Türkiye'nin dünya ticaretinde lider olduğu fındıkta yeni bir tehlike ortaya çıktı. ‘Drakula’ lakaplı Turunçgil Uzun Antenli Böceği’nin ardından ortaya çıkan ‘kahverengi kokarca’ fındık için yeni bir tehlike oluşturdu. Günde 30 kilometre yol yapma özelliğine sahip kahverengi kokarca, etkili olduğu fındık kökünü 20 gün içinde bitirebiliyor.
Trabzon Ticaret Borsası (TTB) Meclis Başkanı Sebahattin Arslantürk, kahverengi kokarcanın Giresun’a kadar ulaştığını belirterek, “Mevsimsel değişimlerden dolayı son 2 yıldır fındıkta kahverengi kokarca ve onunla birlikte ve bakterilerin verildiği çok ciddi boyutta verim kaybı yaşanıyor. Gürcistan’da son 4 yıldır görülen kahverengi kokarca da artık Giresun’a kadar ulaştı. Kahverengi kokarcanın bir özelliği tamamen yok etmesi. Fındık için anormal bir tehlike. Bununla ilgili biz çalışmalara başladık. Bakanlığa gerekli ihbarı yaptık. Geçen yıl Tarım Bakanlığı Trabzon ve Giresun bölgelerinde bunlara yönelik feromon tuzaklarla kurdu. Fındık için bu çok ciddi bir tehlike” dedi.
“Gürcistan’daki tehlike bize sıçradı”
Sahil kesimlerinde kahverengi kokarcanın etkisini gördüklerini dile getiren Arslantürk, “Bu böceğin günde 30 kilometre yol yapabilme özelliği var. Sadece fındığa değil bütün sıvı meyvelerin tamamına zarar verebilen bir yapısı var. Bu böceğin özellikle Çin ve Amerika’da zararları oldu. Eğer böyle devam ederse sadece fındıkta kalmayacak diğer bölgelerdeki ürünlere sıçrama olasılığı var. Onun için bizim çok acil önlem almamız gerekiyor. Bu böcek hasara Mayıs ayının sonunda Haziran ayının başlangıcında başlıyor. 20 gün içerisinde fındığı bitiriyor. Gürcistan’da bir bölgede yüzde 100 hasar var. Şu anda o tehlike bize sıçramış durumda. Bu tür canlı zararları, iklim değişlikleri nedeniyle son zamanlarda ciddi zararlar olmaya başladı. Bizim geçen yıl yaptığımız tespitlere göre 400 rakımın altında yüzde 50 hasar var. Kahverengi kokarca, bakterilerden kaynaklı bir durum. Sahil kesiminde özellikle kahverengi kokarcanın çok önemli olumsuz etkisini gördük” şeklinde konuştu.
“Mücadeleyi bırakmamamız gerekiyor”
Zararlı böceklerle ilgili ihbar hattı oluşturacaklarını kaydeden Arslantürk, “Üreticilere de iş düşüyor mutlaka önlem almaları gerekiyor. Her yıl Mayıs ayının başında yapmış oldukları ilaçlamayı daha hassasiyetle yapmaları gerekiyor. Şu anda ihbar hattı oluşturuyoruz. İlan ve broşürleri de hazırlatıyoruz. Üretici ürününe sahip çıksın. Sahip çıktığı müddetçe değerini alır. Biz artık fındıkta verim ve kaliteyi ön planda tutuyoruz. Son yıllarda iklimsel değişimlerden dolayı ürün kayıpları sadece fındıkta değil, diğer tarımsal ürünlerde de yaşanıyor. Bunun ana nedeni kış mevsiminin istenilen ölçüde soğutmayı yapmamasından kaynaklı oluyor. Soğutmanın olduğu yıllarda bu tür zararlılar, minimize oluyor. Bunu biz tamamen iklimsel nedenlere bağlıyoruz. Mücadeleyle kurtulacağımız şeyler de var onları da yapmamız gerekiyor. Asla mücadeleyi bırakmamamız gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Ozan Köse - Ersen Küçük
