Kapadokya’nın saklı hazinelerinden biri olan Kızıl Kilise, Aksaray’ın Güzelyurt ilçesi Sivrihisar Köyü yakınlarında dağların arasında ovada yer alıyor. Ortodoks Mezhebi kurucularından Aziz Gregorius adına yaptırılan Kızıl Kilise, inşa edilirken kullanılan kızıl taşlardan dolayı bu isimle biliniyor.
Aziz Gregorius İstanbul’dan Güzelyurt’a döndükten sonra hayatının son günlerini burada geçirmiş ve ölümünden sonra da bu topraklara gömülmüş. Dünya Anıtlar Fonu tarafından 2008 yılında “Dünya’nın En Fazla Tehlike Altında Bulunan 100 Tarihi Eseri Listesi”ne alınan Kızıl Kilise’nin 2011 yılında restorasyonuna başlanırken, restorasyon çalışmalarına devam ediliyor.
"Kızıl Kilise Kapadokya’nın en eski kiliselerinden"
Kızıl Kilise hakkında bilgiler veren Aksaray Valisi Hamza Aydoğdu, Hristiyanlığın Roma’da yasaklanmasından sonra hem Aziz Gregorius Aksaray’da, Basil’in ise Kapadokya bölgesine gelerek faaliyetlerini devam ettirdiğini belirterek, “Kızıl Kilise bin 500 yıllık geçmişe dayanan Ortodoks mezhebi kurucularından Aziz Gregorius adına yapılmış bir kilisedir. Ortodokslar için özel bir anlam ifade ediyor. Kızıl taşlardan, kesme kızıl taşlardan yapıldığı için de Kızıl Kilise adıyla bilinmektedir. Hristiyanlığın en önemli 3 azizinden biri olan ve ölümünden sonra da bu topraklara gömülen Gregorius, Hristiyanlık tarihi açısından önemli birisidir. Zaten hayatının son kısmını da Kızıl Kilise'de geçirmiştir. Aksaray’da yaşamını sürdürmüştür ve aynı zamanda aynı mezhepten gelen Basil de Kayseri’de yaşamını sürdürmüştür. Hristiyanlığın Roma’da yasaklanmasından sonra hem Aziz Gregorius hem de Basil Kapadokya bölgesine gelmiş burada faaliyetlerine devam ettirmişlerdir. Kızıl Kilise Kapadokya’nın en eski kiliselerinden biridir. Mimari özelliklerine bakılarak 5 ve 6. yüzyıllara ait özellikler var burada. Dış cephesine baktığımızda düzgün kesme taşlar kullanılmış, serbest haç planlı inşa edilmiştir. Roma’da Hristiyanlığın serbest bırakılmasından sonra bizim burada Selime Katedrali’nde ilk ayin yapılmıştır. Bu da Hristiyanlığın serbest bırakılmasını kutlamak için yapılmıştır. Ziyaretçiler de geliyor, özellikle yaz aylarında Ihlara Vadisi, Manastır Vadisi ve Kızıl Kilise’yi yaklaşık olarak 600 binin üzerinde turist gelip ziyaret etmektedir” dedi.
Yasin Can
