Kosova’nın ülkeye girmek isteyen Sırbistan plakalı araçlara yönelik geçici plaka ve geçiş belgesi uygulamasını yürürlüğe sokacağını açıklaması ile geçtiğimiz günlerde Sırbistan ile Kosova arasında tansiyon yükselmişti. Kosova Başbakanı Albin Kurti Reuters’a verdiği röportajda, Kosova ve Sırbistan arasındaki gerilime değindi.
Sırbistan’ın Kosova’ya karşı saldırgan bir politika izlediğini ifade eden Kurti, "Belgrad'ın bu saldırgan politikalarının şu ya da bu şekilde Kosova'ya yönelik bir saldırıya dönüşebileceğini göz ardı etmemeliyiz. Dikkatliyiz ama korkmuyoruz. Bize bu hafta ya da önümüzdeki hafta saldıracaklarını söylemiyorum, ancak artan gerilim nedeniyle yeni çatışma ihtimalini dışlamak tamamen sorumsuzluk olur" dedi.
“Putin, savaşı normalleştirmek istediği için savaşı yaymakla ilgilenir”
Rusya’nın iki ülke arasındaki gerilimdeki rolüne de değinen Kurti, Sırbistan'ın başlıca müttefiki olan ve Kosova'nın Birleşmiş Milletlere (BM) üyeliğini veto eden Rusya'yı, Kosova’da yeni etnik gerilimleri körüklemekle suçlayarak, “Despot (Rus) Devlet Başkanı (Vladimir) Putin bir savaş adamıdır ve savaşı normalleştirmek istediği için savaşı yaymakla ilgilenir” dedi.
“Kosova artık bir devlet”
“Güvenlik ve savunmaya dair kurumlarımız ve organlarımız var. Kosova artık bir devlet, 1998 yılında değiliz” ifadelerini kullanan Kurti, "Yıl 2022 bu yüzden egemenliğimizi, toprak bütünlüğümüzü, demokrasimizi, hukukun üstünlüğünü, anayasamızı savunmak ve ilerlemek için öncekinden daha hazırız" dedi.
Kurti ve Vuçiç’in 18 Ağustos’ta Brüksel’de bir araya gelmesi bekleniyor
Kosova Başbakanı Kurti ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç’in iki ülke arasındaki son gerilimin ardından 18 Ağustos’ta Belçika’nın başkenti Brüksel’de bir araya gelmesi bekleniyor. Kosova ve Sırbistan, aralarındaki sorunları çözmek için Avrupa Birliği (AB) ev sahipliğinde diyaloğa açıklar fakat bugüne kadar iki ülke arasında çok az ilerleme kaydedildi.
Kosova, Rusya’ya yaptırım uygularken, Sırbistan uygulamadı
Kosova, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırılarını kınarken, AB ve ABD'nin tarafında yer alarak Rusya’ya karşı uygulanan yaptırımlara destek verdi. Sırbistan ise, AB'ye katılma ve dış politikasını AB ile uyumlu hale getirme hedefine rağmen Rusya'ya karşı uygulanan yaptırımlara destek vermedi.
Kosova, 2008’de Sırbistan’dan bağımsızlığını ilan etti
Balkan ülkesi Kosova, baskıcı Sırbistan yönetimine karşı verdiği 1998-1999’daki Kosova Savaşının ardından 2008 yılında Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etti. . Ancak Sırbistan, Kosova'yı yasal olarak hala topraklarının ayrılmaz bir parçası olarak görürken, Rusya’nın da yardımıyla Kosova'nın çeşitli uluslararası kurumlara üyeliğini engelliyor. Sırbistan, Kosova’nın Sırp azınlıkların haklarını çiğnemekle suçlayarak, Kosova'da gerginliği ve çatışmaları körüklediğini reddediyor.
Nüfusunun yüzde 90'ı Arnavutlardan oluşan Kosova'nın 1,8 milyonluk nüfusunun yüzde 5'ini Sırplar oluşturuyor. Kosova’da yaşayan yaklaşık 50 bin Sırp, Sırbistan sınırına yakın ülkenin kuzey bölgesinde, 40 bin Sırp ise Ibar Nehri'nin güneyinde yaşıyor.
Kosova’da yaklaşık 4 bin NATO askeri konuşlu
Kosova ve Sırbistan arasındaki barışı korumak için Kosova’da NATO’ya bağlı yaklaşık 3 bin 700 asker bulunurken, geçtiğimiz günlerde NATO iki ülke arasında patlak veren plaka krizi sonrası bölgedeki istikrarın tehlikeye girmesi durumunda görevine uygun olarak müdahale edeceğini açıklamıştı.
Ne olmuştu?
Kosova’da 1 Ağustos’ta yürürlüğe girmesi planlanan ülkeye girmek isteyen Sırbistan plakalı araçlara yönelik geçici plaka ve geçiş belgesi uygulamasına saatler kala tansiyon yükselmiş, ülkenin kuzeyinde yer alan ve Sırpların yoğunlukta yaşadığı Mitroviça’da siren ve silah sesleri yükselmiş, Sırplar bazı yollara barikatlar kurmuştu. Polis, silah seslerini doğrulamış hayatını kaybeden ya da yaralanan olmadığını ifade etmişti. Sirenlerin ise 1 Ağustos’ta yürürlüğe girecek olan geçici plaka ve geçiş belgesi uygulamasını protesto etmek amacıyla kentteki Sırpları toplanmaya ve protestoya davet etmek için çalındığı aktarılmıştı. Daha sonra ABD’nin Kosova Büyükelçisi Jeff Hovenier, Kosova hükümetine kararı 1 ay ertelemeyi önermiş, Kosova ise kararı kabul etmiş gerginlik son bulmuştu.
