Fetullahçı Terör Örgütü’nün 15 Temmuz 2016’da gerçekleştirdiği darbe girişiminde İstanbul’da İl Emniyet Müdürlüğü, Valilik binası, Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Bayrampaşa ile Üsküdar Çevik Kuvvet yerleşkesi, Mahmutbey Gişeleri, Türk Telekom binası ve TRT binası işgal edilmeye çalışılmış, boğaz köprüleri kapatılmıştı. Darbe girişimi esnasında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca FETÖ’ye üye askerler için gözaltı talimatı verilmiş ve haklarındaki soruşturmalar hızlı bir şekilde tamamlanmıştı. Girişimin üzerinden 3 yıl geçti. Bu süreçte İstanbul’da darbe girişimine ilişkin 41 ana darbe davası açıldı. Darbe girişiminin baş aktörlerinin yargılandığı davalardan 39’u karara bağlandı.
Mahkemelerce, Silivri Ceza ve İnfaz Kurumu karşısındaki duruşma salonunda yapılan yargılamalarda sanıklar, ‘Anayasayı ihlal’, ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım’, ‘Kasten öldürme’, ‘Kasten öldürmeye teşebbüs’, ‘Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ gibi suçlardan ağırlaştırılmış müebbet, müebbet ve çeşitli oranlarda hapis cezalarına çarptırıldı. Karara bağlanan davalarda erlerin büyük bir kısmına beraat kararı verildi.
Ana darbe davalarından karara bağlanmamış olan Hava Harp Okulu ve FETÖ sanığı SAT'çılar ile Mahrem imamlarının davalarında ise cumhuriyet savcıları esasa ilişkin mütalaalarını açıkladı. Mütalaalarda sanıkların ağırlaştırılmış müebbet ve çeşitli oranlarda hapis cezasıyla cezalandırılmaları talep edildi. Mütalaanın açıklandığı iki davada sanıklar ve avukatlarının son savunmalarının tamamlanmasının ardından karar verilmesi beklenirken, ana dosyalardan ayrılan bazı davaların da görülmesine devam ediliyor.
İstanbul’daki ana darbe davası
15 Temmuz darbe girişimini İstanbul genelinde planlayan üst rütbeli 24 eski askerin yargılandığı İstanbul ana darbe davası 17 Nisan 2018’de karara bağlandı. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nce yapılan yargılamada eski tümgeneral Fethi Alpay, eski tuğgeneraller Eyyüp Gürler ile Özkan Aydoğdu, eski kurmay albaylar Ahmet Gümüş, Mehmet Kapan, Müslüm Kaya, Nebi Gazneli, Ömer Faruk Özköse ile kurmay albay Sadık Cebeci, eski kurmay yarbaylar Şakir Çınar ile Fatih Karakaya ve eski kurmay binbaşı Murat Yanık, ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
İstanbul ana darbe davasında yargılanan sanıklardan Muzaffer Düzenli, Eyyüp Gürler, Fethi Alpay, Murat Yanık ve Özkan Aydoğdu’nun, darbe girişimi gecesi şehit olan 87 kişinin ölümüne ilişkin ‘Nitelikli kasten öldürmeye azmettirme’ suçundan 87’şer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmedildi.
Aynı davada sanık olarak yer alan FETÖ elebaşı Fetullah Gülen ve 9 sanığın ise dosyası ayrılırken, davada yargılanan 2 sanık çeşitli suçlardan hapis cezasına çarptırıldı.
Davanın kararına ilişkin yapılan istinaf başvurusu İstanbul Bölge Adliyesi Mahkemesi 2. Ağır Ceza Dairesince reddedilerek, hapis cezaları onandı.
15 Temmuz Şehitler Köprüsü ve FSM Köprüsü davaları Darbe girişimi gecesinde 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nde 34 kişinin şehit edilmesi, yüzlerce kişinin yaralanması ve yaşanan olaylara ilişkin yargılama İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesince yapıldı. Karara bağlanan davada 72 sanık ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. 22 sanığa ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım’ gerekçesiyle 17 yıl 7’şer ay, 5 sanığa ise aynı suçtan 15’er yıl hapis cezası verildi.
Birçok sanığın, 34 vatandaşın şehit edilmesine ilişkin ‘Kasten öldürme’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verilen davada, biri asteğmen 43’ü er toplamda 44 sanığın ise tüm suçlardan beraatine karar verildi. İstinafa gönderilen mahkeme kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesince onandı.
15 Temmuz’da Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün işgal girişimi ve 3 kişinin şehit edilmesine ilişkin davada yargılanan 13 sanık ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılırken, 2 sanık müebbet ve çeşitli oranlardan hapis cezasına çarptırıldı. 1’i tutuklu 46 er sanığın ise dosyası ayrıldı.
İBB’nin işgali davası
Darbe girişiminde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin işgali sırasında çıkan olaylarda Prof. Dr. İlhan Varank’ın da aralarında bulunduğu 14 kişinin şehit edilmesine ilişkin 52 sanığın yargılaması İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesince yapıldı. Davada tutuklu bulunan 8 tutuklu subay, ‘Anayasayı ihlal’, ‘Kasten öldürme’ ve ‘Kasten öldürmeye teşebbüs’ suçlarından 15’er kez ağırlaştırılmış müebbet ve 2 bin 912’şer yıl hapis cezasına çarptırıldı. eski AFAD İstanbul İl Müdürü Gökhan Atilla Bostan’ın ise ‘Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapsine hükmedildi.
İşgal davasında 31 er, benzer suçlardan 15’er kez müebbet hapse mahkum edilirken, öldürme olaylarına karışmayan 2 sanık ‘Anayasayı ihlal’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum edildi. Davada olaylara karışmadığı tespit edilen 11 er beraat etti. İstinafa taşınan karara ilişkin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi, ‘Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapse çarptırılan eski AFAD İstanbul İl Müdürü Gökhan Atilla Bostan’ın dosyasının ayrılarak, yeniden yargılanmasına karar verdi. 8 tutuklu subay hakkında verilen ağırlaştırılmış müebbet ve 31 erin aldığı müebbet hapis cezaları ile 11 erin beraat kararı onandı.
AK Parti İl Başkanlığı işgal girişimi davası
15 Temmuz’da AK Parti İl Başkanlığı’nın işgal girişimine ilişkin 15 sanık İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılandı. Yargılama sonucunda 4 sanık ağırlaştırılmış müebbette, 11 sanık ise müebbet hapse çarptırıldı. Dava kararına ilişkin yapılan istinaf başvurusu reddedilerek, sanıklar hakkında verilen karar İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesince onandı.
FETÖ'nün Atatürk Havalimanı'nı işgal girişimi davası
15 Temmuz darbe girişimine ilişkin Atatürk Havalimanı işgal girişimi ve 2 kişinin şehit edilmesine yönelik 159 sanığın yargılandığı dava karara bağlandı. İstanbul 34. Ağır Ceza Mahkemesince Silivri’de yapılan yargılamada aralarında eski Hava Harp Okulu Destek Grup Komutanı Albay Yusuf Özdemir’in de bulunduğu 10 sanık ‘Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. ‘Anayasayı ihlal’ suçundan 43 sanığın müebbet hapis cezasına çarptırıldığı davada, 85 sanık ‘Anayasayı ihlale teşebbüs etmeye yardım’ suçundan 12 yıl 6’şar ay hapis cezasına mahkum edildi. Aynı davada 17 yaşındaki Mahir Ayabak’ın şehit edilmesine ilişkin eski sözleşmeli erler Yasin Keçeli ve Metin Uçar müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Davada bazı sanıklara, ‘Kasten öldürme’, ‘Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma’, ‘Konut dokunulmazlığını ihlal etme’ ve ‘Hava ulaşım araçlarını kaçırma’ suçlarından çeşitli oranlarda hapis cezası verildi.
İstanbul Emniyet Müdürlüğü işgal girişimi davası
Darbe girişimi sırasında İstanbul’da İstanbul Emniyet Müdürlüğü Yerleşkesi'nin ele geçirilmesi ve bu sırada zırhlı araçların altında kalarak 5 kişinin şehit düşmesine ilişkin davada, olay gecesi Vatan Caddesi'ndeki bir tankta kamuflajla yakalanan eski Emniyet Müdürü Mithat Aynacı ve 10 muvazzaf asker, ‘Anayasayı ihlal’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılırken büyük çoğunluğu erlerden oluşan 54 sanığın ise beraatine karar verildi.
İstanbul Valiliği işgal girişimi davası
İstanbul Valiliği binasının ele geçirilmesi girişimine ilişkin, görülen davada 8 subay ‘Anayasayı ihlal’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet cezasına çarptırılırken, kışlada kalan 3 ikmalci astsubay ile 4 uzman çavuş ve 73 erin ise beraatine karar verildi.
Hava Harp Okulu davasında mütalaa açıklandı
Darbe girişimine ilişkin İstanbul Hava Harp Okulu’nda görevli subayların ve FETÖ/PDY terör örgütünün sivil imamlarından Kemal Batmaz ile 15-16 Temmuz’da telefon görüşmesi yaptığı tespit edilen eski Hava Harp Okulu Alay Komutanı Kurmay Albay Hüseyin Ergezen’in de aralarında bulunduğu 24’ü tutuklu 43 sanık İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesince yargılanmaya devam ediyor.
Davaya ilişkin Temmuz ayında yapılan celsede cumhuriyet savcısı esasa ilişkin mütalaasını verdi. Mütalaada, eski kurmay albay Hüseyin Ergezen’in, ‘Anayasayı ihlal’, ‘Silahlı terör örgütü üyeliği’, ‘Kamu hizmetlerinden yararlanma hakkının engellenmesi’ ve ‘Ulaşım araçlarının kaçırılması’ suçlarından ağırlaştırılmış müebbet il 22 yıl 10 aydan 56 yıl 3 aya kadar hapisle cezalandırılması talep edildi.
Eski kurmay binbaşı Ecir Şık’ın da aralarında bulunduğu 40 sanığın ‘Anayasayı ihlal’ ve ‘Silahlı terör örgütü üyeliği’ suçlarından ayrı ayrı ağırlaştırılmış müebbet ve 7,5 yıldan 15’er yıla kadar hapisle cezalandırılmalarının istendiği mütalaada, sanıklar Emir İrfan Kara ile Yusuf Günana’nın savunmaları alınmadığı için dosyalarının ayrılmasına karar verilmesi talep edildi. Sanıklar ve avukatlarının esasa ilişkin savunma yaptığı davanın bir sonraki duruşması 21-25 Ekim tarihleri arasında Silivri Ceza ve İnfaz Kurumu’nun karşısındaki duruşma salonunda görülecek.
SAT'çılar ile mahrem imamların davasında mütalaaya ilişkin savunmalar yapılıyor
İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesince, Sualtı Taarruz (SAT), Sualtı ve Kurtarma komutanlıklarında görev yapan 38 asker ile askerlerden sorumlu sözde Deniz Kuvvetleri yapılanmasının ‘Mahrem imamı’ olan 14 sivilin aralarında olduğu 45’i tutuklu 52 sanığın yargılandığı davada cumhuriyet savcısı esasa ilişkin mütalaasını açıkladı.
Mütalaada, sanıklar eski albay Şeyhmus Direk, eski binbaşı Hakan Egemen ile mahrem imam olan sanıklar Servet Memiş, Yusuf Baytar, Ahmet Taşçıoğlu, Emrullah Merallı, Önder Yılmaz, Kemal Işıklı, Nihat Mengi ve Sadık Yılmaz'ın ‘Anayasayı ihlale azmettirme’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılması talep edildi.
Aynı davada eski binbaşılar Zeki Bayer ve Murat Çetinkaya’nın da aralarında bulunduğu 34 sanığın ‘Anayasayı ihlal’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılması istendi.
Mütalaada, 45 sanığın ‘Silahlı terör örgütüne üye olmak’ suçundan 7 yıl 6 aydan 15 yıla kadar hapisle cezalandırılması istenirken, 7 firari sanığın dosyasının ayrılması ve tutuksuz sanıklar Şeyhmus Direk ile Timur Ağca'nın da tutuklanması talep edildi.
İrem Demir
