2019’un son haftalarında ortaya çıkarak kısa sürede bütün dünyayı etkisi altına alan bir pandemiye dönüşen COVID-19 salgının en sert etkilediği sektörler turizm ve havacılık oldu. COVID-19’un yayılmasını önlemek için ülkelerin kapanması, birbirini besleyerek büyüyen bu iki sektörün son iki yılı büyük bir daralmayla geçirmesine neden oldu.
Girne Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Altınay, COVID-19 pandemisinin turizm sektörü üzerindeki etkilerini değerlendirerek, 2022’nin sektör için normalleşme yılı olacağını söyledi.
Salgın hastalıklar en çok turizmi etkiliyor
Tarih boyunca, çiçek, kolera, sars ve mers gibi çeşitli salgın hastalıkların seyahatler aracılığı ile dünyanın çeşitli yerlerine yayıldığını hatırlatan Prof. Dr. Mehmet Altınay, “COVID-19 sürecinden hemen önce ortaya çıkan SARS salgınının Asya’da özellikle Uzak Doğu ülkelerinde ölümlere neden olması, turizm faaliyetlerini yüzde 20 düşürdü. Bu nedenle Çin Vietnam, Honkong ve Singapur’da yaklaşık 17 bin insanın işsiz kaldığı tahmin ediliyor. COVID-19 salgını ise sadece belirli bir bölgede değil bütün dünyada turizmi olumsuz etkiledi” ifadesini kullandı. Sınırların kapatılmasının son iki yılda uluslararası turizmi durma noktasına getirdiğine değinen Mehmet Altınay, “Ülkeler kendi içinde seyahat, konaklama ve eğlence sektörlerine yasak ve kısıtlamalar getirerek sosyal faaliyetleri en aza indirdi. Sokağa çıkma yasakları da eklendiğinde uluslararası turizmin yanı sıra iç turizm de aynı oranda olumsuz etkilendi” dedi.
Turizm sektörünün iki yıllık kaybı 4,5 trilyon doları buluyor
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün verilerine göre 2020’de dünya genelinde taşınan yolcu sayısı bir önceki yıla göre yüzde 60 oranında azaldı. 2021’de ise bu düşüş devam etti ve 2019’a göre yüzde 75 oranında daha az yolcu taşındı. Rakamlar dünya genelinde seyahat eden kişi sayısının 2003 seviyesine gerilediğini gösteriyor.
Birleşmiş Milletlere bağlı Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) ile Dünya Ticaret Örgütü’nün (UNWTO) yayımladığı bir diğer rapor ise turizm sektörünün COVID-19 nedeniyle 2020 ve 2021 yıllarındaki toplam kaybının 4,5 trilyon dolar olduğu tahmin ediyor. Türkiye’de ise yan sektörlerdeki etkilerle birlikte COVID-19’un gayri safi milli hasılada yaklaşık 100 milyar dolarlık bir gerilemeye neden olduğu tahmini yapılıyor. KKTC İstatistik Kurumu’nun verileri ise KKTC’de 2020 yılında turizm sektörünün yüzde 35 oranında küçüldüğünü ortaya koyuyor.
Yolcu sayıları yeniden yükseliş trendinde
2022’de pandeminin ilk iki yılına göre salgın açısından daha yumuşak bir seyir oluştuğunu söyleyen Altınay, yılın ilk çeyreğinde ortaya çıkan yolcu sayılarının yeniden artış trendine girdiğini vurguladı. KKTC’ye Ocak ayında gelen yabancı yolcu sayısının, 2021’in Ocak ayına göre yüzde 926,6 artarak 54 bin 358’e yükseldiğini hatırlatan Altınay, “Oransal olarak KKTC kadar yüksek olmasa da bütün dünyada uluslararası yolcu sayıları ciddi bir şekilde yükselişe geçti. Bu yükseliş trendinin devam etmesi turizm ve havacılık sektörlerinin 2022’de yaralarını sararak normalleşeceğini gösteriyor” dedi.
KKTC’nin turizmdeki güçlü yönleri uluslararası arenada daha iyi tanıtılmalı
“Alınan tedbirlerle, COVID-19 süreci, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’de toplum sağlığı ve düzeninde en az zarar ile atlatılmış olmasına rağmen, ülke turizmi bu süreçten önemli bir yara aldı” diyen Altınay, KKTC’nin turizm potansiyelinin tanıtımına yönelik uluslararası pazarlama faaliyetlerinde halen yetersiz kalındığı tespitini yaptı. Altınay, “Kıbrıs’ın Akdeniz’de kum, güneş gibi çekici faktörlerin doğal güzellikleri sunması; eski çağlardan beri çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapması, tarihi ve kültürel büyük bir mirasa sahip olması, adanın yıllardır eğitim maksatlı çeşitli ülkelerden gelen gençlere ve ailelerine üniversitelerimiz aracılığıyla da hizmet vermesi, sağlık alanında özel ve devlet sektörünün dünya standartlarında hizmet sunması var olan güçlü yanlarımızdır” ifadesini kullandı.
Girne Üniversitesi, sektörün ihtiyaç duyduğu nitelikli bireyleri yetiştiriyor
KKTC’nin en önemli turizm destinasyonlarından Girne’de kurulu olan Girne Üniversitesi’nin turizm fakültesine bağlı bölüm ve meslek yüksekokulları ile sektöre hizmet sağlayacak nitelikli işgücü sayısını artırmak için uluslararası standartlara uygun eğitim verdiğini söyleyen Altınay, “Girne Üniversitesi olarak sadece KKTC’de değil, uluslararası öğrencilerimizle dünyanın pek çok yerinde turizm sektörüne yön verecek profesyoneller yetiştiriyoruz” dedi.
