SAĞLIK - 08 Ağustos 2022 Pazartesi 10:21

'Birçok kronik ve dejeneratif hastalığın önlenmesinde glutatyon temel öneme sahiptir'

A
A
A
'Birçok kronik ve dejeneratif hastalığın önlenmesinde glutatyon temel öneme sahiptir'

Vücuttaki doğal glutatyon üretiminin 20 yaşından sonra azaldığına dikkat çeken Prof. Dr. Vedat Göral açıklamalarda bulundu.

Medipol Mega Üniversite Hastanesi Gastroenteroloji Bölümünden Prof. Dr. Vedat Göral, antioksidanlardan biri olan glutatyon hakkında bilgiler verdi. Prof. Dr. Göral, “Glutatyon, hücrelerimizi oksidatif hasardan ve toksik etkilerden koruyan çok önemli bir etkendir. Yaşlanmayla birlikte doğal olarak vücuttaki miktarı azalır. Glutatyon eksikliği, oksidatif strese katkıda bulunur ve bu nedenle yaşlanmada ve birçok hastalığın gelişmesinde anahtar rol oynayabilir. 20 yaşından sonra doğal glutatyon üretimi her on yılda ortalama yüzde 10 azalır. Vücutta glutatyon miktarının azalması, gözde katarakt ve sarı nokta dahil bir çok hastalığa neden olabilir. Sülfür açısından zengin yiyecekler, vücuttaki glutatyon seviyelerini artırabilir. Damardan veya tablet olarak da alınabilen glutatyonun en ideali, doğal sebze, meyve ve egzersizdedir” diye konuştu.

"Yaşlılık, kanser ve demansla savaşır"

Glutatyonun, hücrelerin enerji santralleri olan mitokondrilerin, iyi çalışması için gerekli olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Göral, faydalarını şu şekilde açıkladı: "Hücredeki DNA hasarını engeller. Hücre büyümesini ve ölümünü olumlu yönde düzenler. Glutatyon kalp sağlığını korur, yaşlanmayı yavaşlatır. Kanserin ilerlemesini yavaşlatır. Sinir hasarını onarır ve immün düzenleme yapar. Karaciğer hücrelerindeki hasarı ve insülin direncini azaltır. Glutatyon, sağlıklı ve genç kalmak, bazı hastalıklardan korunmak için en önemli moleküllerden biridir. Yaşlanma, kanser, kalp damar hastalıkları, demans ve başka birçok kronik ve dejeneratif hastalığın önlenmesinde temel öneme sahiptir. Glutatyon vücudumuzda doğal olarak üretilir. Glutatyon eksikliği kalp krizi, damar sertliği, yüksek kolesterol, eklem romatizması, enfeksiyon, kanser, alzheimer, parkinson, diyabet, osteoartrit, katarakt, astım, hepatit gibi hastalıklara neden olabilir."

"Ev temizlik ürünleri ve egzoz dumanı glutatyonu azaltıyor"

Prof. Dr. Vedat Göral, glutatyonun bazı faktörlere bağlı olarak vücuttaki miktarının azaldığını belirterek, "Mesela deterjan, çamaşır yumuşatıcısı, oda kokusu, naftalin, beyazlatıcı gibi ev temizlik ürünlerine maruz kaldıkça vücuttaki glutatyon miktarı azalır. Ayrıca akaryakıt ve yan ürünleri, bazı ilaçlar, radyasyon, böcek ve haşere öldürücüler, ağır metaller, sentetik boyalar, yapay tatlandırıcılar, aseton, elektromanyetik alanlar, kimyasal artıklar, klorlu su, röntgen ışınları, sigara dumanı, mangal dumanı, egzoz dumanı gibi nedenlere bağlı olarak da glutatyon azalır. Öte yandan yetersiz beslenme, başka antioksidanların yetersizliği, aşırı egzersiz, kronik stres, kaygı, endişe, depresyon da glutatyonun azalmasına neden olur. Başucu lambaları, cep telefonu, tablet gibi cihazların ekranından yayılan mavi ışık da melatonin salınmasını baskılayarak glutatyonu azaltır" ifadelerini kullandı.

"Glutatyon miktarını korumak için doğada bize sunulan tüm sebze ve meyveleri dengeli bir şekilde tüketmeliyiz"

Vücutta glutatyon miktarını artırmanın yollarını açıklayan Prof. Dr. Göral, tavsiyelerini şu şekilde sürdürdü: "Özellikle avokado ve kuşkonmazda daha fazla olmak üzere kükürtten zengin brokoli, karnabahar, su teresi, Brüksel lahanası, radika, şalgam, zerdeçal, tarçın, sarımsak, soğan, yumurta, fındık, ceviz, karaciğer, balık ve tavuk glutatyon üretimi açısından tüketilebilecek besinler arasında sayılabilir. Bunun yanında sporcular için takviye olarak alınan peynir altı suyu veya glutatyon içerikli ürünler de kandaki glutatyon seviyesini artırabilir. Ayrıca sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıkların bırakılması, dengesiz beslenmeye yol açacak hazır ve işlenmiş gıdaların tüketilmemesi, yeterli ve kaliteli uyku alışkanlığı kazanılması önemlidir. N-acetyl-cysteine (NAC), glutatyon üretimini uyaran değerli bir destektir. Ayrıca bamya, ıspanak, kavun, domates, havuç, kabak, portakal, çilek, karpuz, papaya, şeftali, mango, muz, salatalık, yeşil ve kırmızı biber, elma, üzüm, mango, muz, ayçiçeği çekirdeği, bal kabağı çekirdeği, çörek otu, elma ve üzümde de glutatyon mevcuttur. Egzersiz de glutatyonu artırmaya yararlı olup, haftada en az üç defa günde 30 dakikalık yoğun egzersiz, vücudun antioksidan savunmasını artırmaktadır. Bu nedenle mutlaka sağlığımız için ve glutatyon miktarını korumak için doğada bize sunulan tüm sebze ve meyveleri dengeli bir şekilde tüketmeliyiz."

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
İstanbul Uzmanından cep terapisti yorumu: “Susmak ve hissetmek gibi süreçler algoritmaya yüklenemez” Son zamanlarda yapay zeka destekli sohbet uygulamalarına başvuran sayısının arttığını belirten Psikiyatrist Uzm. Dr. Seda Tanrıverdi Oluğ, cep terapistleri hakkında bilgilendirdi. Sanal terapist uygulamaları, robot terapistler ve sosyal robotların bazılarının kısmen terapist gibi işlev gördüğüne işaret eden Uzm. Dr. Seda Oluğ, “Yapay zeka ile daha çok kişinin terapiye ulaşabilmesi bir avantaj ancak terapiler, sadece danışan hakkında bilgi toplamak ve tanı koymaktan ibaret değildir. Terapi odasında bazen sadece karşılıklı susmak ve hissetmek gibi süreçler de vardır ki bunu bir algoritmaya yüklemek olası değildir” dedi. Son dönemde ruh sağlığı sorunlarında yapay zeka destekli sohbet uygulamalarına başvuranların sayısı tüm dünyada artıyor. ‘Cep terapisti’ olarak anılan bu chatbot’ların psikiyatrist veya terapistlere gidemeyen kişiler için faydalı olduğunu savunanlar kadar bu uygulamalardan tavsiye almayı tehlikeli bulanlar da var. Medicana Ataköy Hastanesi Psikiyatri Bölümü’nden Uzm. Dr. Seda Tanrıverdi Oluğ ise “Ruh sağlığı alanında yapay zeka uygulamalarının kullanımı giderek artarken bazı endişeleri ve etik tartışmaları da beraberinde getiriyor” açıklaması yaptı. “Önümüzdeki yıllarda daha da yaygınlaşacak” Uzm. Dr. Seda Tanrıverdi Oluğ, bu chatbot’ların kişilerin ruh sağlığı alanında tedaviye ulaşabilmek için bir çözüm arayışı olduğunu söyleyerek “Nüfus artışına paralel olarak yetişmiş uzman sayısı, gelişmiş ülkelerde dahi ruh sağlığında etkin tedavi ihtiyacını karşılayacak seviyede değildir. Bu da insanları teknolojik gelişmeler ışığında doğan yapay zeka uygulamaları ile kısmen de olsa çözüm arayışına itiyor. Her ne kadar birtakım kaygıları ve etik tartışmaları barındırsa da yapay zeka alanındaki gelişmeler, önümüzdeki yıllarda bu uygulamaların daha da yaygınlaşacağına işaret ediyor” dedi. “Şizofreni, depresyon ve obsesif-kompülsif bozuklukların erken teşhisine yardımcı oluyor” Yapay zeka uygulamalarının tanıda kullanılmasıyla ilgili çalışmalarda olumlu sonuçlar alındığını ifade eden Uzm. Dr. Seda Tanrıverdi Oluğ; şizofreni, travma sonrası stres bozukluğu, depresyon, sosyal anksiyete, otizm, obsesif-kompülsif bozukluk ve yeme bozukluklarının erken teşhis edilmesine yardımcı olan tanı koyma araçlarının bulunduğunu belirtti. Uzm. Dr. Seda Tanrıverdi Oluğ sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Bu teknolojilerin tedavi kısmında ise, bazı modeller terapisti desteklemek için, bazı modeller ise kısmen terapist gibi işlev görmektedir. Bu noktada sanal terapist uygulamaları, robot terapistler, sosyal robotlar gibi yeni uygulamalar karşımıza çıkıyor. Bu robotlar, sahip oldukları algoritmalar ile bir uzmandan bağımsız olarak danışana yanıt verebilen özelliklere sahip. Örneğin; depresyon ve anksiyete belirtileri taşıyan öğrenciler üzerinde denenen bir web tabanlı sohbet robotu sayesinde, gruptaki depresyon ve anksiyete belirtilerinde anlamlı düzeyde düşüş kayda geçirildi. Bu sohbet robotları; danışanlara etkinlik, kitap ve benzeri konularda önerilerde bulunabiliyor. Kaygı ve depresyon belirtileri olan yetişkinler ve madde bağımlılığı olan ergenlerin tedavisinde kullanılıp olumlu sonuçlar elde edilen chatbot’lar da bulunuyor.” Türkiye’de de ruh sağlığında yapay zekanın kullanımı araştırılıyor Psikoterapi uygulamalarında yapay zeka kullanımının terapötik süreçlerin etkinliğinin artırılması, terapiye daha fazla insanın ulaşımı ve etkin kaynak kullanımı açısından avantajlar sunduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Oluğ, bu konudaki itirazlara da değindinerek “Türkiye’ de ruh sağlığı alanında yapay zekanın kullanımına dair çeşitli araştırmalar yapılmaya başlanmakla beraber henüz yeni uygulamalardır. Yapay zekanın ruh sağlığı alanında kullanımına dair itirazlar, makine-bilgisayar temelli ve belirli algoritmalarla ilerleyen bir terapötik sürecin insanı anlamaya ve hissetmeye dair yaklaşımlardan uzak olduğu noktasındadır. İyileştirici süreç, sadece danışan hakkında bilgi toplamak ve tanı koymak temelinde ilerlemez. Terapi odasında bazen sadece karşılıklı susmak ve hissetmek gibi süreçler de vardır ki böyle bir süreci bir bilgisayarın algoritmasına yüklemek pek de olası değildir” şeklinde konuştu. “Doğal afetler ve salgınlarda toplu terapi için kullanılabilir” Yapay zeka uygulamalarının terapi süreçlerinde farklı amaçlarla geliştirildiğini ve aslında terapisti yok saymadığının altını çizen Uzm. Dr. Oluğ son olarak sözlerine şunları da ekledi: “Bu teknolojlerin aslında deneyimli bir terapistin değerlendirmesine dayanan süreçleri desteklemek adına geliştirildiğini fark ediyoruz. Terapi odası dışında da bireylerin kendine yardım süreçlerinin desteklenmesi önemli. Yapay zeka uygulamalarının ruh sağlığı alanındaki rolünün tam olarak doğru bir noktaya yerleştirilmesi gerekir. Araştırmalar gösteriyor ki tanı ve terapi süreçlerinde yapay zeka uygulamalarını kullanmak sürecin tamamen otomatikleşmesi anlamı taşımaz. Sonunda çıktıyı bir terapistin değerlendirmelerine dayandırdığınızda, yapay zeka uygulamaları terapi süreçlerini destekleyen önemli bir araca dönüşebilir. Örneğin; doğal afetler veya büyük salgınlarda aynı anda birden çok kişiye psikolojik ilkyardımın gerekli olabildiği durumlar başta olmak üzere, yapay zeka uygulamalarının avantajlarından yararlanmak oldukça anlamlı olur.”
Kars Kars’ta sağanak yağmur caddeler göle döndü Kars’ta etkili olan dolu ve sağanak yağmur kıs sürede caddelere göle döndürdü. Yağmura hazırlıksız yakalanan ıslanırken, araçlar ise trafikte ilerlemekte zorlandı. Meteorolojinin kar ve sağanak yağmur uyarısında bulunduğu Kars’ta yağışlı hava hayatı olumsuz etkiliyor. Kentte öğle saatlerinde başlayan dolu ve ardından yağan yağmur kısa sürede cadde ve sokakları göle döndürdü. Bazı işyerlerinin bodrumuna ise su doldu. Öte yandan, Meteorolojinin kar ve yağmur uyarısında bulunduğu Kars’ta yağışlı hava etkisini sürdürüyor. Meteoroloji 16. Bölge Müdürlüğü’nce yapılan son değerlendirmelere göre, Kars ve bölge genelinde havanın parçalı ve çok bulutlu, yer yer aralıklı sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği yağışların Kars ve Ağrı ve çevrelerinde kuvvetli olacağı tahmin ediliyor. Rüzgarın Kars ve Ağrı’da kuzeydoğulu yönlerden, Iğdır’da batılı yönlerden hafif zaman zaman orta kuvvette eseceği bildirildi. Meteorolojiden yapılan uyarıda, Kars ve Ağrı çevrelerinde aralıklı ve yerel olmak üzere kuvvetli sağanak ve gök gürültülü sağanak yağış bekleniyor. Yağışların Kars ve Ağrı’da 2 bin metre üzeri rakımlı yerlerinde kuvvetli karla karışık yağmur ve kar şeklinde olacağı tahmin ediliyor. Vatandaşlardan ani sel, su baskını, yıldırım, yerel dolu yağışı, ani kuvvetli rüzgar ve kısa süreli fırtına, yüksek ve dağlık kesimlerde buzlanma ve don olayı ile ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olmaları istendi.
Bilecik Bilecik Belediyesinde ’İç Borçlanma’ oy çokluğu ile geçti Bilecik Belediyesi Mayıs ayı belediye meclis toplantısı CHP’li Belediye Başkanı Melek Mızrak Subaşı başkanlığında yapılırken ’İç Borçlanma’ oy çokluğuyla kabul edildi. Şeyh Edebali Kültür ve Kongre Merkezinde gerçekleştirilen toplantıda 7 gündem maddesi görüşülerek karara bağlandı. İlk gündem maddesinde 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 18’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendine istinaden Belediyemizin 2023 Mali yılı Kesin Hesabının görüşülmesi konusu oy birliğiyle ilgili komisyona sevk edildi. 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 18’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (c) bendine istinaden Bilecik ili, merkez ilçe, İstiklal, Ertuğrulgazi ve Beşiktaş Mahalleleri, Yaklaşık 225 Hektar Alanda 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Revizyonu konusunda İmar Komisyonundan gelen 25 Nisan 2024 tarih ve 1 sayılı raporun görüşülmesi oldu. Bu gündem maddesi de oy birliğiyle görüşülmesi üzerine İmar Komisyonu’na sevk edildi. Üçüncü gündem maddesinde 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 18’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (c) bendine istinaden Bilecik ili, merkez ilçesi, Pelitözü Mahallesinde yaklaşık 15 Hektar Alanda 1/5000 ölçekli nazım imar planı revizyonu ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonu konusunda İmar Komisyonundan gelen 25 Nisan 2024 tarih ve 2 sayılı raporun görüşülmesi oldu. 38 adet giysi kumbarasının işgaliyesi 10 yıllığına kiralanacak Bu gündem maddesi de oy birliğiyle görüşülmesi üzerine İmar Komisyonu’na sevk edildi. Gündemin dördüncü maddesinde 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 18’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (e) bendine istinaden mülkiyeti Belediye ait 38 adet giysi kumbarasının işgaliye bedelinin belirlenerek 10 yıla kadar ihaleyle kiralanmasına ilişkin iş ve işlemleri yürütmek üzere Belediye Başkanlığına ve Belediye Encümenine yetki verilmesi konusunun görüşülmesi oldu. Bu gündem maddesi MHP’li meclis üyelerin ’Çekimser’ oy kullanmasıyla oy çokluğu ile kabul edildi. Gündemin 5’inci maddesinde 2023 yılı Sayıştay Taslak Denetim Raporunun 24’üncü maddesi gereğince ’Su Güvence Bedeli’ (Depozito) ve iadesinin güncellenmesi konusunun görüşülmesi oldu. Bu madde de oy birliği ile Ücret Tarifesi Komisyonu’na görüşülmesi üzerine sevk edildi. İç borçlanma oy çokluğu ile geçti Gündemin 6’ncı maddesinde iç borçlanma konusunda Belediye Başkanına yetki verilmesi konusunun görüşülmesi konusu oldu. Bu gündem maddesi de CHP ve AK Parti’nin kabul oyuna karşı MHP’li üyeler ’Ret’ kullandı. Bu gündem oy birliğiyle kabul edildi. Gündemin son maddesinde sermayesinin tamamı Bilecik Belediyesine ait olan Bilecik Kayı Gıda Temizlik Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye ilişkin ’İç Borçlanma ve Faaliyet Yetkisi’ konularında Belediye Başkanına yetki verilmesi konusunun görüşülmesi ise, MHP’nin ’Çekimser’ oyuna karşı oy çokluğu ile kabul edildi. Öte yandan Belediye Başkanı Melek Mızrak Subaşı, 13 Ocak itibariyle oluşan cari borç miktarı ve gelir gider tablosu hakkında meclis üyelerine bilgi verdi.
Kars Kars’ta sağanak yağmur: Caddeler göle döndü Kars’ta etkili olan dolu ve sağanak yağmur kıs sürede caddelere göle döndürdü. Yağmura hazırlıksız yakalanan ıslanırken, araçlar ise trafikte ilerlemekte zorlandı. Meteorolojinin kar ve sağanak yağmur uyarısında bulunduğu Kars’ta yağışlı hava hayatı olumsuz etkiliyor. Kentte öğlen saatlerinde başlayan dolu ve ardından yağan yağmur kısa sürede cadde ve sokakları göle döndürdü. Bazı işyerlerinin bodrumuna ise su doldu. Öte yandan Meteorolojinin kar ve yağmur uyarısında bulunduğu Kars’ta yağışlı hava etkisini sürdürüyor. Meteoroloji 16. Bölge Müdürlüğü’nce yapılan son değerlendirmelere göre; Kars ve bölge genelinde havanın parçalı ve çok bulutlu, yer yer aralıklı sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği yağışların Kars ve Ağrı ve çevrelerinde kuvvetli olacağı tahmin ediliyor. Rüzgarın Kars ve Ağrı’da kuzeydoğulu yönlerden, Iğdır’da batılı yönlerden hafif zaman zaman orta kuvvette eseceği bildirildi. Meteorolojiden yapılan uyarıda, Kars ve Ağrı çevrelerinde aralıklı ve yerel olmak üzere kuvvetli sağanak ve gök gürültülü sağanak yağış bekleniyor. Yağışların Kars ve Ağrı’da 2 bin metre üzeri rakımlı yerlerinde kuvvetli karla karışık yağmur ve kar şeklinde olacağı tahmin ediliyor. Vatandaşlardan ani sel, su baskını, yıldırım, yerel dolu yağışı, ani kuvvetli rüzgar ve kısa süreli fırtına, yüksek ve dağlık kesimlerde buzlanma ve don olayı ile ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olmaları istendi.