktır. Ancak korumacı başkan diye karşı çıkılması da mümkün. Biz iki ülke arasındaki ilişkilerin daha verimli olmasını isteriz. Tabii ki sorunlar yaşıyoruz ama aşarız. Yeni yönetimle daha iyi ticari ilişkiler kuracağımıza inanıyoruz” diye konuştu.
