Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu başkanlığında Aydın İli Oda ve Borsa Yönetim Kurulu ve Meclis Başkanları ile Meclis Üyelerinin katıldığı toplantıya Nazilli Ticaret Odası (NTO)Yönetim Kurulu Başkanı Nuri Arslan, Meclis Başkanı Gürdal Yüzügüler ve NTO Meclis üyeleri katıldı.
Toplantıda, korona virüsü ile mücadele ve normalleşme süresi ele alındı. Hisarcıklıoğlu, tüm oda ve borsa başkanları ile görüşmeler yaptığını, üyelerden gelen talepleri değerlendirerek 70 maddeden oluşan geniş bir öneri setini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ve hükümete sunduğunu, hatta bunların önemli bir kısmının da hayata geçtiğini ifade etti.
Toplantıda konuşan Oda ve Borsa Yönetim Kurulu ve Meclis Başkanları ile Meclis Üyeleri pandemi sonrası ekonomik düzenin sağlanması için üyelerden talepleri Hisarcıklıoğlu’ na aktardılar. Toplantıda konuşan NTO Yönetim Kurulu Başkanı Nuri Arslan sorunlar ve çözüm önerileri hakkında görüş bildirdi.
Arslan, yaptığı konuşmada; “Belediyeler tarafından imara açılması planlanan ya da imara açılan sanayi alanları maalesef yatırım yapmak isteyen Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere rayiç değerinin çok üzerinde fiyatlar ile satılmakta ve bu alanda rant ekonomisi oluşmaktadır. Bölgemizde herhangi bir özelliği olmayan bir arazinin sanayi alanı içine alınması halinde değeri bir anda 200-300 TL/m2 düzeyine fırlamaktadır.
Sanayi alanı ihtiyacını tam olarak Organize Sanayi Bölgeleri de karşılamamaktadır. Kaldı ki OSB mevzuatından dolayı birçok sektöre OSB alanlarında yer verilmemektedir. Aksini düşünsek bile bir ülkenin bütün imalat ve üretiminin OSB’lerin içine almamız mümkün değildir. Küçük ölçekli bir işletmenin OSB alanında yer alması için önce Orta ölçekli bir firma seviyesine gelmesi gerektiğinden Organize Sanayi alanlarının dışında da sanayi ve imalat işyerlerine ihtiyaç bulunmaktadır. Yatırım yapmak isteyen kişiler bedelini ödemek şartıyla bile uygun alan bulamamakta ya da arsa simsarları tarafından rayicin çok üzerinde satış fiyatı belirlenmektedir. İşletme sahibi kuruluş aşamasında çok değerli olan sermayesini araziye yatırmak zorunda kalmaktadır. Sorumluluk sahamızda bulunan ilçelerdeki arazilerin yarısından fazlasının zeytinlik ve tarım arazisi kabul edildiği yerlerde yeni sanayi alanlarına daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır
Sorunun çözümünün TOKİ marifetiyle yatırımcıya bedeli karşılığında verilecek sanayi alanları olduğunu düşünüyoruz. Sanayi-İmalat parseli yapılması uygun olan araziler TOKİ (veya benzer yetkiler ile hareket edebilecek başka bir kurum tarafından) değerinde satın alınıp gerekli altyapı ve imar düzenlemeleri yapıldıktan sonra makul bir kâr marjı ile gerçek ihtiyaç sahibine yani yatırımcıya (sanayi parseli vasfıyla) ve belirlenen sürede yatırımı bitirmek şartıyla satılması halinde ülkemizin ihtiyacı olan yeni istihdam sahaları daha kısa sürede ve uygun maliyetle karşılanabilir.
Örneğin bölgemizde arazi fiyatları 15-30 TL/m2 arasındadır. Ortalama fiyatı 20 TL/m2 olan arazi 30 TL/m2 bile satın alınsa bu arazinin altyapısı ve imar durumu tamamlanmış, sanayi alanı haline gelmiş halinin maliyeti 80-90 TL/m2 olacaktır. Sanayiciye çok düşük bir kâr marjıyla veya gerektiğinde hiç kâr ilave edilmeden bu bedeller üzerinden satılması halinde hem arazi sahibi yerini değerinde sattığı için mağdur olmayacak hem de gerçek sanayici uygun maliyetle sanayi alanına kavuşmuş olacaktır. Böylelikle sadece üretim ve istihdam amacıyla hareket eden gerçek müteşebbisin önündeki engellerin önemli bir kısmı bertaraf edilecektir. TOKİ veya geçmişteki Arsa Ofisi benzeri bir kurumun bu konuda görevlendirilmesi talep edilmektedir.
İçişleri Bakanlığı, lokanta, restoran, kafe gibi iş yerleri ile park, piknik alanları, mesire yerleri ve giyim pazarlarıyla ilgili genelge yayımladı. Genelgeye göre, lokanta, restoran, kafe, pastane, kahvehane, çay bahçesi, lokaller, Yüzme havuzu, kaplıca, hamam, sauna, SPA merkezleri vb. işletmeler 1 Haziran’dan itibaren saat 22.00’ye kadar hizmet verecektir. Fakat uzun süredir ticari faaliyetlerini yerine getiremeyen bu uygulama üyelerimiz için yeterli olmamaktadır. Genelge kapsamı genişletilerek saat 22:00‘ye kadar değil, 24:00’e kadar hizmet vermeleri sağlanırsa yaz günlerinde daha fazla kar marjı elde eden bu işletmelerin ekonomik açıdan rahatlama sağlanması mümkün olacaktır” dedi.
Daha sonra konuşan NTO Meclis Başkanı Gürdal Yüzügüler ise, “İçişleri Bakanlığının genelgesi kapsamında pandemi nedeni ile işyerleri kapalı olan üyelerimiz mali açıdan zor zamanlardan geçtiler. İşyerleri açık olan üyelerimizin ise kar marjları düşmüştür. Daha önce birçok mercide dile getirdiğimiz talebimizden birisi de; işyerleri, genelge kapsamında kapalı olup belirli şartlar dahilinde geçtiğimiz günlerde açılan üyelerimiz öncelikli olmak üzere işletmelerin cirolarına göre kira yardımı yapılarak destek olunmasıdır. Yapılacak kira yardımı ile üyelerimize ait işletmelerin hayatta kalabilmesi sağlanacaktır. Sicil affı getirilmesi durumunda kredi kullanamayan birçok üyemiz krediye ulaşma imkânı bulacaktır. Kredilerden bir kısım üyemiz yararlanmakta iken birçok üyemiz de sicil affı getirilmemesi nedeni ile yararlanamamaktadır. Korona virüs sebebiyle devlet tarafından haziran ayına ertelenen ödemelerin yılbaşına ertelenmesi durumunda üyelerimiz, işlerini yoluna koyabilmek için hem vakit kazanacaklar hem de mali açıdan rahatlama sağlayacaklardır” dedi.
Toplantı sonrası konuşan M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Aydın ilinin ticari ve ekonomik açıdan gelişmesine katkı sağlayacak görüş ve önerileri değerlendirmek üzere gerekli mercilere aktaracağını konunun takipçisi olacağını belirtti. Pandemi nedeni ile zor süreçten geçtiğimiz bu zamanda Aydın ili için emek veren tüm oda ve borsa başkanlarına ve Meclis Üyelerine çalışmaları için teşekkür etti.
