Boeing’in en çok satılan uçak modeli olan 737 Max, Ekim ayında Endonezya’da Lion Havayolları uçuşunda yaşanan kazanın ardından Mart ayında da Etiyopya Havayolları uçuşu sırasında da düşerek toplamda 346 kişinin yaşamını yitirmesine sebep olmuştu.
Kazaların ardından başlatılan soruşturmanın dünkü duruşmasında, hem Ekim ayında Endonezya’da hem de Mart ayında Etiyopya’da yaşanan kazalarda yakınlarını kaybeden aileler hazır bulundu. Birbirine destek olarak acılarını paylaşmaya çalışan aileler, üzerinde kaybettikleri yakınlarının fotoğraflarının bulunduğu posterler ile mahkeme salonuna giriş yaptı. Endonezya kazasında 8 kişilik mürettebat ile 181 yolcunun tamamı, Etiyopya kazasında ise 8’i mürettebat toplamda 157 kişi yaşamını kaybetmişti.
Dünyanın en büyük uçak üreticisi olan Boeing tarafından işe alınan tazminat uzmanı Ken Feinberg, Amerikan devi Boeing’in 737 Max tipi uçaklarından ikisinin uçuş sırasında düşmesi nedeniyle hayatını kaybeden kişilerin yakınlarına 50 milyon dolar tazminat ödeyeceğini duyurdu. Feinberg, Mart ayında düşen ve Etiyopya Havayolları’na ait 737 Max tipi uçakta 3 çocuğunu, eşini ve kayınvalidesini kaybeden Paul Njoroge’nin, ABD Temsilciler Meclisi’nde dün düzenlenen duruşmada verdiği sarsıcı ifadenin ardından işe alındı.
11 Eylül 2001 saldırısı ve 2010 Meksika Körfezinde yaşanan BP Deepwater Horizon petrol sızıntısı da dahil olmak üzere birçok önemli olayda tazminat protokollerini yürüten Ken Feinberg, ekibinin bu haftadan itibaren tazminata uygun kişiler için hemen bir talep protokolü hazırlamaya başlayacağını söyledi.
Amerikan uçak üreticisi, 3 Temmuz’da yaptığı açıklamada 100 milyon doların Endonezya ve Etiyopya kazalarında yakınlarını kaybeden kişiler ile yerel hükümetlerle yardım kuruluşlarına dağıtılacağını duyurmuştu. Tazminat bedelinin yarısı olan 50 milyon dolar ailelere dağıtılırken diğer yarısı hükümet ve toplum projelerine tahsis edilecek. Her iki kazanın mağduru aileler tarafından açılan davalar ile karşı karşıya bulunan Boeing, bu tazminatların herhangi bir dava sonucu yapılan ödemelerden bağımsız olduğunun altını çizdi.
Boeing İcra Kurulu Başkanı Dennis Muilenburg “Feinberg ve Biros ile yaptığımız ortalık sayesinde, kazadan etkilenen ailelerin gereken yardımı hızla ve olabildiğince etkili bir şekilde alacağını umuyoruz” dedi. Boeing tarafından yapılan 100 milyon dolar tazminat duyurusunu imaj çalışması tanımlayan kazada sevdiklerini kaybedenler, kararı öfkeyle karşıladı.
“Çocuklarınızın bu uçaklarda uçmasını istiyor musunuz?”
Etiyopya Havayolları kazasında ailesini kaybeden Paul Njoroge, ifadesinde artık halkın Boeing’e güvenemeyeceğini söyledi. Njoroge, “Boeing'in o uçağın ne kadar tehlikeli olduğuna dair sahip olduğu bilgilerden haberim yoktu. Yine de şirket, güvenli bir şekilde inemeyecek o tehlikeli uçağa 157 kişinin binmesine izin verdi. Ailemi son görüşüm olacağını bilemezdim“ diyen 35 yaşındaki acılı baba “Bu uçaklarla uçmak istiyor musunuz? Çocuklarınızın bu uçaklarda uçmasını istiyor musunuz? Benim başka çocuğum kalmadı” diyerek Boeing’e güvenmediğini ifade etti. Acılı baba verdiği ifadede, o ‘lanetli uçuş’ sırasında ağlayan çocuklarının annelerine nasıl korkuyla sarıldıklarına dair kabuslar gördüğünü söyledi. Njoroge, Boeing’in “Pilotları etkisiz hale getirebilecek, yeni ve hatalı MCAS (Manevra Kabiliyeti Arttırma Sistemi) sistemi hakkında bilgi sahibi olmayan masum pilotları suçladığını” öne sürdü.
Boeing yetkilileri, Paul Njoroge tarafından yöneltilen belirli sorulara cevap vermekten kaçındığı demecinde “Bu iki kazada yaşanan can kayıpları nedeniyle gerçekten üzgün ve pişmanız. Bu uçuşlarda bulunan kişilerin aileleri ve sevdiklerine olan etkiler nedeniyle de oldukça üzgünüz” dedi.
Bir Boeing yetkilisi, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, yeni bir yazılım hatası ortaya çıktıktan sonra, şirketin Eylül ayına kadar bir MCAS yazılım yükseltme ve eğitim revizyonu göndermeyeceği bildirildi. Bu nedenle Kasım ayı başına kadar uçuş gerçekleştirilmemesi bekleniyor. Amerikalı havayolu firmaları Kasım ayı başına kadar Boeing 737 Max tipi uçaklarla gerçekleştirecekleri uçuşları iptal etti.
Federal Havacılık İdaresi Başkan Vekili Daniel Kevin Elwell, uçak kazasından sonra oldukça ilerleme kaydedildiğini ifade etti. “Bazı anomaliler keşfettik ve sorunu gidermesi için bu anomalileri Boeing’e ilettik” diyen Elwell, uçakların uçuşa dönmesi için herhangi bir tarihin öngörülmediğini bildirdi. “Boeing 737 Max, detaylı incelemeler tamamlanana kadar uçamayacak” diyen Elwell, son görüşmelerinde Paul Njoroge ile saatlerce konuştuklarını söyledi.
