Doğanşehir ilçesine bağlı Karaterzi Mahallesi’nde annesiyle birlikte yaşayan 45 yaşındaki bağlama ustası İnan Karakış, evin ağıl olarak kullanılan bölümünü atölyeye çevirerek, yıllardır hem bağlama yapıyor hem de saz çalıp türkü söylüyor.
Dericilik okudu bağlama ustası oldu
20 yıl önce İstanbul’da saz yapmaya başlayan bağlama ustası İnan Karakış, taleplere göre ud, gitar gibi farklı enstrümanlar yaptığını belirterek, "Ben dericilik okudum. Öğrencilik dönemlerinde bağlama dersi veriyordum. Canlı müzikler yapıyorduk. Sonra İstanbul’da rahmetli ustam Lütfü Haydaroğlu’nun atölyesinde ders vermeye başladım. Ders verirken zamanım çok boş kalıyordu. Haftanın bir iki günü ders oluyordu. Geri kalan günler boştu. O arada ustama yardım etmeyle başladım. İki yıl kadar beraber çalıştık. İki yıl sonra da ustam bir hastalıktan dolayı vefat etti. Ondan sonra da ben devam ettirdim atölyeyi. Yaklaşık 18 yıldır kendi başıma bu işi yapıyorum" dedi.
Ağılı atölyeye dönüştürdü
Babasının vefatının ardından İstanbul’dan memleketi Malatya’ya döndüğünü aktaran bağlama ustası İnan Karakış, "7 yıl önce babam vefat etti. Onun vefatından sonra annem yalnız kaldı. Ben Malatyalıyım annemin yanında olayım mantığıyla Malatya’ya geldim. Saz yapımında artık nerde olduğunuz çok önemli değil. Artık internet devri o yüzden Malatya’da olmakla farklı bir yerde olmak arasında çok bir fark yoktu. Ben de memleketim olduğu için Malatya’yı tercih ettim. Önce Malatya merkeze geldim. Merkezde iş yerimi açtım. Konsantre sorunları yaşadık mesela üretim yaparken insanların çok girip çıkması dikkat dağınıklığı yapıyordu. Ben de kendi köyüme geldim. Evimizin yanında bir besi ağılı vardı. Babamdan kalma artık besi yapamayacak durumdaydık. Ben de besi ağılını atölyeye çevirmeye karar verdim. Geniş güzel bir atölyeye döndü. Yaklaşık 6 yıldır buradayım" ifadelerini kullandı.
"Her ağacın ayrı bir tınısı var"
Bağlama yapımında daha çok dut ağacını tercih ettiğini kaydeden Karakış, "Bağlama yapımında bizim tercihimize kaldığı zaman ben daha çok dut ağacını tercih ediyorum. Oyma sazda dut ve yaprak dediğimiz sazlarda maun ağacını tercih ediyorum. insanların isteğine göre yapıyorum. Çünkü her ağacın kendine has bir tınısı var. İcracının isteğine göre ağaç kullanıyoruz. Dut, ardıç, maun, paduk, kelebek ağacı gibi birçok ağaç var. Şimdi ithal ağaç fazla yaygınlaştı. Ama yoğunlukta yaptığımız oyma tercih edilirse dut, yaprak tercih edilirse ardıç ve maun ağacı kullanıyoruz" şeklinde konuştu.
Yurtdışı tercihleri daha fazla
Ürettiği bağlamaların yurtiçinin yanı sıra yurtdışında da ilgi gördüğünü ifade eden Karakış, "Son dönemlerde daha çok yurt dışına yapıyoruz. Türkiye’nin her yerine yapıyoruz. Hatta dünyanın her yerinde buradan saz gönderiyoruz. Yoğunlukta Almanya’ya var. Avrupa ülkeleri var. Yurtdışı satışlar gittikçe daha da çoğalıyor. Bu durum belki ekonomi ile ilgili belki benim insanlara ulaşmamla ilgili ama son dönemlerde yurtdışı daha ağırlıklı" ifadelerine yer verdi.
Siparişlere yetişemiyor
Siparişlere yetişmekten zorlandığını da söyleyen bağlama ustası Karakış, "Siparişleri yetiştirme sorunu yaşıyoruz. Şuan tek çalışıyorum. Bu işle alakalı en büyük sıkıntılarımızdan biri çırak, kalfa yetiştirmek maalesef çok talep yok. Benim yanımda 20 yıl içerisinde 7 kişi yetişti ve atölye sahipleri şuanda. Bu durum benim için güzel bir şey. Ama son iki yıldır tekim" diye konuştu.
Hasan Eryılmaz - Hatice Yetmen
