İşsizliğin çift haneli rakamlara ulaştığı piyasa şartlarında, çoğunun belirli bir yaş seviyesininde üstünde olmaları nedeniyle, maalesef iş bulmada dezavantajlı konumunda bulunmaktadırlar. Hemen hemen her aileyi ilgilendiren EYT mağdurlarının oluşmasına sebep olan 4447 Sayılı Kanundur. Bu kanun 1999 yılında deprem esnasında yürürlüğe konuldu. İsa Karakaş Türkiye Gazetesi’ndeki köşesinde Emeklilikte Yaşa Takılanlara (EYT) destek olabilmek için kaleme aldığı yazısında, EYT yasası çıkarsa olabilecek değişiklikleri ele aldı.
Gözler açılacak olan TBMM’de
Bugünlerde gerek kamuoyunda gerekse bir çok parti ve millletvekilleri tarafından bu kıymetli vatandaşlarımızın sorunları konusunda pozitif gelişmeler olmuştur.Her partiden bir çok milletvekilinin bu sorunu sahiplenmesi dolayısıyla EYT mağduriyetinin siyaset üstü haline gelmesi sevindirici bir gelişme.
EYT’li SSK’lıların emekliliği
Emeklilikte yaşa takılan SSK’lıların 4447 sayılı kanun öncesi hakları verilirse 3 seçenekle emekli olmaları mümkün olabilecek.
Buna göre, kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması ve en az 5000 gün veya, kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması, 15 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 3600 gün yahut, kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olmakla beraber, kadın ise 20 erkek ise 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 5000 gün, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olması gerekecek.
EYT’li memurların emekliliği
Emeklilikte yaşa takılan emekli Emekli Sandığı iştirakçilerine 4447 sayılı kanun öncesi hakları verilirse; kadın iştirakçilerden 20, erkek iştirakçilerden 25 fiili hizmet yılını dolduranların istekleri üzerine emekli aylığı bağlanabilir.
Stajyer ve çıraklar EYT’den emekli olabilirler mi?
Çıraklık ve stajerlik geçen sigortalılık sürelerinde malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi kesilmediğinden emeklilik başlangıcından sayılmıyor. Dolayısıyla EYT yasası çıksa bile 8 Eylül 1999 tarihinden önce sadece çıraklık-staj sigortası bulunanlar bu yasadan faydalanamaz. Faydalanmak için bir gün bile olsa belirtilen tarihten önce uzun vadeli sigorta kollarına tabi primin bulunması gerekmektedir.Çalışması olan ve tüm sigorta kollarına tabi(işçi-memur-sözleşmeli-esnaf-sanatkar-şirket ortağı) çalışanları kapsayacak. Bu bağlamda normal SSK’lı işe başlama belirtilen tarihten sonra olduğundan EYT kapsamına girmeniz mümkün değil.58 yaş ve 7 bin gün primle emeklilik hakkını kazanmak mümkün.
EYT’li Bağ-Kur’luların emekliliği
Emeklilikte yaşa takılan Bağ-kur sigortalılarına belirten kanun öncesi hakları verilirse; Bağ-kur’lu kadınlar 20, erkekler ise 25 fiili hizmet yılını (9000 gün) dolduranlar emekli aylığı bağlanabilir.
2008’de EYT mağdurları oluşmaması için titiz davranıldı
20008 yılında sosyal güvenlik sistemiyle ilgili olarak emeklilik şartları dahil olmak üzere cumhuriyet tarihimizin en köklü düzenlemeleri yapılmıştı. Bu düzenlemeler yapılırken mevcut çalışanların emeklilik şartlarına ’yaş’ engeli gibi hiçbir zorlaştırıcı şart getirilmemesine, çalışanların mağdur edilmemesine hassasiyetle davranıldı.Bu konuda çıkarılan kanun maddelerininm yürürlülük tarihleri esas alınarak “30 Nisan 2008” tarihi baz alınarak düzenleme yapılmıştı. Buna göre belirtilen tarihten önce, bir gün bile çalışanın emeklilik şartları zorlaştırılmadı, yaş engeli de konulmadı.Böylece mevcut çalışanların müktesep hakları korunmuştu. 30 Nisan 2008 tarihinden sonra ilk defa işe girecek olanların ise ta 2035 yılından sonra emeklilik primlerini dolduracağı tarihe göre emeklilik yaşı yükseltildi.
Gülçin Coşkan
