Batuhan Yaşar’ın, “Moody’s kararının perde arkası” başlıklı yazısının tamamı ise şöyle:
"Takvim yaprakları 2012 yılının Temmuz ayını gösteriyordu. İngiltere, Fransa ve Almanya’daki gazete manşetleri neredeyse birbirinin aynıydı:
“Yunanistan battı”
Ekonomik kriz komşumuzun kılcal damarlarına kadar ulaşmıştı.
O kadar ki memur maaşları dahi ödenemiyordu.
İşte böylesi bir ortamda batmak üzere olan bir ülkenin kredi notu 4 puan birden yükseltiliyordu.
Bu şaibeli ve komiklik ötesi kararı önceki gün Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyenin altına indiren Moody’s veriyordu.
Moody’s bize, bir kez daha sipariş üzere derece verildiğini ispat etti.
Bu yazı için geniş kapsamlı bir hazırlık yaptık.
Ekonomiye dair bütün detayları irdeledik.
Rakamların ne söylediğine baktık.
Moodys’in ufacık da olsa bir haklılık durumu var mı, diye araştırdık.
Acaba biz “bu çok güzide” kredi derecelendirme kuruluşuna haksızlık mı yapıyorduk.
Ayırt etmeksizin ekonomistlere de sorduk…
Yurt dışındaki yorumlara baktık, kim ne demiş inceledik.
Ama hayır, yine biz haklıydık.
Moody's’i bu karara götürecek en ufak bir zemin bile yoktu.
Ekonomi demek rakam demektir.
Hangi veriyle bu sonuca vardılar.
Bizim bilmediğimiz hangi bilgiye ulaştılar?
Rakamlar tam tersini söylüyordu.
Hatta Türkiye’nin ana ekonomik dataları AB ülkelerinden bile daha iyi iken, böyle yıkıcı bir karara cüret edebiliyorlardı...
Ekonomik “darbe” mi?
Bu sorunun cevabı kesinlikle “EVET”
Biliyorsunuz 17-25 Aralık darbesini hâkim ve savcılar polislerle birlikte yaptı.
15 Temmuz’u TSK’nın içindeki FETÖ’cüler gerçekleştirdi.
Şimdilerde kulaktan kulağa Türkiye’nin ekonomik anlamda diz çökertilmeye çalışılacağından bahsediliyor.
İşte Moody's bunun ilk işaret fişeğini çaktı.
Daha doğrusu çakmaya çalıştı.
Ne oldu peki?
Elinde patladı.
Gelin daha somut gidelim;
Sözü karşılık bulan ekonomistlerden Timoty Ash kararın açıklanmasından sonra şu cümleyi kuruyordu:
“Biri bana Türkiye ile Güney Afrika’nın aynı olma gerekçesini açıklasın, ben de ikna olayım.”
Timoty Ash gibi ikna olmayanlar çoğunluktaydı.
Öyle de oldu zaten..
Uluslararası piyasalar Moody's’in kararını “ÇÖP” olarak değerlendirdi ve dikkate almadı.
Peki Moody’s ne yapmaya çalıştı?
Bir defa tekrar altını çizelim, Avusturya Havaalanında ve Fransa’da THY’yi zor durumda bırakma çabalarının bile arkasında FETÖ’nün parmağı çıkıyorsa Moody's’in bu kararının arkasında da olabilir mi?..
Pekâlâ olabilir.
Şu an için elimizde somut kanıt yok.
Ama araştırılmalı.
Zaten Moody’s merkezi Amerikan polisi tarafından basıldı.
ABD’de yargı süreci devam ediyor.
İngiltere ve bazı Güney Amerika ülkelerine yönelik spekülatif kararlar aldığı için.
Gelelim Moody's’in not indirimi ile ne yapmak istediğine:
- Türkiye’den Pazartesi sabahı 10 milyar dolarlık fonun çıkması hedeflendi. (2 milyar dolarla sınırlı kaldı)
- Doların ilk aşamada 3 TL’nin üzeri, ardından da kademeli olarak 3.10’lara ulaşması amaçlandı. (Dolar 3’ü denedi ama tutunamadı 2.97’den aşağı doğru geri geliyor.)
- Faizin yüzde 10’un üzerine çıkması beklendi. (Faiz ilk anda bile yüzde 10’u aşamadı)
- Hele Borsa’da, hedeflerinin hiçbiri gerçekleşmedi.
Üstüne üstlük Pazartesi günü yapılan iki Hazine borçlanma ihalesine beklenenin çok üzerinde talep geldi. Hazine, herhangi bir gün gibi, düşük faizlerle borçlanma ihalelerini başarıyla tamamladı.
Buraya kadar her şey çok çirkef görülüyor değil mi.
Ama bitmedi..
Moody’s tahminlerimizin de ötesinde kötü değil çok kötü niyetli.
Bakın, bu karar normal şartlarda 30 Ekim tarihine kadar açıklanması gerekiyordu.
Genelde de kredi derecelendirme kuruluşları kararlarını son gün açıklarlar. Âdet böyledir.
Ama Moody’s yangından mal kaçırırcasına veyahut neye, kime söz verdiyse, kararını tam 1 ay öncesinden açıkladı.
Bu tip yerlerde çalışanlar bilir, bir rapor hazırlanır ve bir süreliğine demlenmeye bırakılır..
Demlenme derken yanlışların düzeltilmesi ve sonuç bölümünde kullanılacak kelimelerin seçimi için.
Önemli bir ekonomist dedi ki:
“Göreceksiniz yakında hem Moody’s hem de S&P, aldıkları notu fazlasıyla geri vermek zorunda kalacaklar.”
Türkiye mali disiplinden taviz vermeksizin, yeni arayışlarla yoluna devam ediyor.
Orta vadeli programını da yakında açıklayacak.
Moody's’e cevap yeni ekonomik reformlarla verilecek."
