Endonezya menşeli "Ayam Cemani" cinsi horoz ve tavuklar, renkleriyle ilgi çekmeye ve gün geçtikçe yaygınlaşmaya devam ediyor. İç organları bile kömür karası tavuklar, "beyaz et" sözünü ortadan kaldırıyor. Eti, tüyü, ibibiği, ağız içi, ayakları ve tüyleri kömür karası olan bu hayvanların fiyatı dudak uçuklatıyor. Türkiye'de sayıları az olan "Ayam Cemani" cinsi tavuk ve horozun piyasadaki değeri 2 bin ile 2 bin 500 dolar arasında değişiyor. Kümesteki diğer hayvanların yanında ‘Ayam Cemani’ ırkında bir de beyaz tüylü horoz yetiştiriliyor. Dışı beyaz içi siyah olan bu horoz ise nadir bulunuyor. Kırıkkale'nin Hacılar Beldesi'nde yaşayan Kadir Yöndemli, oğlu Selahattin ile birlikte hobi olarak 11 çeşit ırktan oluşan 170 tane tavuk yetiştiriyor.
“Tavuk eti beyazdır” düşüncesini tamamen ortadan kaldıran “Ayam Cemani” cinsi tavukların Endonezya menşeli olduğunu belirten Selahattin Yöndemli (33), İHA muhabirine yaptığı açıklamada, tavuk ve horozun takım olarak fiyatının 2 bin ile 2 bin 500 arasında olduğunu söyledi.
"2 bin ile 2 bin 500 dolar civarında"
Yöndemli, “Türkiye’de çeşitli yerlerde var. Alışık olmayan ‘tavuk eti beyazdır’ düşüncesini tamamen ortadan kaldıran bir hayvanla tanışacağız. İsmi ‘Ayam Cemani’ aslı Sumatra adalarından Endonezya’dan gelir. Kendi bulunduğu ortaya çıkan kasaba var Camani kasabası. Ondan alıyor adını. Türkiye’ye bildiğim kadarıyla 2001 yılında geldi. O zaman pek popüler değildi. Çünkü fiyatı da biraz yüksekti. Bir tavuğun horozun fiyatı bir takım olarak neredeyse 2 bin ile 2 bin 500 dolar civarında. Şuanda bu fiyat orijinal ırklarda devam ediyor” dedi.
"Yumurtası lezzetlidir"
“Ayam Cemani” ırkının özelliklerinden bahseden Yöndemli, “Etinin, kanının, ibiğinin, ağzının içi yani her şeyi siyah. Sadece yumurtası krem rengidir. Köy tavuklarına göre daha lezzetlidir. Çin’de, Japonya’da ve Endonezya’da bunların etlerinden kemiklerinden bildiğim kadarıyla ilaçlar yapılıyor. Biz bu hayvanların üretimine 2017 yılında bu horoz ile başlamıştık. Bu horozu bir arkadaşımızdan yumurta olarak getirmiştik. Sağ olsun o gönderdi. Sonra dedik beyazı var elimizde siyah cinsi de olsun diye. Bizde bunları yumurta olarak almıştık” diye konuştu.
"‘Ayam Cemani’ ırkında bir de beyazımız var"
Türkiye’de “Ayam Cemani” ırkı tavuk ve horoz yetiştiriciliği yapan kişinin çok az sayıda olduğunu anlatan Yöndemli, sözlerini şu şekilde tamamladı:
“Bunların en büyük özellikleri; gözlerinin içi kahverengi, ibikleri, ağzının içi, derisi, ayakları, tırnakları her şeyi sim siyah, kanı tüy rengi orijinalini bozmadan sadece bu ırkı besliyoruz. Diğer ırklarda çok çalışmamız oldu. Özellikle ‘Lakedenzi jegu’ denen bir ırk var. Hem ‘Ayam Cemani’ gibi siyah renklidir. Hem de mavi yumurtlar. Biz de o yumurta ırkını da bu şekilde ürettik. Ama biz dedik buna biraz daha estetik katalım. ‘Tepeli’ olsun dedik. Bizim Türk halkının çok sevdiği tepeli tavuklar. Bunun da aynı şekilde yumurtası mavi ama kanı, derisi, eti her şeyi simsiyah. ‘Ayam Cemani’ ırkında bir de beyazımız var. Beyaz ırkı bildiğim kadarıyla Türkiye’de orijinali bozulmamış 3 kişi de var. O 3 kişinin içerisinde de galiba biziz. Bu bahçede besleniyor. Bunun da eti simsiyahtır. Ağız içi siyaha yakın gri renktedir. Ayakları yeni gridir. Eti tamamen siyah renktedir. Bunların yanı sıra çok daha enteresan olacak ürettiğimiz bir ırk var şuan dünyada kimsede olmayan”
"İleriye dönük ticaretini de yapabiliriz"
11 ırktan oluşan 170’e yakın tavuğunun olduğunu belirten Kadir Yöndemli (66), “170’e yakın tavuğum var. Şuanda da çıkacak civcivlerim var. Şimdi şuanda hobi amaçlı yapıyoruz. İleriye dönük ticari amaçlı da yapabiliriz. Emek veriyoruz” ifadesini kullandı.
Hasan Ay - Kadir Arslan
