Dünya gündeminde her gün belirgin yer eden kripto para piyasaları, son günlerde büyük oranda düşüş gösteriyor. Kripto para piyasasındaki düşüş ise birçok yatırımcının maddi zarara uğramasına neden oluyor. Sık sık gündeme gelen kripto parada zarar edilmesi kaynaklı psikolojik problemler ise her geçen gün artış gösteriyor. Özellikle piyasaların düşüşte olduğu şu dönemde birçok kişinin psikolojik olarak etkilendiği durum hakkında konuşan Eskişehir Şehir Hastanesi’nde Psikolog Murat Kural, “İnsanların destek almaktan kaçınmamaları gerekiyor” dedi.
“İnsanlar geleceklerini güvence altına almak için çeşitli yollara başvuruyorlar”
Tüm insanlığın ortak amacı olarak gösterilen kendisinin ve çocuklarının geleceğini garantiye alma psikolojisi, insanları farklı yatırımlara sürükler. Bu durumun her zaman olduğunu fakat son yıllarda kripto paralarda yoğun olarak görüldüğünü belirten Psikolog Murat Kural, “Son zamanlarda insanlar çeşitli yatırım araçlarına varlıklarını yönetmekle ilgili bir eğilim içerisindeler. İnsanlar geleceklerini güvence altına almak için çeşitli yollara başvuruyorlar. Bu hemen hemen her zaman olan bir şeydir. Son birkaç yıldır gündemde olan kripto para diye tabir edilen bir yatırım aracı söz konusu. Bununla birlikte insanlar diğer yatırım araçlarına yani borsa, döviz, altın, kıymetli madene de paralarını yatırıyorlar. İnsanlar kendilerinin ve özellikle çocuklarının geleceği konusunda güvende hissetmek istiyor. Bunu yaparken tabii ki geleceği konusunda ya da güvenirliği konusunda emin oldukları yerlere var olan kaynaklarını yatırmak istiyorlar” dedi.
“İnsanlar intihar etme noktasına gelebiliyor”
İnsanların kripto paralara yaptığı yatırımlar karşısında maddi zarar etmeleri, olumsuz sonuçlar ortaya çıkarabiliyor. Kaybedilen parayı farklı yatırımlarla yerine koyma çabası ise daha büyük zararlara sebep olabiliyor. Böylelikle içinden çıkılmaz bir duruma giren kişilerin intihara kadar sürüklenebildiğini belirten Eskişehir Şehir Hastanesi’nde Psikolog Murat Kural, “Kripto para güvenirlik konusunda, paramızı bir bankaya yatırıp oradan getiri elde etmek kadar net bir alan değil. Paranızı yatırıyorsunuz ve değişkenlik gösteren sürede o yatırdığınız miktar doğrultusunda para kazanmaya başlıyorsunuz. Tabii piyasada son zamanlarda meydana gelen değişimler, hareketlilikler sebebiyle insanlar yatırdıkları kaynakları karşılığında zarar etmeye başladılar. Bu zarar yatırdıkları paranın büyüklüğüne, küçüklüğüne bakılmaksızın fazla olmaya başladı. İnsanlar bu süreçten psikolojik olarak etkilendiler ve bizim hastanemize de başvurular arttı. İnsanlar ekonomik problemler dolayısıyla çeşitli psikolojik rahatsızlıklar yaşayabilirler. Bunların en başında bizim depresyon diye tabir ettiğimiz içinde bulunduğu sürecin zorluğundan kaynaklı duygusal etkilenme söz konusu oluyor.
Aslında daha başka hayallerle girdiği o yatırım aracında zarar ettiği için kendini kötü hissetmeye başlıyor. Ve bu zararı bir süre sonra aynı yatırım aracında daha büyük riskler alarak kapatmaya çalışıyor insanlar. Böylelikle daha fazla zarar etmeye başlıyorlar. Bu artık içinden çıkılmaz bir hale geldiğinde ise son zamanlarda insanlar intihar etme noktasına gelebiliyor. Çünkü en başta hayal ettiği noktadan son olarak geldiği yere baktığımda birçok kayıpla karşılaşıyor ve artık kişi bunun geri dönülmez olduğunu düşünüyor. İlk zarar ettiğimiz anda yani kar etme amacıyla yaptığımız yatırımlarda zarar etmeye başladığımızda ‘Zararın neresinden dönülse kardır’ atasözüne birazcık sadık kalmakta fayda var. Çünkü ettiğiniz zararı geri almaya çalışırken alacağımız zararımız daha fazla büyüyor. Psikolojik olarak daha fazlasını elde etme yönelimi içerisine giriyoruz ve elimizdeki varımızı, yolumuzu kaybeder noktaya geliyoruz” diyerek vatandaşları uyardı.
“İnsanların destek almaktan kaçınmamaları gerekiyor”
Maddi zararların aile bütünlüğüne de zarar verdiğini ve son zamanlarda buna bağlı boşanmaların arttığını belirten Psikolog Kural, psikolojik desteğin önemini şu ifadelerle belirtti:
“Ayrıca bu durum aile bütünlüğü bozuluyor. Boşanmalar artıyor. İnsanların ilişkileri bozuluyor. Sonuçta bir insan depresyona girdiğinde kendini kötü ve mutsuz hisseder. Çünkü kendini kapatmaya başlar. Yaptığımız yatırımlarda karşılaştığımız zararları kapatmaya yönelik eylemlerden mutlaka uzak durulmalıyız. Zararın neresinden dönülse kardır. Aile bütünlüğü açısından mutlaka yaptığımız yatırımlardan aile bireylerinin haberdar olmasını sağlamalıyız. Olası kötü sonuçlarda tek başımıza göğüslemeye çalışıyoruz. Mutlaka eşimizi, annemizi, babamızı haberdar edelim. Habersiz yapılan yatırımı kurtarmaya çalışırken daha fazla borca giren ve bu sefer aile bütünlüğünü tehlikeye sokan kişilerle de karşılaşıyoruz. Ettiğimiz zarar karşısında kendimizi kötü hissediyorsak, mutlaka psikolojik desteğe başvurmalıyız. Yanlış davranışları sürekli tekrarlamaya başlamamak için mutlaka bu durumdaki insanların destek almaktan kaçınmamaları gerekiyor.”
Ali Furkan Çetiner
