Anadolu’da 15. yüzyıldan beri yapılan Yazmacılığın merkezi olan kadim şehir Tokat’ta kültürel miras sürdürülüyor. Ihlamur ağacından yapılan baskılara işlenen motifler, farklı renk ve desenlerde pamuklu bezlere basılıyor. Baskı yapılan bezler su dolu havuzlarda geleneksel yöntemlerle ayakla çiğneniyor. Daha sonra korkuluklara asılan yazmalar kurutulmaya bırakılıyor. Birinden farklı desenlerde üretilen yazmalar yurt içi ve yurt dışı pazarda alıcı buluyor. Pandemi dolayısı ile bir süredir işlerinde durgunluk yaşayan esnaflar eski günlerini arıyor.
Yazmacılık teknolojiye yenik düştü
Tokat Yazmacılar sitesi esnaflarından Ahmet Duran Yaşın (46) dede mesleğini gelecek kuşaklara aktarmaya çalışıyor. Osmanlıların Anadolu’ya yerleşmesi ile beraber Yazmacılığın Tokat’a mal olmuş olduğunu belirten Yaşın, 600 yıldır bu sanatın devam ettiğini söyledi. Yazmacılığın teknolojiye yenik düştüğünü belirten Yaşın, “Teknolojinin gelişmesi ile birlikte farklı alternatif ürünlerle Yazmacılık azaldı. Ama bizimde buna çaremiz, çözümümüz mesleğimiz Yazmacılık olmasına rağmen günümüzdeki ürünlere yöneldik. Elbise, şal, fular gibi birçok kıyafetler üzerinde aynı tekniği çalışarak mesleğimizi devam ettirmeye çalışıyoruz" dedi.
Çırak bulamıyorlar
Mesleklerini öğretecek, gelecek kuşaklara aktaracak çırak bulamadıklarını belirten Yaşın, "En küçük çoğum, kızım mesleğime hevesli. Okulda olsa boş zamanlarında ona işin inceliklerini, özelliklerini öğretiyorum. İşin çıkarak boyutuna gelince yeni eğitim sisteminde çırak yetiştirmek mümkün değil. Çocuk 6 yaşında okula başlıyor, 12 yıl okula gidiyor. 18 yaşındaki bir gence hiçbir şey öğretemezsin. İşçi lazım ama eleman bulamıyoruz. Çalışmak isteyenler ‘ne kadar ücret verirsin? diye soruyor. Yani ben bu işi öğreneyim, bir şeyler yapayım diyen yok. Bu iş çok gelir getiren bir meslek olmadığı için o insanların isteğini telafi etmek mümkün değil. Sektör halindeki meslekte şuanda bir elin parmağını geçmeyecek kadar usta kaldı" diye konuştu.
Yangından sonra pandemi sürecinin etkilerini atlatmaya çalışıyorlar
Yazmacılar sitesinde yaklaşık 10 ay önce meydana gelen yangının etkilerini atlatamaya çalışırken pandemi nedeni ile zor günler geçirdiklerini ifade eden Yaşın, "Ocak ayında yaşadığımız yangın neticesinde bir darbe yaşadık. Peşinde korona virüs olayı olumsuz etkiledi. Kış boyu üretimlerimiz devam ediyor. Ürettiğimiz ürünlerin bir çoğu stoklarımızda duruyor. Pandemi süreci nedeni ile kimse dışarı çıkamadı, ürünleri kullanamadı. O nedenle sıkıntılarımız var" ifadelerini kullandı.
Nurhan İçmez
