İzmir’de, tek taraflı trafik kazasına karışan ve ağır hasarın oluştuğu aracı kasko poliçesinin yaptırıldığı sigorta şirketince perte ayrılan araçla ilgili Danıştay, vergi borcu çıkarılamaz kararı verdi.
Sigorta yetkililerinin yönlendirmesiyle perte ayrılan araç sigorta temsilciliğine teslim edildi. Yıllar sonra, perte ayrılan araca çıkarılan vergi borcuyla sarsılan sürücü, soluğu mahkemede aldı. Mahkeme, vergi borcunun silinmesi talebini reddetti. Devreye giren Danıştay, sürücünün tasarruf hakkı sigorta şirketine ait olan araç nedeniyle vergi ve benzeri mali yükümlülüklerle muhatap olmasının hukuk devletinde vatandaşın korunmaması sonucunu doğuracağına hükmetti. Yüksek mahkeme, yerel mahkeme kararının hukuka ve hakkaniyete uyarlık bulunmadığı kanaatine vardı. Emsal nitelikteki kararla, pert olup sigorta şirketine teslim edilen araca kaza tarihinden sonra çıkarılan vergi borçları araç sahibini bağlamayacak.
Davaya konu kaza, İzmir’de 23 Nisan 2006’da meydana geldi. Kaza sonrası ağır hasarın oluştuğu araç eksperin raporu ve yapılan inceleme sonrası perte ayrıldı. Aracın kasko poliçesinin yapıldığı sigorta şirketinin yönlendirmesiyle sürücü pert olan aracı, 22 Mayıs 2006’da sigorta temsilciliğine teslim etti. Aracın sigorta bedelini almak isteyen sürücü, Ödemiş 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde sigorta şirketi aleyhine dava açtı. 3 Aralık 2008’de kararını açıklayan mahkeme, aracın pert hale gelecek şekilde kaza yaptığını, araç hurdasının 22 Mayıs 2006 tarihinde sigorta şirketinin isteği ve kontrolü altında teslim alındığını, dolayısıyla davacıda olmadığından davacının gerçek zararı olan 26 bin 500 liralık bedelinin davalı sigorta şirketinden alınarak davacıya verilmesine hükmetti.
Araç bedelini almanın mutluluğunu yaşayan sürücü, perte ayrılan araca çıkartılan vergi borcuyla sarsıldı. Hemen İzmir 1. İdare Mahkemesi’ne müracaat eden sürücü, aracın kaza tarihi itibarıyla kasko sigortacısı olan sigorta şirketi adına tescil edilmesi ve aracın trafik tescil kaydının silinmesini talep etti. Mahkeme, her iki talebi de 2010 yılında reddetti. Hukuk mücadelesini bırakmayan sürücü, kararı temyiz etti. Dava dosyasını yeniden inceleyen Danıştay 15. Dairesi, pert olup sigorta şirketine teslim edilen araçların vergi borçlarına ilişkin örnek bir karara imza attı. Aracın kaza tarihi itibarıyla kasko sigortacısı olan şirket adına tescil edilmesi istemi yönünden verilen davanın incelenmeksizin reddine ilişkin kısmını onayan Daire, bir süre önce açıkladığı kararla, İzmir 2. İdare Mahkemesi’nin vergi borcunun silinmesi talebinin reddi yönünden verilen kararın bozulmasına hükmetti.
"Vatandaşın hakkı korunmalı"
Vatandaşın haksız işlemler karşısında korunması gerektiğine hükmeden Danıştay 15. Dairesi’nin karar metninde şu ifadelere yer verildi: "Aracın kaza sonucunda ağır hasara uğradığı ve araç hurdasının sigorta şirketinin isteği ve kontrolü altında şirkete teslim edildiği, aracın sigorta bedelinin de Mahkeme kararı sonucunda tahsil edildiği hususları ortadadır. Davacının 2006 yılından bu yana zilyetliğinde bulunmayan ve tasarruf hakkı sigorta şirketine ait olan araç nedeniyle vergi ve benzeri mali yükümlülüklerle muhatap olmasının hukuk devletinde vatandaşın korunmaması sonucunu doğuracağından; aracın davacı adına kayıtlı görünen trafik tescil kaydının silinmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka ve hakkaniyete uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu durumda dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken, davayı reddeden İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Temyiz isteminin kısmen kabulü ile aracın trafik tescil kaydının silinmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 13.05.2010 tarih ve 196552 sayılı işlem yönünden verilen davanın reddine ilişkin kısmının bozulmasına oy birliği ile karar verilmiştir."
