2020 yılında 2 milyon ton üzerinde rekor satışla Türkiye’deki kimyevi gübre tüketiminin üçte birini tek başına karşılayan GÜBRETAŞ, kuruluş misyonu doğrultusunda tarımsal verimliliği artırmaya yönelik ürün ve hizmetlerini artan tempoyla devam ettirdiğini duyurdu. 2021 yılına yeni hedeflerle başlayan şirket, bu dönemde uluslararası gübre piyasasındaki emtia ve hammadde fiyatı artışlarından kaynaklı sektördeki arz ve tedarik sıkıntısını aşmak için önemli rolünü sürdürüyor. Bu kapsamda sektörde fiyat istikrarının sağlanmasını hedefleyen şirket, çiftçilerin ihtiyaç duyduğu gübre taleplerinin karşılanması için üretim ve tedarik alanında tüm imkanlarını seferber ederek operasyonel faaliyetlerini planlanan şekilde aralıksız gerçekleştirdiğini açıkladı.
Şirketin öncelikli misyonunun tarımsal üretimde verimlilik ve sürdürülebilirliği sağlamak olduğuna dikkat çeken GÜBRETAŞ Genel Müdürü İbrahim Yumaklı, sektördeki güncel gelişmeler hakkında bazı değerlendirmelerde bulundu.
Son 5 yıllık ortalamaya bakıldığında ülkemizde yılda 6 milyon ton civarında gübre tüketimi gerçekleştiğini belirten Genel Müdür Yumaklı, “Kimyevi gübre sektöründe üç temel hammadde var; azot, potasyum ve fosfat... Ne yazık ki sektörle ilgili bu temel yeraltı kaynakları ülkemizde bulunmadığı için büyük oranda yurtdışından ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Türkiye olarak dünyadaki gübre tüketiminde sadece yüzde 1,5 paya sahip olduğumuz ve bu gübrelerin hammadde ihtiyacının da yaklaşık yüzde 90’ını yurtdışından karşıladığımız göz önüne alındığında, sektörün uluslararası piyasalardaki arz ve fiyatlara göre şekillendiği görülür. Üstelik yurtdışından döviz ile ithal ettiğimiz bu ürünleri, iç piyasada TL olarak üreticiye ulaştırmak da hammadde fiyatlarındaki dalgalanmanın yanı sıra döviz kurlarıyla ilgili finansal riskler getirebilmektedir” dedi.
Şirketin tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için her zaman ürün bulunurluğunu sağlamaya öncelik verdiğine dikkat çeken Yumaklı, “Bitki besleme ürünleri, birim alandan maksimum verim alınacak şekilde tarım üretiminin sürdürülmesi ve ülke nüfusunun gıda arz güvenliğinin sağlanması adına en temel girdilerden biridir. Yapılan araştırmalara göre tarım girdi maliyetleri içinde yüzde 15-20 civarında paya sahip olan gübre, tarımsal verimlilik artışına ortalama yüzde 50 civarında katkı sağladığı için tüm dünyada önemli bir yere sahip. Pazar payıyla sektöre liderlik eden şirketimiz, tarımsal üretimdeki gübre ihtiyacının yüzde 30’dan fazlasını tek tek başına karşılamakta. Bu başarı, çiftçiye sağladığımız kaliteli ürün ve hizmetlerin yanında en öncelikli prensibimizin kesintisiz gübre tedarikini sürdürmek olmasının bir sonucudur” ifadelerini kullandı.
Uluslararası fiyat artışları ve salgın nedeniyle yaşanan kısıtlar
Gübre fiyatlarının sadece yurtiçindeki döviz kuru hareketlerine göre belirlenmediğini, aynı zamanda büyük oranda uluslararası piyasalardaki gübre hammadde fiyatları, küresel arz-talep imkanları ve son bir yılda küresel salgın etkilerine göre şekillendiğini vurgulayan Yumaklı, “Geçen yıl başlayan küresel Covid-19 salgını nedeniyle gübre hammadde fiyatlarında da yükseliş trendi yaşanmakta. Biz de buna karşı üretim, tedarik ve sevkiyat süreçlerinde gerekli aksiyonları almaktayız” diye konuştu.
Koronavirüs salgını nedeniyle uluslararası piyasalarda kimyevi gübre fiyatlarının ortalama yüzde 60’tan fazla ve navlun-nakliye maliyetlerinin ise yüzde 50’nin üzerinde artış gösterdiğine dikkat çeken Yumaklı,“Bununla birlikte gübre hammaddesi üreten bazı ülkelerin kendi iç pazarlarını öncelemeleri ve ihracata kısıtlamalar getirmeleri nedeniyle dünya genelinde gübre tedarikinde sorunlar yaşanmaktadır. Örneğin üre gübresinde sezon öncesi yapılan bağlantıların bir kısmı, bu global üreticiler tarafından iptal edilmiştir. Buna rağmen şirket olarak sektör liderliğinin getirdiği sorumlulukla üretim planlamamız ve aylar öncesinde yaptığımız tedarik planlarında alternatif çözüm yöntemlerini de kullanarak çiftçilerimize gübre tedariki sağlama sözümüzü yerine getirmekteyiz. Tedarik sıkıntısı olan bazı klasik ürünlerin yerine ikame ürün olarak Ar-Ge tecrübemizle geliştirilen özel ürünleri sunarak da çiftçinin işini kolaylaştırdık” dedi.
GÜBRETAŞ - Tarım Kredi işbirliğiyle sektörde örnek uygulama
GÜBRETAŞ’ın ana hissedarının Türkiye’nin büyük çiftçi kuruluşu Tarım Kredi Kooperatifleri olduğunu belirten Yumaklı, “Şirketimizin yüzde 75 hissesi Tarım Kredi Kooperatifleri’ne ait olup, kalan yüzde 25’i ise Borsa İstanbul’da işlem görmektedir. Bu yönüyle kendimizi yüzde 100 halkın şirketi olarak görüyor ve bunun sorumluluğunu yerine getirmek için daha büyük bir eforla çalışıyoruz. Ticaret ve sermaye piyasası kanunlarına göre faaliyetlerini yürüten GÜBRETAŞ, bir anonim şirket olarak kar ve zararından ortaklarına karşı sorumludur. Bununla birlikte şirketimiz, Tarım Kredi’nin bitki besleme alanındaki şirketi olması nedeniyle bu alanda önemli bir role sahiptir. 2001 yılından beri devam eden başbayilik sözleşmesiyle Tarım Kredi Kooperatifleri’nin kimyevi gübrede tek tedarikçisi olan şirketimiz, bu stratejik işbirliği çerçevesinde sektörde ürün bulunurluğunu garanti altına almak, yılın tamamı için tedarik yönetimini sürdürmek ve çiftçiler lehine fiyat rekabetiyle sektörde dengeleme açısından tarımsal üretimin sürdürülebilirliğine katkılar sağlamaktadır” diye konuştu.
Tarım Kredi ve GÜBRETAŞ arasındaki işbirliğinin tedarik planlama açısından sektöre örnek olacak bir uygulama olduğunu vurgulayan Yumaklı, aksi halde bu kadar yüksek hacimli bir üründe çiftçinin kimyevi gübre ihtiyaçlarının zamanında karşılanmasının operasyonel açıdan mümkün olamayacağına dikkat çekti. Bu operasyonel planlama sayesinde şirketlerinin son yıllarda istikrarlı şekilde artan satışlarını geçen yıl 2 milyon ton üzerine çıkarmayı başardığını hatırlatan Yumaklı, “Ürün bulunurluğuyla ilgili vurgulanması gereken bir diğer husus ise Tarım Kredi ve GÜBRETAŞ’ın Türkiye’nin 81 ilinde tarım yapılan her noktaya dağıtım yapmasıdır. Şirketimiz, kendi ürettiği ve yüksek verim artışı sağlayan bitkiye özel ürünlerinin de arasında yer aldığı 120’den fazla gübre çeşidiyle bin 850’si Tarım Kredi Kooperatifi olmak üzere 2 bin 750 satış noktasında üreticilere hizmet sunmaktadır. Diğer kooperatif ve birliklerin, bölgesel ya da dönemsel faaliyet göstermeleri nedeniyle üreticilerin tüm taleplerini tam olarak karşılaması mümkün olamamaktadır” ifadelerini kullandı.
İlkbahar gübre taleplerinin tedarik planlaması, geçen sonbaharda başladı
Kimyevi gübrelerin yılın belirli dönemlerinde tüketilmesinin, siparişleri sezonundan önce tedarik etme zorunluluğunu getirdiğini aktaran Yumaklı, “Kimyevi gübre üretiminde girdi olarak kullandığımız birçok hammadde ve emtia, yurtdışından deniz taşımacılığıyla ülkemizdeki farklı lojistik üslerine getiriliyor. Burada milyon tonlarla ifade edilen bir ürün miktarından bahsediyoruz. Çoğunlukla yurtdışından getirilen, kimi zaman da ülkemizde üretilen bu çeşitli ürünleri, şirket olarak yurtiçinde yılda 80 bin civarında kamyon hareketiyle 5 binden fazla noktaya kullanım döneminden önce ulaştırmaya devam ediyoruz” açıklamasında bulundu.
Yumaklı, ürün tedarikiyle ilgili hazırlık süreçlerini de şu sözlerle özetledi: “Şirketimizin tedarikteki yaklaşımı; en kaliteli ürünü en uygun fiyata yurtiçi ya da yurtdışından temin edip üreterek çiftçilere ulaştırmaktır. Üretimi dışındaki ürünler ve hammaddeleri imkanlar ve piyasa şartların elverdiği ölçüde yurtiçindeki firmalardan temin ederek kaynakların yurtiçinde kalmasını sağlamak şirketimizin bir diğer önceliğidir. Herhangi bir aksaklığın yaşanmaması adına üretim ve tedarik planlamalarını aylar öncesinden yapıp gübre siparişlerini sezonunda teslim etmek zorundayız. 2021 ilkbahar döneminde tarımda kullanılacak gübrelerin tedarik planlamasını, Tarım Kredi Kooperatifleri’nden gelen talep ve sevk projeksiyonu doğrultusunda 2020 sonbaharında başlattık. Tarım Kredi, kimyevi gübre siparişlerini yılda iki dönem halinde kooperatif, ürün ve ay bazında şirketimize bildirmektedir. GÜBRETAŞ, Tarım Kredi siparişlerinin yanı sıra pazar payıyla orantılı olarak bayiler ve diğer müşterilerden gelecek tahmini gübre taleplerine göre tedarik, üretim ve lojistik planlamalarını sezon başlamadan aylar öncesinde yapmaktadır”.
Gübre fiyatlarında yaşanan değişimle ilgili olarak, “Ürünler ve hammaddeler birkaç ay öncesinden tedarik edilirken sadece o günün fiyat hareketleri değil, bunların yanı sıra dönemsel ekonomik gelişmeler, tarım ve gübre sektöründe ilgili sezona yönelik öngörüler, ürünlerin uzun yıllar fiyat ortalaması, stoklama maliyetleri, finansman giderleri gibi birçok konu değerlendirilerek satın alma kararı verilmektedir” diyen Yumaklı, şirket olarak çiftçilere en uygun fiyatlarla gübre sağlayabilmek için alternatif tedarik yöntemleri de kullandıklarını belirtti. Yumaklı, “Sektörde zaman zaman fırsat alımı olarak nitelenen bir tedarik şekli söz konusudur. GÜBRETAŞ da şartlar uygun olduğunda fırsat alımları yapıp paçal maliyetlerini minimize ederek, çiftçiye daha uygun fiyatlarla yılın 12 ayında da kesintisiz olarak ürün sunma çabasını sürdürmektedir” dedi.
Bu zorlu dönemde Tarım Kredi ve GÜBRETAŞ’ın işbirliği sayesinde çiftçilerin küresel salgına rağmen 2020 yılında ihtiyaç duydukları kimyevi gübreleri uygun fiyata ve zamanında temin ettiklerini belirten Yumaklı, içinde bulunduğumuz 2021 ilkbahar sezonunda da Tarım Kredi Kooperatifleri’nin ortaklarına piyasadaki en uygun fiyata ürün tedarikini sürdürdüğünü vurguladı.
“Şirketimizin çiftçi nezdindeki kalite algısı, talebi artırıyor”
GÜBRETAŞ’ın yüksek verim artışı sağlayan kaliteli bitki besleme ürünlerinin yanı sıra ücretsiz tarımsal danışmanlık hizmetleriyle de çiftçilere güven veren bir marka olduğunu belirten Yumaklı, “Şu an sektörde akredite laboratuvara sahip olan tek firma GÜBRETAŞ’tır. Garanti edilen bitki besin maddesi içeriklerinin tam olması, insan sağlığına zararlı madde bulunmaması gibi kalite standartları konusunda şirketimiz uzun yıllardır sektörde kalite adına emsal teşkil ediyor. Kalite standardını sağlama ve koruma adına gösterdiğimiz tüm bu çaba, markamızın çiftçiler nezdinde kalite ve güven ile anılmasını sağlamıştır. Zira tarımda verimliliğin, bolluk ve bereketin, kaliteli gübreyi doğru şekilde kullanmaktan geçtiğini her fırsatta ifade etmekteyiz” diye konuştu.
