Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, bakanlığın konferans salonunda “2019 Yılı Dış Ticaret Değerlendirme Toplantısı” gerçekleştirdi. 2019 yılına ilişkin küresel verilerle ilgili detayları ve Türkiye ekonomisindeki dış ticaret verilerini paylaşan Pekcan, geçen yıl yapılan çalışmalar ve 2020 hedefleri hakkında da bilgi verdi. Pekcan, Türkiye’nin 2019 yılı ihracatının yüzde 2,04 oranında büyüme göstererek 180 milyar 468 milyon dolara yükseldiğini açıkladı. Dünyadaki karışıklıklar sebebiyle uluslararası ticaret alanında olumsuz bir havanın hakim olduğuna değinen Pekcan, Türkiye’nin bu şartlar altında dahi büyüme gösterdiğini belirtti. Bakan Pekcan, “Türkiye ekonomisi, zorlu küresel şartlara rağmen 2018 senesinde yaşanan kur atağına rağmen bir dengelenme sürecine, arkasından da büyüme patikasına girmiş bulunmaktadır. Bu olumlu gelişmelerde dış ticaretimizin pozitif katkı sağladığını görüyoruz. 2019 yılında küresel ticaret savaşlarıyla birlikte Brexit sürecindeki belirsizlikler, bölgemizdeki gerginlikler, sıcak çatışmalar, Suriye, Irak, Libya, Venezuela’ya uygulanan ambargolar, Fransa, Hong Kong ve Latin Amerika’daki iç karışıklıklar mutlaka küresel talebin azalmasında, küresel ticaretin azalmasında etkili olmuştur. Küresel ekonomide ithalatı kısıtlayıcı önlemler 2016-2017’de 79 milyar dolarlık ticaret hacmini kapsarken, 2018-2019 döneminde bu rakam 747 milyar dolar olmuştur. 10 kat artmış bulunmaktadır. IMF ilk defa 2019 yılında risk belirsizlik endeksi yayınlamaya başlamıştır. Buna göre 2018 yılının birinci çeyreğinde 5.1 olan belirsizlik, 2019’un üçüncü çeyreğinde 99.67 olmuştur. Başta ticaret savaşları olmak üzere 2019 yılında öne çıkan risk ve belirsizlik faktörleri küresel çapta yatırım, üretimde de aşağı yönlü bir baskı oluşturmuştur. ABD, Çin, Almanya gibi küresel ticaretin lokomotifi olan ülke ve bölgelerin üretim performansları ciddi şekilde aşağı şekilde revize olmuştur. 2019 yılında ABD’ye nazaran Avrupa Birliği’nin ekonomisi daha zayıf kaldı. ABD’de faiz oranları daha fazla gerçekleştiği için ABD doları, euro karşısında daha fazla güçlenmiştir. Euronun dolar karşısında değer kaybetmesi de bizim ihracatımızı olumsuz yönde etkilemeye devam etti. 2020’de küresel ticaret artışında gelişmekte olan ülkelerin gelişmiş ülkelere göre daha hızlı artış göstermesini beklemekteyiz. 2019 yılında küresel ekonomide yaşadığımız tüm olumsuzluklara rağmen ülke olarak dış ticarette oldukça güçlü ve olumlu performans sergilemiş bulunmaktayız. 2019 yılında uluslararası ticarette Türkiye en başarılı performans gösteren ülkelerin içinde yer almaktadır. Küresel ticaretteki darboğaz ve belirsizliklere rağmen özellikle ihracatta kaybettiğimiz olumlu ve güçlü performans Türkiye’nin ne kadar güçlü bir ülke olduğunu ortaya koymaktadır” ifadelerini kullandı.
“2019 ihracatımız 180 milyar 468 milyon dolar”
Türkiye’nin 2019 yılı ihracat rakamlarını açıklayan Pekcan, Türkiye’nin 2019 yılı ihracatının 180 milyar 468 milyon dolar olduğunu aktardı. Pekcan, “İhracat rakamlarımıza gelince 2018 yılında rekor kırmıştık. Bu sene o rekorun da üzerine çıktık. Yüzde 2,04 artışla 2019 yılı ihracatımız 180 milyar 468 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret bir bütün. İthalata da aynı gözlükle bakıyoruz. İthalatımız da yüzde 9 azalış ile 210 milyar 394 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığımızda da yaklaşık yüzde 45’lik bir düşüş göstererek 54 milyar 323 milyon dolar olan dış ticaret açığımız, 29 milyar 926 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Dolayısıyla ülkemizin dış ticarette finansman ihtiyacına 24 milyar 397 milyon dolarlık pozitif katkı yapmış bulunmaktayız. İhracatın ithalatı karşılama oranı da 9,03 puan artarak 76,5'ten yüzde 85,8’e yükselmiş bulunmaktadır. Hizmet ihracatımız, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10,3 oranındaki artışla 46,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiş, 28 milyar dolar hizmet ticaret fazlası vermiştir. Net ihracatımız 2018 yılında Türkiye’nin büyümesine yüzde 3,6 katkı sağlamıştır. 2019 yılının ilk 3 çeyreğinde net ihracatımız 4,7 puan katkı sağlamış bulunmaktadır. Bu Türkiye’de son 18 yılda görülmüş olan dış ticaretin ülkenin büyümesine katkısındaki ulaşılan en büyük rakamdır” şeklinde konuştu.
“Türkiye’nin ihracatı 2,6 oranında arttı”
Dünyada ihracat payını arttıran ilk 50 ülkenin ihracat artışı hakkında açıklamalarda bulunan Pekcan, Türkiye’nin değerini yükselttiğini söyledi. Pekcan, “2019 yılında ihracatını en fazla arttıran ilk 50 ülkenin ihracat artışı negatif olarak yüzde 2,7 oranında azalmıştır. Türkiye’nin ihracatı 2,6 oranında artmıştır. Türkiye dünya sıralamasında ihracat artış oranıyla 7’nci sıraya gelmiştir. Değer bazında ihracat artışımızla beraber şu anda Türkiye, ihracat artışında dünyada 5’inci ülke olma başarısını göstermiştir. Son 15 yılda dünyada hizmet ihracatı yüzde 5,4 oranında büyüme göstermektedir. Türkiye 2019 yılının 3’üncü çeyreğinde gene hizmet ihracatında yüzde 13,7 büyümüş bulunmaktadır” diye konuştu.
“Eximbank’tan finansman desteği alan firma sayısını 12 bin 500’e çıkardık”
2019 yılında Ticaret Bakanlığı tarafından hayata geçirilen projeler hakkında da açıklamalarda bulunan Pekcan, “2019 yılında devlet desteklerimizi 3,2 milyar TL ödeme yaptık. Bu rakam bugüne kadarki en büyük ihracatta devlet desteği rakamadır. 2020’de bu rakamı 3,8 milyar dolara çıkaracağız Allah'ın izniyle. 1 Ocak itibarıyla destek yönetim sistemini devreye aldık. Artık bakanlığımızdan alacağınız her türlü desteği online olarak müracaat edip, belgelerinizi ibraz edip sonuçlandırabileceksiniz. Blok zincir uygulamalarını kolaylaştırmaya yönelik çalışmalara başladık. Bazı pilot projelerin uygulamasına da başladık. Eximbank’ı güçlendiriyoruz. 2019 yılında 44,1 milyar dolarlık finansman desteği gerçekleştirdi, 2020 yılında bunu 50 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz. İhracat kredilerinin yüzde 53’ünü tek başına Eximbank gerçekleştirdi. Eximbank’tan finansman desteği alan firma sayısını 12 bin 500’e çıkardık. 2020’de bu rakamı 13 binin üzerine çıkmayı hedefliyoruz” dedi.
“Birleşik Krallık ile 1 yıl süreyle Gümrük Birliği anlaşması yürürlükte kalacaktır”
Birleşik Krallık ile Brexit sürecinde 1 yıl daha Gümrük Birliği anlaşmasının süreceğini belirten Pekcan, “İl bazında potansiyel ihracatçı tanıma programımızı başlattık. 2019 yılında 20 ilimizde bu çalışmamızı tamamladık. 2020 yılında sahaya ineceğiz ve bu 20 ilimizi 81 ilde de yaygınlaştıracağız. Uluslararası ticarette yer alan korumacı tedbirlerle mücadele etmek önceliklerimiz arasında. Şu anda 20 ülkeyle serbest ticaret anlaşmamız var, 4 ülkeyle de devam ediyor. Son dönemde uluslararası arenada çok taraflı ticaret anlaşmalarına nazaran ikili ticaret anlaşmaları ön plana çıkmış bulunmaktadır. Biz de önceliklerimizi bu doğrultuda şekillendiriyoruz. Gümrük Birliği'nin güncellenmesi hem Avrupa Birliği’nin hem de Türkiye’nin menfaati ve öncelikleri arasındadır. Ocak ayı sonunda Birleşik Krallık ile yapılacak anlaşma sonrası 1 yıl süreyle Gümrük Birliği anlaşması yürürlükte kalacaktır. İhracatımızın önemli kapılarından birisi de serbest bölgelerimizdir” şeklinde konuştu.
Emin Kuvat - Fatih Erdoğan
