Söke’ye bağlı Yeşilköy’de bulunan 75 yıllık yağhane, bölgenin kültürünü tanıtması amacıyla dönüştürülen ilk yağhanelerden biri olma özelliğini taşıyor.
Söke’nin dağ köylerinde açık alanlarda sık rastlanan eski usulde zeytin sıkım değirmenleri ve şırnalarının benzeri olmasına rağmen kapalı alanda kurulmasıyla döneminin zeytinyağı fabrikasını andıran yağhanenin kapıları yaklaşık 50 yıl sonra Söke Belediyesi Kent Müzesi için açıldı.
Edinilen bilgiye göre tarihi yağhane 1943 yılında Hacı Durmuş Ali Aşkın tarafından Yeşilköy (Azap)’de kurulmuş. Kendi zeytinini işlemek üzere kurulan yağhane, daha sonra çevreye de hizmet etmeye başlamış. Eski usulde ayak sıkım yapılan tarihi yağhane kurulduğu dönemlerde zeytini kilometrelerce uzaklığa taşımaktan kurtarmış. Geçmişin izlerini taşıyan tarihi yağhanenin daha modern bir zeytinyağı fabrikasının kurulmasıyla 1960’lı yıllarda kapanmış.
Kent Belleğine birgi
Bugüne kadar Kazım Aşkın tarafından korunan yağhane hala ayakta duruyor. Yaklaşık 55 yıldır atıl vaziyette duran tarihi yağhane kapılarını Söke Kent Müzesi için açtı. Söke Belediyesi Fatma Suat Orhon Müze ve Sanat Evi Sorumlusu Cevdet Üzüm’ün yaptığı kent belleği ve arşivi çalışmaları kapsamında fotoğraf ve görüntülenen tarihi yağhane, hikayesiyle gelecek nesillere taşınacak.
