Bölgede bulunan yaklaşık 5 binin üzerindeki manda sürüsü sabah erken saatlerde meraya salınırken, mandaların akşam eve dönüş saatlerinde renkli görüntüler oluştu. Balıklı kırsal mahallesinde mera ile mahalle arasında bulunan dereden geçerek ahırlarına dönen manda sürüsü Afrika’daki öküz başlı antilopların büyük göçünü hatırlattı. Mahalle sakinleri sahip oldukları mandaların eve dönüşlerini dere kenarında bekleyip, ahırlarının yolunu bilen mandalara eşlik ediyor. Mahalle sakinleri mandaların dereden geçişlerini izleyerek vakit geçiriyor.
Balıkesir’in Balıklı ve Yakupköy kırsal mahallelerinin günümüzde de en büyük gelirlerinden birisini oluşturan manda yetiştiriciliği 2010 yılından bu yana verilen desteklerle altın çağını yaşıyor. 2010’lu yıllarda bölgede bin 500 civarında bulunan manda sayısı günümüzde 5 binli rakamların üzerine çıktığı görülüyor. Sadece Balıklı kırsal mahallesinde bin 500’ün üzerinde manda varlığının bulunduğunu söyleyen yetiştiriciler, mandadan elde ettikleri süt, kaymak ve yoğurdun ülke genelinde büyük rağbet gördüğünü ifade ediyorlar. Bölgedeki mandacılık ile birlikte manda sütü, manda kaymağı ve manda yoğurdu üretiminin de her geçen gün arttığına dikkat çeken üreticiler mandacılığın kuşaktan kuşağa aktarılmasını sağlamak istediklerini belirtiyor.
Ali Çırpıcı: “Dört kuşaktan manda yetiştiriyoruz”
Yakupköy kırsal mahallesinde dördüncü kuşak manda üreticisi Ali Çırpıcı, “Yakupköy’de manda üreticiliği yapıyorum. Ben dördüncü kuşağım. Dedem, babam ve benden sonra oğlum da manda üreticiliği yapıyor. Köyümüzde 750 adet manda var. Mandalar sabah saat 08.00’de sığıra çıkar, akşamüzeri 17.30 gibi ahırlarına geri dönerler. Köyümüzde manda sütünden kaymak ağırlıklı çalışmaktayız. Son iki yıldır manda sütünü yoğurt olarak da değerlendirmekteyiz. Manda sütünün fiyatı şu anda litresi 10 lira civarında, kaymak ise 90 ila 110 lira arasında alıcı buluyor. Köyümüzün geçimi daha çok manda üretimiyle gerçekleşmektedir. Köyümüz genelinde 52 hanede manda yetiştiriciliği yapılmaktadır. Daha önce tarlalarımıza domates, biber, pancar gibi ürünler ekerken şimdi buğday, silajlık mısır ekmeye başladık. Pandemi döneminde herkes evlerine kapanmışken biz manda üreticileri olarak yaylıma çıkıyoruz. Çünkü hayvanlarımızı doyurmak zorundayız. Hükümet de bu konuda çiftçileri muaf tuttuğu için kısıtlama döneminde bile üretime devam ediyoruz” diye konuştu.
Halit Börekçi: “Desteklemeler manda üretimini artırdı”
Kırsal Balıklı Mahallesi’nde mandacılıkla uğraşan Halit Börekçi ise, “Köyümüzde mandacılıkla uğraşıyoruz. Dededen, atadan bize kalan manda üretimini devam ettirmeye çalışıyoruz. Köyümüz mandacılık üretiminde ağırlıklı, bin 500-2 bin civarında mandamız var. Bunların bin 100 tanesi çayıra çıkıyor, geri kalanları ahırlarda kalıyor. Manda yetiştiriciliğinden elde ettiğimiz sütle kaymak ve yoğurt yapıyoruz. Devletimiz manda üretimine iyi destek veriyor Allah razı olsun. 2011 yılında köyümüzde bir birlik kurmuştuk. O zaman 300-350 tane mandamız vardı. Şu anda çok şükür 2 bine yakın mandamız bulunuyor. Bunun tabi en büyük sebebi desteğin iyi olması. Köyümüzde kaymak, yoğurt yapıp Balıkesir’e, çevre ilçe ve illere satıp kazanç sağlıyoruz, oradan bir dilim ekmek yiyoruz. Mandacılık yapmaktan çok memnunuz. Pandemi döneminde izin belgesi olduktan sonra her tarafa süt daha çok gitmeye başladı, istek arttı. Bence pandemi dönemi mandacılıkla uğraşan bizler için daha yararlı oldu. Şu anda manda sütü fiyatı toptan olarak 7 lira, perakende olarak da 10-12 lira arasında satılıyor. Manda sütü şimdilerde dondurmada kullanılmaya başlandı. Manda sütünün yararları da çok. İnsanlarda oluşan şişliği indiriyor. Uzmanlar manda sütünün büyük yararı olduğunu söylüyorlar. Kanseri bile önleyen bir madde olduğunu söylüyorlar. Pandemide daha çok meydana çıktı manda sütüne oldukça büyük talep var” ifadelerini kullandı.
Hakan Küçükakman - Ömer Kantarlıoğlu
