TÜİK 2015 yılında gerçekleştirilen çocuk evliliklerine ilişkin oransal harita çıkardı. TÜİK verilerine göre çocuk gelin oranının en yüksek olduğu il Kilis olurken, en düşük olduğu il ise Tunceli oldu. Tunceli’de 2015 yılında yapılan 513 evlilikten sadece 5’inde gelinler 16 ile 17 yaşındaydı. Tunceli’de evliliklerde çocuk gelin oranı yüzde 1’de kalırken bu oranı tutturabilen başka şehir bulunmuyor. Tuncelililer, çocuk gelin oranının düşük olmasının altında yatan etkenlere yanıt verdi. Fikri Taş; "Türkiye’de çocuk evliliklerinin en az olduğu ilin bizim olmamız övünülecek sonuç. Tunceli’de aileler hep çocuklarını okutmanın mücadelesi içinde oldular. Tek geleceklerini okumakta gördüler. Özellikle de kız çocuklarının okumasına önem veriyorlar. Kültürlü, okuyan bir genç kız hiçbir şekilde kendi yolunun başkasının çizmesine izin vermez. Kızlarımızın hemen hemen hepsi okumuş. Kendi yollarına yön verebilecek kültür seviyesinde. Ailelerimiz de okumuş, kültürlü aileler. Kızlarına, çocuklarına değer veren, onların hakkını; hukukunu gözeten onların özgürlüklerine saygı duyan bir aile yapısı var" dedi.
"En büyük faktör okur yazarlığın olması"
Bu durumda en büyük faktörün okur yazarlığın olması diyen Leyla Bakıray, "Bence en büyük faktör okur yazarlığın olması. Dışarıya, Avrupa’ya açılması. Özellikle 1980’lerden sonra Avrupa’ya açılma yaşandı. Kentin politik, sosyal ve demokrat kimliği de bunda önemli. Bütün bunlar çocukların okutulup meslek sahibi olması konusunda ailelerde farkındalık oluşturdu" diye konuştu.
"Nüfusun yüzde 99'u okumuş bir il"
Tunceli'nin nüfusunun yüzde 99'unun okumuş bir il olduğunu söyleyen Musa Turan, bu durumun etkili olduğunu söyledi. Turan, "Yüzde 99’u okumuş bir il. İlerici bir kent. Kız çocuklarının erken yaşlarda evlendirilmesi genelde feodal yapıdan, aile içi baskıdan, baba ve anne ile aşiret hegemonyasından kaynaklanıyor. Tunceli özgür bir toplum. Anne baba eşitçe düşüncesini ifade ediyor. Çocuk babasına karşı kendini ifade edebiliyor. Bu da eğitim kalitesinden kaynaklanıyor" şeklinde konuştu.
Fatima Güneş Tunceli'nin eğitim düzeyi yüksek bir kent olduğunu söyledi. Güneş, "Bu istatistiklerden de belli oluyor. Burada insanlar rahat. Kimse kimseye karışmıyor. Giyim, kültür, inanç olsun kimse kimseye müdahale etmiyor" dedi.
Eylem Bozkurt ise eğitime çok önem verdiklerini söyledi. Bozkurt, "Çocuklarımızın evlenmesinden ziyade okumasından yanayız. Kaldı ki başarılarımız ortada. Eğitimde çocuklarımız için çalışıyoruz. Özellikle kız çocuklarımızın bir an önce okuyup meslek sahibi olmalarından, ayakları üzerinde durmasına taraftarız. Burada kadın esnaf sayısı da oldukça fazla. Önce eğitim, evlilik sonra da olabiliyor" ifadelerini kullandı.
HABER: ERCAN TOPAÇ
