Anavarza Antik Kenti 22,5 metre genişliği, 10,5 metre yüksekliğiyle en büyük anıtsal şehir kapıları arasında yer alan Zafer Takı’nın eski ihtişamına kavuşmasıyla ziyaretçilerine tarihe yolculuk yapmayı hedefliyor.
Anavarza Antik Kenti’ni koruyan, Türkiye’nin ilk kadın bekçisi olan Hatun Dilci’nin oğlu Yücel Dilci, alanda bulunan Zafer Takı’nın Roma döneminden kalma Türkiye’nin en görkemli tarihi yapıtı olduğunu, kazının tamamlanmasıyla Efes Antik Kenti’nin 5 katı büyüklüğündeki 7 bin yıllık tarihin gün yüzüne çıkacağını ve dünyanın gözünün orada olacağını kaydetti.
UNESCO geçici miras listesinde bulunan Anavarza Antik Kenti’nde bulunan yapının güzel izler bıraktığını aktaran Dilci, tarihin ilk duble yol çalışmasının Roma döneminden bu günlere geldiğini belirtti.
Yıllarca uluslararası tarih araştırmacılarına ev sahipliği yapılan kentin Efes Antik Kenti’nin 5 katı büyüklüğünde olduğunu kaydeden Yücel Dilci, “Zafer Takı Romalılar tarafından yapılmış ve en görkemli yapıdır. M.Ö. 1. Yüzyılda Romalılar, ele geçirdikleri Ceyhan havzasının idaresini vassal kral olarak atadıkları Tarkondimotos'a bırakmışlardır.
Çok yıkıcı bir savaş olmuş ve Pers İmparatorluğuna son verilmiş. İmparatorların karşılandığı şeref kapısı olmuş. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yaptığı restorasyon ile bu kapı yeniden hayata geçti ve ziyaretçiler arttı. Yıkılması önlendi” diye konuştu.
Yıllarca tarihin içinde yaşadıklarını kaydeden Yücel Dilci, “Binlerce yıl öncesine dayanan geçmişi var. Annem babam bekçi olunca zor bir görev yaptı. Gece defineci kovaladılar, gündüz suç işleyen köylülerle mücadele ettiler. Burada çok şeyler yaşandı.
Kendimi burada Roma döneminde yaşıyor hissediyorum. Burada biri zarar verse bana zarar veriyor hissediyorum. Burada 100 bin Romalı yaşamış. Sistemli bir kale ve şehir. Hiçbir şehirde yok. Tarihteki ilk ve en büyük duble yol burada bulunmakta. Eni 34 metre ve uzunluğu 2 bin 400 metre kazılarla bir kısmı gün yüzüne çıktı. Bir kısmı hala toprak altında beklemekte. Eğer kazılar tamamlanırsa Efes Antik Kenti’nin 5 katı büyüklüğünde bir kent yeniden gün yüzüne çıkmış olacak” dedi.
Anavarza’da bulunan önemli kalıntılar arasında, 1500 metre uzunluğunda 20 burçlu sur duvarı, sütunlu yol, hamam ve kilise, tiyatro, amfiteatr, stadyum, su yolları, kaya mezarları, M.S. 3. Yüzyıla ait deniz tanrıçası Thetys mozaiği, Kilikya Bölgesi’ndeki tek örnek olan 3 girişli zafer takı ve ovanın ortasında bir ada gibi yükselen tepe üzerindeki Ortaçağ kalesi yer almakta
Beril Solmuşgül - Emre Bozdemir
