Arnavutluk’un başkenti Tiran, Arnavutluk’un Albgaz şirketi ile Bulgaristan’ın en büyük özel gaz şirketi Overgas arasındaki anlaşmaya ev sahipliği yaptı. Arnavutluk ve Balkan bölgesinde gaz kaynaklarının çoğaltılması amacıyla yapılan anlaşmanın imza törenine ABD’nin eski Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ve Arnavutluk Enerji Bakanı Belinda Balluku’nun yanı sıra Albgaz Yöneticisi Arber Avrami ile Linden Energy, Overgas Yöneticisi Svetoslav Ivanov katıldı.
Arnavutluk Enerji Bakanı Balluku, törende gerçekleştirdiği konuşmasında anlaşmayı, Arnavutluk’un gazlaştırılma konusunda stratejik projeler açısından önemli bir adım olarak gördüğünü dile getirerek, Arnavutluk’un Vlora limanındaki LNG projesinin ülke için önemli bir proje halindeyken artık bölgesel öneme sahip olduğuna dikkat çekti. Arnavutluk Enerji Bakanı Balluku “Ülkemiz için başlattığımız projeler son zamanlarda ABD’li partner şirketlerimiz olan Exxon Mobile ve Excelerate Power gibi şirketler ile yaptığımız görüşmeler hem de komşu ülkelerin (Kuzey Makedonya ve Kosova’nın) bu projelere ilgisi bakımından sadece ülkemiz için değil bölgesel öneme sahip olacak. Projelerimize Linden Group gibi ABD’de gaz ve petrol konusunda önemli olan şirketlerin projelerimize anlaşmalar ile katılmasıyla bugün kendimizi bu konuda daha onurlu ve daha güvenli hissediyoruz. Birkaç hafta önce Houston’da yaptığımız görüşme ile bir ön çalışma başlattık ve bugün Albgaz bu görüşmeleri bir adım daha öteye götürmek için bu anlaşmayı imzalıyor. Eski ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun da burada olması bu iş birliğinin güvenilir ve gerçek bir iş birliğine dönüştürüleceğinin en somut göstergesidir. Bu projeyi başlattığımız zaman gerçeğini söylemek gerekirse biraz kötümserdik çünkü Arnavutluk gibi küçük bir pazar Exxon Mobile, Excelerate Power, Linden Energy veya Overgas gibi şirketleri çekebileceğini düşünmüyorduk. Ancak durum değişti, çünkü bugünkü siyasi gelişmeler Arnavutluk’u önemli bir yere getirmiş bulunuyor” ifadelerini kullandı.
Eski ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, Arnavutluk’ta bulunan Tiran Üniversitesi fahri doktora unvanına layık görüldü.
Anlaşma ile bölge ülkelere de gaz sağlanacak
Albgaz ile Overgas tarafından imzalanan anlaşma ile Arnavutluk’un ve bölge ülkelerinin gaz kaynaklarının çoğaltılmasına yönelik ortak çalışmalar yürütülmesini öngörüyor. Arnavutluk’un doğalgaz şebekelerinin kurulması amaçlanan anlaşma ile Kuzey Makedonya ile Kosova gibi ülkelerde gaz tedarikinin güvenli hale gelmesi getirilmesi yönünde çalışmalar yapılacak ve bu ülkelerin Rus gazına olan bağlılıklarının azaltılması için gerekli ortak çalışmalar yürütülecek.
Anlaşmanın hayata geçmesiyle Arnavutluk’un güneyinde bulunan Vlora kentindeki LNG Vlora gaz limanı ve depolama alanın inşası, hem ABD’nin hem de Kuzey Makedonya ve Kosova’nın dikkatini çeken bir proje haline gelecek.
Albgaz tarafından yapılan yazılı bir açıklamada ise, “Anlaşma ile LNG Vlora artık daha güvenli bir proje olacak. Gösterilen üst düzey ilgi Arnavutluk devleti tarafından son dönemde enerji konusunda yapılan yatırımları ve alınan önemli kararların bir göstergesi” ifadelerini kullanıldı.
Rama- Pompeo görüşmesi
İmza töreninin ardından Pompeo ile görüşen Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, sosyal medyada yayınladığı bir mesajında, görüşmede ABD-Arnavutluk ilişkileri, savaşın etkileri ve ekonomik sorunların yanı sıra ABD’nin Arnavutluk’taki yatırımlarının da ele kalındığını söyledi.
Görüşmenin ardından Başbakan Rama ve Pompeo iki ülkenin ilişkilerinin 100. Yılı vesilesi ile Arnavutluk Meclisi tarafından hazırlanan “Together-Krah per Krah” (Birlikte-El ele) adlı konferansa katıldı.
Arnavutluk Meclis Başkanı Lindita Nikolla burada yaptığı açılış konuşmasında ABD’nin kendilerine demokrasi, hürriyet, ekonomik gelişme ve geleceğe yatırım yapan ülkeler için ayna olduğuna dikkat çekti. Pompeo ise konferansta gerçekleştirdiği konuşmada Arnavutluk-ABD ilişkilerinin iyi olduğuna dikkat çekerek bu şekilde devam ettiği sürece iki ülke ilişkilerinin 100 yıl daha sorunsuz devam edebileceğini söyledi.
1922 yılından itibaren ABD-Arnavutluk ilişkilerinin mükemmel olduğuna, çeşitli milletlerle ve farklı zamanlarda inşa edilen bu mükemmel ilişkilerin özellikle son 30 yılda çok daha farklı olduğuna da dikkat çeken Pompeo, Rusya ile Ukrayna savaşına da değindi. Eski Bakan Pompeo savaştan sonra Ukrayna’nın yeniden inşası için ABD olarak yardım edeceklerini de söyledi.
“Bu imza sadece Arnavutluk için değil Balkanlar için önemli bir adım”
Konferansın ardından anlaşmayı imzalayan enerji şirketlerinin yöneticileri kamera karşısına geçti. Linden Energy Başkanı Stephen Payne, Albgaz ile Overgas arasında anlaşma imzalandığını ifade ederek, “Liden Enerji olarak Overgas’ın Balkanlardaki ortağıyız. Bu imzanın önemli olduğunu düşünüyoruz. Çünkü bu imza sadece Arnavutluk için değil Balkanlar için önemli bir adım. Arnavutluk’un, Balkanlar için bir transit olmasına neden olacak. Putin’in saldırgan tavırlarından görüyoruz ki, bölgede alternatif enerji kaynaklarına ihtiyacımız var ve bunu ABD ile gerçekleştiriyoruz. Görüyorsunuz burada hem Liden Enerji hem de Overgas da yönetim kurulu üyemiz var hem de bizim şirketimizin danışmanı Pompeo da aramızda. Bu, bizim için önemli. Burada olduğunuz için teşekkür ederim” ifadelerini kullandı.
Overgas-Linden Enerji Yönetim Kurulu Üyesi Matthew Bryza ise, ABD-Arnavutluk ilişkilerinin 100. yılı nedeniyle burada olmak çok güzel bir duygu. Son 23 yılda Avrupa ülkelerinin gaz kaynaklarının çeşitlenmesi için çaba içerisinde olduk ve ben buradaki gerçeği yaşadım. Arnavutluk bu doğrultuda attığı adımı da önemli ve bunu yaşıyoruz. Arnavutluk, Balkan ülkeleri için de önemli bir rol oynuyor. Overgas ile ortaklığımız sayesinde biz Balkan ülkelerin tamamında halkların yararına çalışma yapabileceğimize inanıyoruz” açıklamasını yaptı.
Malik Hasa
