Ürün güvenliği kapsamında denetim faaliyetlerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Pekcan, piyasaya arz edilen ürünlerin insan sağlığına, can ve mal güvenliğine, hayvan ve bitki yaşam ve sağlığına, çevre ve tüketiciye tehdit içermemesine ve güvenlik gerekliliklerini taşımasına yönelik yapılan denetimlerin hız kesmeden devam ettiğini belirtti.
Ürün güvenliği denetimlerinin hem ithalat aşamasında, hem de piyasaya arz sonrası iç piyasada yerli ve ithal ürün ayırt etmeksizin yürütüldüğünü vurgulayan Pekcan, Mart ayında yayımlanan "Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile de vatandaşı güvensiz ürüne karşı etkin şekilde koruyacak çok önemli bir düzenlemeyi hayata geçirdiklerini söyledi.
Söz konusu kanunla güvensiz ürünün esas sorumlusuna ulaşmak amacıyla 'izlenebilirlik mekanizması' getirdiklerini anlatan Pekcan, bundan böyle ürünün tedarik zincirinin her aşamasında, üreticiden tüketiciye kadar geçen süreçte kayıt tutulacağını, böylelikle güvensiz ürünün esas sorumlusuna çok daha hızlı bir şekilde ulaşılacağını kaydetti.
Dış ticarette ürün güvenliği denetimleri ile iç piyasaya yönelik piyasa gözetimi ve denetiminin Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda 9 kamu kuruluşu tarafından yürütüldüğünü vurgulayan Pekcan, iç piyasadaki ürünlerin denetlendiği PGD faaliyetleri kapsamında bu yılın Ocak - Mart döneminde 35 bin 370 parti ürünün denetlendiğini, bunların 2 bin 798’inin uygunsuz, 525’inin güvensiz bulunduğunu belirtti.
Pekcan, bu kapsamda uygunsuz ve güvensiz olduğu tespit edilen ürünlere yönelik toplam 43,6 milyon lira idari para cezası uygulandığını bildirdi.
Gerek üreticilerin kalitesiz ve güvensiz ithal ürünlerin haksız rekabetine maruz kalmaması, gerekse vatandaşın can ve mal güvenliğinin korunmasını teminen, ürünleri risk esasına dayalı olarak ithalat aşamasında da denetime tabi tuttuklarına işaret eden Pekcan, bu yılın ilk çeyreğinde 1 milyar 300 bin ithal ürünün denetlendiğini, bu denetimler sonucu uygunsuz bulunan yaklaşık 6 milyon ürünün ülkeye girişine izin verilmediğini söyledi.
Bakan Pekcan, denetlenen yerli ve ithal ürünlerde güvensizlik tespit edilen ürün gruplarının başında oyuncakların, tıbbi cihazlarının, gıda maddelerinin ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerin, elektrikli ekipmanların, kozmetiklerin, yapı malzemelerinin, tüketici ürünleri ve telsiz, telekomünikasyon terminal ekipmanlarının yer aldığına dikkati çekti.
Denetimden sorumlu bakanlıklar ve kurumlar arasındaki işbirliği
Yapılan denetimler, başta insan sağlığı ile can ve mal güvenliğinin sağlanması olmak üzere, güvenli ürün kullanması dolayısıyla toplumun refah düzeyinin yükseltilmesi, Türk ihraç ürünlerinin dış pazarlara teknik engellerle karşılaşmaksızın girmesi, basiretli işletmelerin güvenli olmayan ürünlerin yol açtığı haksız rekabetten korunması gibi çok önemli amaçlara hizmet ediyor.
Etkin bir PGD için temel hedef ve stratejilerle alınacak tedbirleri belirlemek ve üst düzeyde kararlar almak amacıyla toplanan Piyasa Gözetimi, Denetimi ve Ürün Güvenliği Değerlendirme Kurulu aracılığıyla PGD faaliyetini yerine getiren icracı kurumlar arasında işbirliği ve eş güdüm sağlanıyor. Güçlü bir işbirliği ve koordinasyon mekanizmasının önem kazandığı denetim sisteminde Ticaret Bakanlığı koordinatör kuruluş olarak görev üstleniyor. PGD faaliyeti Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü koordinasyonunda 9 kamu kuruluşu tarafından kendi görev alanına giren ürünler itibarıyla yapılıyor. Bu kapsamda örneğin, televizyon, saç kurutma makinesi gibi elektronik aletler Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın, çalışma hayatında kullanılan koruyucu maske gibi koruyucu ekipmanlar Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın, tıbbi cihazlar, kozmetik ürünler Sağlık Bakanlığı’nın, gıda ürünleri Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, cep telefonları Bilgi, İletişim ve Teknoloji Kurumu’nun sorumluluk alanında yer alıyor. Oyuncak, hazır giyim, tekstil ve ayakkabı gibi tüketici ürünlerinin denetimi ise Ticaret Bakanlığınca yapılıyor. Ticaret Bakanlığı tarafından her ay, üç ayda bir ve her yıl yayımlanan PGD raporları ile PGD faaliyetlerinin Türkiye’de geldiği aşama değerlendiriliyor, sorunlu alanlar ve bu sorunların çözümüne yönelik öneriler ortaya konuluyor. Bu öneriler, PGD faaliyetlerinin daha etkin, verimli ve işlevsel bir yapıya kavuşturulması için bugüne kadar hazırlanan Ulusal PGD Stratejileri kapsamında da ele alınarak, bu alanda önemli çalışmalar yürütülüyor.
Emin Kuvat
