İstanbul’daki 39 ilçe belediyesi her gün düzenli olarak topladıkları çöpleri İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki İSTAÇ’ın tesislerine ulaştırıyor.. Burada madde yapısına göre ayrıştırılan çöpler; kompost, enerji üretimi, hammadde geri kazanımı gibi işlemlerden geçerek tekrar kazandırılıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Odayeri ve Kömürcüoda’da kurulu tesislerde işlenen çöplerden son 1 yılda 400 milyon kilowatt saat yenilenebilir enerji üreterek hem milli ekonomiye hem de çevreye önemli katkı sağlandı. Milli ekonomiye 250 milyon TL katkı sağladı. Ayrıca çöp gazından enerji üretimi tesislerinde son bir yılda 400 milyon kilowatt saat enerji üretildi. Üretilen enerjiler ise doğrudan ulusal şebekelere aktarılarak Enerji Piyasaları İşletmesi’ne satılıyor. Odayeri’nde bulunan dev tesis havadan görüntülenirken, görüntülerde üstü toprak ile kapatılmış çöp dağları görülüyor.
1 saatlik üretimle 6 kez dünya turu
İstanbul’un çöplerinden elde edilen 250 milyon TL’lik kazanç elektrikli otomobil üreticisi Tesla’nın yeni çıkacak 1 milyon TL değerindeki “Roadster” marka otomobilinden tek seferde 250 tane almaya denk geliyor. Bu araçlarla İstanbul’un bir saatte ürettiği çöpten elde edilen enerji sayesinde 6 kez dünya turu yapılabilecek enerji ortaya çıkıyor.
“Yıllık ekonomiye 250 milyon Türk Lirası katkı da sağlanmış olduk”
Atıkların organik ve inorganik olmak üzere iki çeşide ayrıldığını ifade eden İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Mühendisi Ahmet Hamdi Zembil, “ Organik olan kısmı kompost üretim diye tabir ettiğimiz yapay gübre yapımında kullanıyoruz. Organik olmayan kısımdan ise geri dönüşüm olan maddeleri ekonomiye kazandırıyoruz. Son bir yılda İSTAÇ’ın sahalarına 7 milyon atık elden geçirildi, 400 milyon kilovat saat elektrik ürettik. Bu üretimle yıllık ekonomiye 250 milyon Türk Lirası katkı da sağlanmış olduk. Geri dönüşümde büyük görev ilçe belediyelerine düşüyor. Attıkları gerektiği gibi tesislerimize getirmezse karışık evsel atık olarak değerleniyor. İlçe belediyeleri belirli günlerde sadece geri dönüştürebilir atıkları alırlarsa bizim için daha iyi olur” şeklinde ifadeler kullandı.
Çöpten nasıl elektrik üretiliyor?
İstanbul’un ilçelerinden gelen çöpler geri dönüşümü olan maddelerden ayrıştırılarak depolama işlemine geçiliyor. Burada üstü toprak ile kapatılan çöplerin oksijeni tamamen tükendikten sonra başlayan çürüme ile metan içerikli çöp gazı ortaya çıkıyor. Depolama yerinde borular ile çekilen çöp gazı, metan motorlarında yakılarak hareket enerjisi elde ediliyor. Motorların çıkış kısmında bulunan alternatörler ile hareket enerjisi elektrik enerjisine çevriliyor ve böylece elektrik elde ediliyor.
Ahmet Faruk Sarıkoç
