Erzurum bakırcılar çarşısında çalışan birçok esnaf, bakırcılık işlerinin artık durma noktasına gelmesi, işlerin azalması ve sonradan gelen kişilerin bu mesleğe olan yakınlığının azalması üzerine iş yerlerini kapatan ustalar Erzurum Bakır A.Ş. bünyesinde tekrar bir araya gelerek unutulmaya yüz tutan bu mesleği tekrar canlandırdı.
Erzurum Bakır A.Ş. Üretim ve Pazarlama Müdürü Gökhan Bozgüllü, bakırın üretim aşamaları hakkında bilgiler verdi.
Bozgüllü, “Bakır ham madde olarak yani pul bakır veya kovan bakır olarak atölyeye getirilir. Bakır atölyede kalıpların üzerine alınır ve sıvama işlemi yapılır, bakırın bir sonra ki aşaması bakırı parlatma ve cilala işlemine alınır. Bu işlemin ardından kalaylama ve tesviye işlemleri yapılır, daha sonra bakırın nakışlama denen işlemi yapılır. Bu aşamadan sonra bakırın yani ürünün daha uzun süre kalması ve zamanla kararmaması gerekli olan koruyucu işlemi yapılır. Bu aşamalardan geçen bakır son olarak paketleme ünitesine getirilir burada paketlenir ve satışa hazır hale getirilir” dedi.
Erzurum Bakır A.Ş. Üretim ve Pazarlama Müdürü Gökhan Bozgüllü, tesiste bakırın işleme sürecini şöyle anlattı; “Erzurum atölyemizde 6 yıla yakındır hizmet veriyoruz. Daha önce Erzurum’un bakırcılar çarşısında devam ettirilen bu sanatı bakır atölyemizde daha da yaygınlaştırarak ve genişleterek devam etmeye çalışıyoruz. Atölyemizde yaklaşık olarak 250 çeşit ürünümüz bulunmaktadır. Bunlar arasında hediyelik eşya veya günlük hayatımızda yani yiyecek ve içeceklerimizde kullanabileceğimiz ürünleri üretebiliyoruz. Gerek şehir içinde ve gerekse şehir dışında hatta yurt dışına varıncaya kadar açılan fuarlarda ayrıca ürünlerimize sergileme fırsatını da buluyoruz. Bakırcılık mesleği adeta unutulmaya yüz tutan bir meslek dalı haline gelmişti. Atölyemizde bulunan ustalarımız çok değerlidir, her biri 40 veya 50 yıllarını bu mesleğe vermiştir. Erzurum Bakırcılar Çarşısında bulunan atölyelerini kapatarak bizimle birlikte bu mesleklerini devam ettirmeye çalışıyorlar. Üretin ürünlerin özellikle Erzurum’dan çıkma bizler için bir gurur kaynağıdır. Hem ürünlerimizin imalatını devam ettiriyoruz, hem de bizimle çalışmak isteyen genç arkadaşlarımıza bir iş imkanı ve çalışma ortamı sağlıyoruz. Atölyede çırak olarak yetişen arkadaşlarımızın birçoğu şu anda usta olarak işlerine devam ediyorlar. Yaptığımız meslekte daha önceleri çırak yetiştirme çok kolaydı. Çünkü bakırcılık mesleği çok yaygın durumdaydı. Bizimle aynı ortamı paylaşan ustalarımızın birçoğu bizlerin yanına gelmeden önce kendi atölyelerinde yaklaşık olarak 3 veya 4 çırak bulunurdu. Şimdiki nesil de çırak olarak yetiştirmek artık zorlaştı. Birlikte çalıştığımız arkadaşlar ustalarından bir şeyler öğrenmiş ve gelecek nesillere aktarmak istiyorlar, ama ilgi gittikçe azalıyor. Bakırcılık mesleği artık son neslini yaşıyor. Bu mesleğin devam etmesi için geriden gelen çırakların ilgi duyması ve mesleği devam ettirmeleri lazım o da zor gibi. Şu durum da var artık evlerimizde kullanmış olduğumuz bakırları bir geri dönüş yani ev hanımları olsun, gençler arasında bir hediyeleşme anlamında bakıra az da olsa yoğun bir ilgi başladı. Bizlerde bu yoğun ilginin biraz daha ileriye gitmesini ve daha yaygınlaşmasını istiyoruz. Bakırda yenilen yemek veya bakırda içilen su veya ayran gibi içeceklerin lezzeti ve sağlıklı oluyor. Şu an elimde bulunan ürün bizimle çalışan ustaların tamamen el işçiliği ile üzerine nakış vurdukları bir üründür. Evlerimizde kullanabileceğimiz bir şekerlik ve bunun gibi çok çeşitli ürünlerimiz bulunmaktadır. Üretilen ürünlerin üzerlerinde dövme olsun, kesme işleme olsun buna benzer çok ürünümüz elimizde mevcuttur. Atölyemizde hem evlerimizde kullanabileceğimiz ürünleri üretiyoruz hem de bakıra ilgisi olan, daha önceden bakı kullanmış ama şu an bakımı yaptıramayan, kalayını yaptıramayan tüm bakır severleri atölyemize bekliyoruz, bizlere getirilen bakırların bakımlarını yaparak tekrar canlandırarak kendilerine sunuyoruz.”
Şahap Gürler
