Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Yönetim Kurulu Başkanı Oya Narin, “Turizmde yeni bir hamle ile artık gelir artırıcı bir döneme girmeliyiz. Trakya’dan Tarsus’a kadar olan kıyı şeridini yenileyip rehabilite etmeliyiz. Artık yatak kapasitesi yeniden belirlenmeli. Yeni yapılacak tesisler üç ve dört yıldızlı olmalı. Beş yıldızlı dört yıldızlı oteller yaptık ama fiyatları bir ve iki yıldız fiyatına. İspanya’da toplam 295 adet beş yıldızlı otel var. Bizde ise sadece Antalya’da 400’den fazla beş yıldızlı otel var” dedi.
Antalya Sanayici ve İş İnsanları Derneği (ANSİAD) 2019 faaliyet yılı 11’inci Olağan Toplantısı Akra Hotel’de gerçekleştirildi. Toplantı moderatörlüğünü ANSİAD Üyesi ve Antalya Bilim Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf M. Örnek’in gerçekleştirdiği toplantının konuğu Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Oya Narin oldu. ‘Turizmde Dönüşüm’ konusunun konuşulduğu toplantıya Gençlik ve Spor eski bakanlarından Ersin Taranoğlu ve ANSİAD üyesi iş insanları katıldı.
Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştirerek yaz dönemi faaliyetleri hakkında bilgilendirme yapan ANSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Akın Akıncı, Cumhurbaşkanlığı tarafından yayınlanan 11. Kalkınma Planı hakkındaki görüşlerini dile getirdi. 11. Kalkınma Planı’nın Cumhuriyetin 100. yılını da kapsaması ve yeni hükümet sisteminin ilk kalkınma planı olması sebebiyle ayrı bir önem taşıdığına dikkati çeken Akıncı, “Kalkınma planı hakkında ilk göze çarpan nokta daha önce açıklanan 2023 hedeflerinin çok uzağında ama daha gerçekçi ve ayakları yere basan bir hedefler bütünü olması” dedi. İhracat rakamlarına dikkati çeken Akıncı, “2023 hedefleri arasında 227 milyar dolar ihracat söz konusu ve bunun 65 milyar doları turizmden. Bu hedeflerde önümüzdeki dönemde mal ve hizmet ihracatının ön plana çıktığı görünüyor” diye konuştu. 2023 yılı için hedeflenen 12 bin 484 dolarlık kişi başı milli gelirin Türkiye’nin 2013 yılında ulaştığı kişi başı milli gelir ile aynı olduğunu kaydeden Başkan Akıncı, “Vizyonu daha fazla değer üreten, daha adil paylaşan, daha güçlü Türkiye olarak belirlenen planda her ne kadar güçlü bir ekonomi vurgusu yapılsa da, Cumhuriyetimizin 100. yılında hedeflediğimiz kişi başı milli gelire biz 2013 yılında ulaşmışız. Bu da son yıllardaki ekonomik daralmanın boyutunu göstermesi açısından önemli bir gösterge” diye konuştu.
Koordinesiz yatırım ağı
Akdeniz turizminde Fransa, İtalya ve İspanya gibi ülkelere göre çok sonradan atak yapan bir ülke olarak Türkiye’nin, hızlı ve nitelikli tesisleşmeyle rekabet gücü oluşturduğunu kaydeden Türkiye Turizm Yatırımcı Derneği (TTYD) Başkanı Oya Narin, turizmde değişim yapılabilmesi için “Turizmde Dönüşüm” raporu hazırladıklarını, buna göre 2033 yılında 100 milyar dolar turizm geliri hedeflediklerini kaydetti. 5 yıldızlı otellerden yana dengesiz bir yapının oluştuğunu dile getiren Narin, “Koordinesiz yatırım atağı sektörü olumsuz etkilere açık hale getirdi. Tesis sınıfı ve tarzının da tek tipleşmesi, nihayet arzın önemli ölçüde tek boyutlu hale gelmesiyle sektörün kendi içerisinde fiyat üzerinden rekabet ettiği bir durumu ortaya çıkardı” dedi.
Hedef 100 milyar dolar gelir
Geliri, hareketliliği, çeşitliliği ve beklentisi artan küresel turist kitlesi için çalıştıklarını dile getiren Narin, “Turizmde Dönüşüm Raporu hazırlıyoruz ve 2033 yılı için Türkiye turizminin devamlılığının ve gidişatının ne olacağı yönünde. Türk turizmi bu şekilde ilerlerse 75 milyar dolar gelir hedefi mümkün. Fakat bizim hazırlamış olduğumuz rapora göre turizmde sağlık ve 3. yaş turizminde tanıtım atağı ile Trakya’dan Tarsus’a kadar olan kıyı şeridini yenileyip rehabilite etmeliyiz. Sürdürülebilirlik ve büyümeyi sağlarsak 2033 yılına kadar 100 milyon turist 100 milyar dolar gelir elde edebiliriz” diye konuştu.
Hızlı kalkınma ve nüfus hareketleri sonucu egzotik, özgün kültür ve dokunun kaybolmaya yüz tutması sorununun olduğunu dile getiren Narin, “Sürdürülebilir turizm yapılmak isteniyorsa yeni dönemde yeni özgün yaşam alanları yaratılması gerekiyor. TTYD olarak bizim önerimiz Antalya’nın yatak kapasitesinin yüzde 20’sini yaşam alanlarına rezidanslara çevirmeli. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı almak isteyenlere satılabilmeli ve Antalya’da yeni bir yaşam alanı oluşturulmalı. Antalya’nın benzeri turizm bölgesi Cannes’de 500 adet restoran var. Her restoranda kişi başı 150 euro harcama var. Yatak kapasitelerini artırarak değil, değiştirerek, yeni bir planlama ile yeni bir doku yaratılabilir” dedi.
5 yıldızlı otellerin fiyatı 1-2 yıldız fiyatına
Yeni dönemde devreye girecek, sırada bekleyen 225 bin yatak kapasiteli tesis olduğunu dile getiren Oya Narin, “Artık yatak kapasitesi yeniden belirlenmeli. Yeni yapılacak tesisler 3 ve 4 yıldızlı olmalı. Beş yıldızlı 4 yıldızlı oteller yaptık ama fiyatları bir ve iki yıldız fiyatına. İspanya’da toplam 295 adet beş yıldızlı otel var. Bizde ise sadece Antalya’da 400’den fazla beş yıldızlı otel var. İş böyle olunca katma değer yaratamıyoruz. Piyasa ekonomisine ters olgu yaratıyoruz” diye konuştu. Sabırlı ve planlı olmanın önemini vurgulayan Narin, “Hep birlikte yapacağız. Bunu yapabilmek için de örgütsel yapı olmalı. Bugün herkes turizmden çok memnun. Çok iyiyiz diyoruz. Turizm Bakanlığının elinde yapısal imkan yok. Neticede Turizm Bakanlığı 1960 model araba gibi. Turizm Bakanlığı turizm sektörünün ihtiyaçlarına cevap verecek duruma gelmeli. Bu fiyatlarla kişi başı 650 dolar harcama ile Antalya’ya yabancı yatırımcı gelmez. Antalya maalesef turistlerin kendini güvende hissedeceği, tanıdığı bir uluslararası marka getiremedi” şeklinde konuştu.
Sentetik yapılardan özgün yapılara dönmeliyiz
Turizm Ajansı’nın kurulmasının doğru bir karar olduğunu, alınacak pay konusunda konuyu çok münakaşa ettiklerini dile getiren TTYD Başkanı Oya Narin, “Bu ajansın turizm sektörünü ayağa kaldıramayacağını söyledik. Ama karşısında da kalacak değildik. Ajans çok doğru bir karar. Ancak pay oranları bizim için çok yüksek. Yönetmeliğin çıkmasını bekliyoruz. 1-2 yıl içinde sonucunu göreceğiz. O zaman tur operatörlerine desteği azaltacağız ve ajansa destek vereceğiz” dedi.
Türkiye’nin sentetik yapılardan özgün yapılara dönmesi gerektiğinin altını çizen Narin, “Antalya’ya alan yönetimi gelecek. 2033 planlaması için pilot bölgeler yaratılmalı. Gastronomi özendirilmeli, her şey dahil sistemi yeniden yapılandırılmalı ve geçici ruhsat uygulaması ortadan kaldırılmalı. Yapısal düzenleme, vizyon, strateji ve kaynak şart. Taklit satışından da kurtulmalıyız” diye konuştu.
Türkiye’nin fantezi olarak kalmayacak yatırımlara ihtiyacı olduğunu dile getiren Oya Narin, “Köylerimizi, kültürümüzü ve tarihimizi ön plana çıkarmalıyız. Yörelerin kalkınma ajansları, valilikleri, STK’ları ve belediyeleri bu konuda çalışmalı. Phaselis gibi antik kenti sahil turizmi olarak kullanıyoruz” dedi.
Toplantı, ANSİAD Başkanı Akın Akıncı’nın TTYD Başkanı Oya Narin’e günün anısına plaket takdimiyle sona erdi.
