Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Medikal Onkoloji Anabilim Dalı Uzmanı Dr. Ömer Diker, kanser hastalığında erken teşhisin hemen hemen her kanser türünde hayat kurtarıcı olabildiğini, bu açıdan farkındalığı artırmanın önem arz ettiğini vurguladı.
Kanser bulaşıcı bir hastalık değildir
Kanser hastalığının hiçbir bulaşıcı özelliği bulunmadığını söyleyen Uzm. Dr. Ömer Diker,bazı bakteriyel ve viral enfeksiyonlarda olduğu gibi hastalığın yakın temas, kan yolu, dokunma ve cinsel yollarla bulaşmadığını belirtti.Kanserde erken teşhisin hayat kurtarıcı olduğunu da vurgulayan Uzm. Dr. Ömer Diker, Dünya’da yaygın olarak kullanılan kanser tarama programları irdelendiği zaman,kalın bağırsak kanserleri, rahim ağzı kanserleri, meme kanserleri, akciğer kanserleri, prostat kanserleri ve cilt melanomları ile ilgili tarama programlarının başlıca bilinmesi gerekenler olduğunu belirtti.
50 yaş ve üzerindeyseniz kolon kanserine karşı kalın bağırsak kanserleri taraması yaptırın
Kalın bağırsak kanserleri taramasının, 50 yaş ve üzeri bireylerde yapılmasının uygun olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Ömer Diker, taramanın farklı biçimlerde kullanılabileceğini belirtti. Buna göre dışkıda gizli kan, DNA bazlı dışkı testlerinin yılda bir veya üç yılda bir kullanımı, 5 yılda bir kalın bağırsak sol alt ucunun kamera bazlı yöntemlerle incelenmesi veya 10 yılda bir tüm kalın bağırsağın kamera bazlı incelenmesi(kolonoskopi) benzer etkinliklere sahip biçimler olduğunu dile getirdi.
Uzm. Dr. Diker: “Meme kanseri tarama yaşı ve aralıkları için farklı yaklaşımlar var”
Meme kanserleri için farklı kılavuzlarda, tarama başlangıç yaşı ve tarama aralıklarıaçısından farklı yaklaşımların olduğunuifade eden Uzm. Dr. Ömer Diker, klavuzların bir kısmında 50 yaş itibariyle taramaya başlanması önerilmekteyken bir kısmında ise taramaya 40 yaşından itibaren başlanmasının önerildiğini, yine bir kısım kılavuzda mamografinin her yılyaptırılması tavsiye edilirken, bir kısmında ise iki yılda bir tarama yapılmasının yeterli olduğunu söyledi.
Rahim ağzı kanserleri tarama başlangıç yaşı 21
Uzm. Dr. Ömer Diker taramaya en erken yaşta başlanan kanser türünün rahim ağzı kanserleri olduğunu söyleyerek, 21 yaş itibariyle 3 yılda bir rahim ağzı sitolojisi(smear) alınmasının uygun olacağını, 30 yaş ve üzeri bireylerde ise bu yönteme aynı şekilde devam edilmesinin kabul edilebilir olduğunu ifade etti.
Prostat kanserleri için tarama başlangıç yaşı 45
Prostat kanserlerinin,tarama programı bir miktar tartışmalı olan bir kanser türü olduğundan bahsetmenin uygun olacağını ifade eden Uzm. Dr. Ömer Diker, farklı kılavuzlarda farklı önerilerin yer aldığını, Amerikan Ulusal Kapsamlı Kanser Ağı kılavuzlarında 45 yaş itibariyle taramaya başlanmasının ve tarama için elle muayene ve PSA testinin baz alınmasının önerildiğini, öte yandan Amerika Birleşik Devletleri Prevensiyon Hizmetleri Görev Gücü kılavuzlarında ise taramanın önerilmediğini belirtti.
Uzm. Dr. Diker: “Akciğer kanserlerinin özellikle 55 -74 yaş arasında taranması gerekiyor”
Uzm. Dr. Ömer Diker, akciğer kanserlerinin, taramayla ilgili çalışmaları son yıllarda yayınlanan ve belki de taramasıen az bilinen kanser türü olduğunu, farklı birliklerin kılavuzlarına girmeyi başardığını ve temelde 55-74 yaş arası bireylerde taramanın önerildiğini söyledi.
Uzm. Dr. Diker; “2008 sonrasındaki dönemde cilt melanomlarında çok ciddi tedavi başarılarından bahsetmek mümkün”
Dünyada sıklığı giderek artan ve çok saldırgan bir kanser tipi olan cilt melanomlarında, tıp dünyasının geçmişe göre fersah fersah yol katetmiş durumda olduğunu belirten Uzm. Dr. Ömer Diker, hedefe yönelik tedaviler ve immünoterapiler sayesinde, 2008 sonrasındaki dönemde çok ciddi tedavi başarılarından bahsetmenin mümkün olduğunu,tarama açısından bakıldığında ise ozon tabakasında oluşan değişimler sonrasında global manada son 10 yılda, yıllık tanı sıklıklarının 3-4 kat artış gösterdiğini ifade etti.
